Waren de zomerse Scud-aanvallen van Sammy Mahdi op Bart De Wever de druppel? Terwijl de eerste minister met zijn zieke echtgenote een rustige vakantie wilde doorbrengen, bombardeerde de cd&v-voorzitter hem met kritiek over zijn stilzwijgen rond Gaza. Maar wie denkt dat pas deze zomer iets is gebroken tussen beide partijen, heeft het mis. De kloof tussen beide partijen groeit al jaren.
De ergernissen van de Vlaams-nationalisten dateren al van kort na de totstandkoming van het kartel cd&v-N-VA in februari 2004. Toen de N-VA eind 2006 de gedefenestreerde Jean-Marie Dedecker wilde binnenhalen, blokte cd&v dat af. “Dit was een van de eerste duidelijke tekenen van onenigheid binnen het kartel”, analyseert ‘t Pallieterke.
Binnen de N-VA pleitten figuren als politiek directeur Piet De Zaeger er toen al voor om de Rubicon over te steken en alleen verder te gaan. Dat gebeurde uiteindelijk in 2008.
Het destructieplan van Wouter Beke
Vanaf 2014 escaleerde de situatie. Cd&v-voorzitter Wouter Beke hoopte dat de N-VA zich in de Zweedse coalitie kapot zou regeren. Zijn “destructieplan” had vicepremier Kris Peeters als centrale pion, die de coalitie constant naar links trok.
Wie Bart De Wever in die tijd als burgemeester van Antwerpen interviewde, merkte dat de ergernis met de dag groeide. Toen Peeters zich ook nog als uitdager profileerde bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018, was het hek van de dam. Hij werd weggezet als een “moeial” die in de Koekenstad niets te zoeken had.
In de Vlaamse regering botste de N-VA op oude cd&v-machtsstructuren. Figuren als kabinetschef Raf Suys hielden de touwtjes strak in handen, ministers als Hilde Crevits deden niets zonder ruggenspraak.
Het dieptepunt kwam in 2022, toen Mahdi tijdens het begrotingsconclaaf het been stijf hield rond de indexering van de kinderbijslag. “Jambon moest zijn Septemberverklaring uitstellen. Een vernedering in de ogen van De Wever.”
Ook tijdens de onderhandelingen van 2024 bleek cd&v geen bondgenoot meer: nul interesse in communautaire thema’s, Annelies Verlinden zonder Vlaamse reflex en Mahdi die voortdurend onwaarheden verspreidde naar de media.
Voor de N-VA is het ondertussen glashelder: als men in 2029 een regering kan vormen zonder CD&V, dan zal men dat ook daadwerkelijk doen.
