In de nacht van maandag op dinsdag bereikte de Vlaamse regering voor de derde keer een stikstofakkoord. Volgens Zuhal Demir blijft stikstof als een zwaar van Damocles boven de economie. “Maar we hangen het een stuk steviger vast”, klinkt het op X. De doelstelling om tegen 2030 een halvering van 37.000 ton naar 18.000 ton stikstof te bereiken, blijft behouden.
Nadat de Raad van State in een advies kritisch was voor het stikstofdecreet dat door N-VA en Open Vld werd neergelegd, besloten de regeringspartijen om opnieuw rond te tafel te gaan zitten. Nu zou er een definitieve oplossing zijn. Het amendement dat de regering zal indienen, wordt eerst nog door enkele juristen nagekeken.
Dit heeft de Vlaamse regering besloten:
- De zogenaamde piekbelasters (rode bedrijven), waarvan veel stikstof terechtkomt in gevoelige natuurgebieden, moeten niet langer automatisch sluiten tegen 2030. Als ze hun stikstofuitstoot fors verminderen, mogen ze langer openblijven. Daar zijn wel forse investeringen voor nodig.
- Er komt geen gelijke behandeling van industrie en landbouw. Voor cd&v was dit lang een breekpunt, maar nu blijven de strengere drempels voor landbouw toch behouden.
- De onvergunbaarheidsdrempel boven 0,028 procent in het decreet, die ervoor zou zorgen dat ruim 7.000 van de 8.000 veehouderijen niet langer vergund zouden kunnen worden, wordt geschrapt. Bedrijven die boven de uitstootdrempel uitkomen, moeten via een individueel onderzoek een passende beoordeling uitvoeren.
- Landbouwers zullen de uitstootrechten kunnen overnemen van collega’s die ermee stoppen. Vanaf januari 2025 zal het zogenaamde extern salderen mogelijk zijn. Dat zal evenwel enkel mogelijk zijn via een bijkomend milieuonderzoek.
- Voor het Turnhouts Vennengebied blijven er strengere regels gelden.
- Er wordt 3,6 miljard euro uitgetrokken voor landbouw en natuurherstel.
In het verleden heeft Vlaanderen ervoor gekozen om stikstof als maatstaf voor natuurherstel te kiezen. De Vlaamse regering verbindt zich ertoe om tegen 2030 een wetenschappelijke studie te organiseren, om te zien of er op een andere manier naar gekeken kan worden.
“Weinig veranderingen”
Oppositiepartij Vlaams Belang ziet weinig veranderingen. “Het wordt landbouwbedrijven zo goed als onmogelijk gemaakt om nog een vergunning te krijgen”, oordeelt fractieleider Chris Janssens. “De drempelwaarden blijven maar liefst 40 keer strenger dan voor de idustrie. Landbouwers gaan een onzekere toekomst tegemoet.”
Vlaams Belang vindt de maatregelen te streng, Vooruit vindt ze dan weer te laks. “Slappe reductiemaatregelen voor gigantische veebedrijven in ruil voor grote investeringen”, oordeelt Bruno Tobback. Dat innovatieve oplossingen als luchtwassers naar voren geschoven worden, is volgens het Vlaams Parlementslid geen goed idee. “We weten al lang dat het toezicht daarop mank loopt en dat ze vaak niet meer zijn dan een dure stalversiering.” De passende beoordelingen die op basis daarvan wordt afgeleverd is volgens Tobback “juridisch wankel”.
Ook Groen leest het gesloten akkoord op een andere manier. Fractieleidster Mieke Schauvliege is van oordeel dat het nieuwe akkoord er een is op maar van Ineos. “Op basis van wat al geweten is rijdt de Vlaamse regering de natuur verder in de prak.” Volgens de partij is de kans bovendien groot dat het akkoord opnieuw vernietigd wordt door het Grondwettelijk Hof.
Zoals steeds wilt de (Vlaamse) overheid zich als heiliger dan de paus profileren op de kap van de gewone Vlaming. Na de COVID-comedie krijgen we de stikstof-stront te verwerken. Wie herinnert zich nog de ‘zure regen’-hype vijfendertig jaar geleden, alle Europese wouden gingen binnen de kortste keren verdwijnen en en de zeespiegel ging met zeven (7!) meter stijgen tegen 2010. Nog iemand iets van gehoord? Maar misdadigers, corrupte politici en grote fraudeurs worden in de watten gelegd en de burger wordt financiëel kapot gereguleerd en ‘natuurlijk’ ook gestraft.
Oplossingen zoeken voor fictieve problemen. Zo ver zijn we gekomen. En mocht het nu nog vrijblijvende zijn. Het tegendeel is waar: die soort waanzin kost ons als samenleving miljarden… Goed bezig Vlaamse regering!
In Vlaanderen is stikstof een gigantisch probleem inmiddels, ook in de rechtszaal. In Wallonië is met stikstof feitelijk hetzelfde aan de hand, maar juridisch gebeurt er niks. Dat komt waarschijnlijk vooral doordat er geen Waalse milieuvereniging naar de rechter stapt.
De milieuverenigingen willen de landbouw uitfaseren in Vlaanderen. Landbouwgebied wordt parkgebied of natuurgebied. Het maakt hen niet uit of al het voedsel moet geïmporteerd worden. Wie had ooit gedacht dat NVA de boerenstand de doodsteek zou toedienen met hun groene minister Demir.