Zelf kwamen we het pas te weten in een bijzin over het verzet van de Spaanse regering tegen de nieuwe NAVO-norm van 5 procent: eerste minister Pedro Sánchez zit danig in de problemen omwille van een reeks corruptieschandalen.
Ja, dat leest u goed: niet één corruptieschandaal, maar een hele reeks. Toch kan Sánchez in onze en de internationale pers nog steeds op veel sympathie rekenen.
De val van Rajoy
De lezer herinnert het zich misschien nog, hoe de vorige eerste minister van Spanje, de conservatief Mariano Rajoy van de Partido Popular, ten onder ging aan een corruptieschandaal. Uiteindelijk werd ook hijzelf opgeroepen als getuige in verband met een systeem van illegale partijfinanciering, waarbij bedrijven hun voordeel konden doen in ruil voor giften aan de PP.
Dat u zich herinnert hoe zijn regering in 2018, zeven jaar geleden dus, aan haar einde kwam, is echter helemaal geen wonder. Onze pers maakte er immers een erezaak van om uitvoerig te berichten over het corruptieproces, hoe Rajoy in het Spaanse parlement een vertrouwensstemming verloor en hoe zijn opvolger Sánchez van de PSOE vervolgens de verkiezingen won met onder meer de belofte de corruptie stevig aan te pakken.
Sánchez’ corrupte vrouw?
Midden vorig jaar sloeg een eerste bom in. Begoña Gómez, de vrouw van Sánchez, werd ervan beschuldigd haar invloed gebruikt te hebben om bedrijven aan overheidscontracten te helpen. Harde bewijzen dat ze de Spaanse wet overtreden had waren er niet, maar dan vooral omdat de Spaanse wet op dat vlak niet veel voorstelt. Ethisch gezien valt er wel degelijk één en ander op te merken op het gedrag van Gómez, wetsovertreding of niet.
Er zijn echter ook aanwijzingen dat Gómez software zou gebruikt hebben op kosten van de Complutense-universiteit van Madrid. Ze zou ook contracten afgesloten hebben en onkosten ingebracht hebben zonder dat ze daarvoor bevoegd was. Bij het onderzoek naar de feiten zou ze bovendien geweigerd hebben om mee te werken.
In de media wierp Gómez zich op als slachtoffer van een extreemrechtse heksenjacht, terwijl haar man zich op X openlijk afvroeg of dit het allemaal wel waard was. Dat laatste bleek een handige zet te zijn om de aandacht af te leiden van de beschuldigingen, en links (en de media) te mobiliseren om zijn regering te steunen. Maar merk toch op dat er formeel gezien geen vuur was, maar wel twee dikke rookpluimen uit de onmiddellijke omgeving van Sánchez.
Sánchez’ corrupte broer?
Verleden maand was het dan de beurt aan David Sánchez, broer van Pedro. Voor hem zou een postje gecreëerd zijn in de provincie Badajoz, geheel naar zijn smaak en zijn ambities. Daarbij zou het niet om een alleenstaand geval gaan, want in het onderzoek worden een tiental mensen, vaak van PSOE-signatuur, verdacht van allerlei feiten, en met vertakkingen naar de nabijgelegen regio Extremadura. Het onderzoek loopt nog, maar alweer zien we een dikke rookpluim in de onmiddellijke omgeving van de Spaanse eerste minister.
Sánchez’ corrupte vertrouweling?
En dan deed de Spaanse politie verleden week een inval in het hoofdkwartier van de PSOE in Madrid. Het onderzoek spitst zich toe op Santos Cerdán, tot voor kort secretaris van de PSOE, parlementslid én, let op: een vertrouweling van Sánchez. Cerdán wordt ervan verdacht steekpenningen ontvangen te hebben in ruil voor overheidsopdrachten, in samenwerking met de voormalige minister van Transport José Luis Ábalos. De parallel met het corruptieschandaal dat Rajoy velde kan daarbij niet ontkend worden.
Sommige bronnen brengen de zaak zelfs in verband met de al genoemde beschuldigingen tegen Gómez. Sánchez zag zich al genoodzaakt om publiekelijk zijn verontschuldigingen aan te bieden. Van opstappen wil hij voorlopig niets weten, want hij vindt dat hij tot 2027 verkozen is. De vraag is hoe lang hij die stelling zal kunnen volhouden.
Bliksemafleiders
Hoe is het mogelijk dat er nu al vier dikke rookpluimen rond de Spaanse eerste minister hangen, terwijl onze (en de internationale) pers daar slechts mondjesmaat over berichten? Straffer: partijen zoals Vooruit en cd&v trokken zich verleden week schaamteloos – of onwetend – op aan de figuur van Sánchez om de NAVO-norm van 5 procent nog eens een laatste keer in vraag te stellen.
Het antwoord is eenvoudig: Sánchez is een linkse politicus, en bovendien één die handig de ene bliksemafleider na de andere weet te lanceren in de welwillende media. Daarbij gaat het niet alleen om zijn verzet tegen de NAVO-norm, maar trok hij verleden maand in Bagdad ook eens fel van leer tegen Israël op de top van de leiders van de Arabische Liga. Hij heeft ook een plannetje om nog vóór de zomer een half miljoen illegalen te regulariseren. Geen wonder dat hij veel bijval blijft genieten in de pers.
Vox
Volgens een opiniepeiling wil 60 procent van de Spanjaarden Sánchez weg. Zijn partij PSOE verliest terrein in de peilingen, terwijl concurrent PP haar voorsprong uitbouwt tot 10 procent. Maar voor een meerderheid heeft PP de steun van Vox nodig, een absoluut doembeeld voor onze media.
Onze pers laat keer op keer uitschijnen alsof een PP-Vox-coalitie er één is tussen een extreemrechtse partij en een nog extremere extreemrechtse partij. Maar afgaand op de Europese affiliatie gaat het eigenlijk over een coalitie tussen cd&v en de N-VA.
Met de huidige regering-Sánchez heeft onze pers echter veel minder problemen, ook al komt die dan overeen met een coalitie tussen Vooruit, Groen en de PVDA. Of is het misschien net daarom dat men ook de corruptieschandalen wil toedekken?
Meer over Spanje
