Willen sectororganisaties straks nog subsidies voor hun tewerkstellingsbeleid krijgen, dan moeten ze meewerken aan praktijktests tegen discriminatie. Wie niet meewerkt, krijgt geen subsidies meer van de Vlaamse overheid. Dit is een trofee voor minister van Gelijke Kansen Caroline Gennez (Vooruit), maar ook minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) is voor. Dat is wel erg vreemd, want amper vijf maanden geleden omschreef ze de praktijktest nog als ‘knettergek’. Demir maakte toen terecht gewag van een heksenjacht.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
Negentig werkgevers uit Gent kregen eind juni van dit jaar, in opdracht van Unia, een brief van Walter Van Steenbrugge in de bus. Ze hadden niet gereageerd op een fictieve sollicitatie die hen door de stad Gent als praktijktest was toegestuurd. Tot de slachtoffers behoorden eenvoudige cafébazen tot zelfs een schooldirecteur. Praktijktesten zijn fictieve sollicitaties of ‘mystery calls’ waarbij wordt nagegaan of identieke kandidaten anders worden behandeld door één enkel verschil, zoals naam, leeftijd, geslacht, herkomst of handicap.
Radicaal activisme
Unia stelde de werkgevers formeel in gebreke wegens inbreuken op de antidiscriminatiewetgeving. Zuhal Demir maakte toen gewag van “een totaal verkeerde aanpak”. “Je zegt dan tegen werkgevers dat ze racisten zijn”, stelde Demir scherp vast. De minister van Werk pleit eerder voor een aanklampend activeringsbeleid via de VDAB voor alle doelgroepen. In Gent werden de praktijktesten voorlopig ‘on hold’ gezet.
Zuhal Demir beweert dat ze met de praktijktesten voor de sectororganisaties zeker niet zover wil gaan als Unia in Gent. “Dit mag geen politiek instrument worden om bedrijven te stigmatiseren, maar om oudere werknemers betere kansen te bieden. Vlaanderen zal zo’n gesubsidieerd radicaal activisme nooit ondersteunen.” Praktijktesten moeten volgens haar gefaseerd verlopen, met nulmetingen, verbeterplannen en opvolgmetingen, en mogen zeker niet culpabiliserend werken. Maar de vraag is of Demir daarmee niet de doos van Pandora voor de werkgevers heeft opengezet.
Toen de praktijktest op federaal niveau en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd ingevoerd, reageerde de N-VA vernietigend: “Werkgevers worden overgeleverd aan de willekeur van sociale inspecteurs en zullen talmen met het uitschrijven van vacatures”, klonk het toen. Bovendien hindert het mensen met beperkte kansen op de arbeidsmarkt meer dan dat het hen vooruithelpt. De N-VA stemde tegen het wetsvoorstel.
Laakbaar
De Raad van State maakte zelfs gewag van een onwettige opsporingsmethode gebaseerd op misleiding. Over hoe de praktijktesten er op Vlaams niveau moeten uitzien, is nog geen politieke deal. Maar eens de geest uit de fles is, is er geen weg terug. Praktijktesten zijn gebaseerd op een vermoeden van discriminatie en niet op een objectieve basis van onderzoek. Bovendien is het aannemen van een valse identiteit strafbaar. Dit ruikt uiteraard naar willekeur, waarbij sociale inspecteurs kunnen overgaan tot boetes op basis van subjectieve criteria. Welke werkgever zal nog vacatures durven uitschrijven? “Het doel kan nobel zijn, maar deze aanpak is laakbaar, juridisch betwistbaar en vooral contraproductief”, meent Voka. Werkgevers worden misleid en bedrogen; door publieke instellingen nog wel.
Maar het ziet ernaar uit dat de N-VA zich opnieuw schikt naar de grillen van Vooruit. Over praktijktests stond in het verkiezingsprogramma van de N-VA geen woord. Vooruit pleit voor systematische praktijktesten die zowel sensibiliserend als sanctionerend werken. In het Vlaams regeerakkoord staat dat er praktijktesten worden uitgerold met bijzondere aandacht voor de lgbtqi+-gemeenschap. Het lijkt erop dat N-VA deze bittere pil zal moeten slikken.
Lege doos
De sectororganisaties reageren alvast negatief. Ze vrezen administratieve overlast. Bovendien beschikken veel bedrijven over technologie die vooroordelen bij aanwerving tegengaan. Heel wat bedrijven zijn op zoek naar geschikte arbeidskrachten en zijn zelfs bereid om in te staan voor een deel van de opleiding. De vraag is of de sectororganisaties de subsidiepolitiek voor tewerkstellingsbeleid niet links zullen laten liggen.
Zelfs de socialistische vakbond ABVV twijfelt ernstig aan de koppeling van subsidies en praktijktest. Want als er bespaard wordt op middelen waarmee iets aan discriminatie op de werkvloer kan worden gedaan, dan wordt het tewerkstellingsbeleid van de Vlaamse Regering een lege doos. De subsidies dienen juist om mensen met beperkte kansen op de arbeidsmarkt meer kansen te geven. Door deze activistische maatregel schiet de Vlaamse Regering zichzelf in de voet. Voor Vooruit zijn alle middelen goed om de burger herop te voeden.
