Felix Amandus de Mûelenaere (Pittem, 9 april 1793 – aldaar, 5 augustus 1862) was een Belgisch unionistisch politicus. Hij was de zoon van Grégoire de Mûelenaere (1749-1800) en Marie-Françoise Van Outryve (1766-1835). Hij trouwde in 1827 met Reine-Jeanne de Knuyt (1808-1861).
Op 15 april 1836 verkreeg de Mûelenaere de titel van pauselijke graaf, onderscheiding die geen rechtskracht had in België. Op 19 mei 1836 werd echter het diploma gehomologeerd in België en werd hij in de adelstand opgenomen met de titel graaf. Zijn wapenspreuk luidde In hoc signo vinces, Latijn voor ‘In dit teken zult gij overwinnen’. Het is een spreuk die teruggaat op de Romeinse keizer Constantijn de Grote en betrekking heeft op diens bekering tot het christendom.
Zeldzame naam
Slechts een handvol Belgen dragen die familienaam, in feite een oude vorm van Demeulenaere. Lucien Van Acker, eregemeentesecretaris van Ardooie en voorzitter van de heemkundige kring, gaf een tijd terug meer uitleg in KW. Daarenboven heet zijn echtgenote.. de Mûelenaere.
De verst teruggevonden voorvader was ene Andries uit Koolslamp die rond 1500 geboren werd. Van Acker in KW: “We ontdekten dat hij een heel rijke landbouwer moet zijn geweest. Hij bezat in Koolskamp minstens 150 percelen grond. Hoe hij aan die eigendommen kwam, is een ander verhaal. Alles wijst erop dat hij een (bastaard)afstammeling was van de adellijke familie de Lichtervelde…”
Triumviraat
Na de Belgische onafhankelijkheid trad Felix De Mûelenaere op het voorplan. Hij werd in oktober 1830 door het Voorlopig Bewind aangesteld tot voorlopige commissaris voor West-Vlaanderen, in een triumviraat samen met Isidore Jullien en Charles Herwyn. Op 21 december van dat jaar werd hij officieel tot gouverneur benoemd. Hij zou deze functie ononderbroken uitoefenen tot aan zijn ontslag in 1849. Dat hij ondertussen ook op nationaal niveau ambten bekleedde, was hiervoor geen beletsel. Het gezin van Felix bleef kinderloos.
Vele de Mûelenaeres in West-Vlaanderen zijn afstammelingen van dr. Conrad de Mûelenaere (1835-1920) uit Ardooie, de grootvader van mevrouw Van Acker en van o.a. wijlen B.H. José de Mûelenaere, schooldirecteur in Izegem en bekend Gezellekenner. Conrads vader Pierre en Felix waren zoons van twee kozijns.
Kleine ‘de’
“Met adel heeft de kleine ‘de’ niets te maken”, zegt Lucien Van Acker in KW. “Vroeger waren alle ‘de-namen’ zo geschreven. Het is koning Leopold I die Felix de Mûelenaere in 1837 de adellijke titel van graaf verleende.”
Feit is dat de familie de Mûelenaere erg invloedrijk was. Felix’ enige broer Jean, vrederechter in Tielt, werd burgemeester van Pittem. Diens zoon Gustave-Adolphe trouwde met een dochter van de Brugse bankiersfamilie Dujardin, terwijl dochter Camille ene Eugène Joos de ter Beerst aan de haak sloeg.
Hun zoon Eugène jr. werd ook burgemeester van Pittem en hij was het die in 1930 – bij 100 jaar België – de gedenkplaat onthulde aan het geboortehuis van Felix de Mûelenaere, die zijn grootoom was. Eugène was ook de grootvader van Marie Thérese Joos de ter Beerst, echtgenote van de latere gouverneur Pierre van Outryve d’Ydewalle. En hij woonde in het domein, dat in 1945 werd omgebouwd tot de huidige bekende psychiatrische kliniek van Pittem.
