De Vlaamse regering overweegt concrete maatregelen om de meest vervuilende houtkachels geleidelijk uit te faseren. Tijdens een vergadering van de commissie Leefmilieu in het Vlaams Parlement maakte bevoegd minister Jo Brouns (cd&v) dinsdagmiddag duidelijk dat sensibilisering weliswaar de prioriteit blijft, maar dat er ook wordt gekeken naar regelgevende initiatieven. Zo stelde de minister voor om de uitfasering van oude kachels te koppelen aan het moment van eigendomsoverdracht, bijvoorbeeld bij de verkoop van een woning.
Vlaams Parlementslid Andy Pieters (N-VA) confronteerde de minister met het ondernemingsplan van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Daarin staat dat er een visie wordt uitgewerkt met concrete voorstellen voor de uitfasering van en een onderhouds- en keuringsplicht voor stooktoestellen op hout.
Brouns erkende dat verschillende voorstellen al zijn overlegd met zijn kabinet en dat deze grondig zullen worden geëvalueerd in het kader van het nieuwe luchtbeleidsplan. Maar hij benadrukte dat communicatie en sensibilisering in samenwerking met lokale overheden voorlopig centraal blijven staan.
Oude kachels als hoofdschuldige
De minister wees erop dat vooral verouderde houtkachels zorgen voor hoge fijnstofemissies en een slechte luchtkwaliteit. Tijdens de wintermaanden is tot een kwart van de fijnstofconcentraties afkomstig van houtverbranding. “We zullen er werk van maken om na te gaan hoe we die oudste of meest vervuilende kachels kunnen aanpakken”, aldus Brouns. Hij suggereerde daarbij het moment van eigendomsoverdracht als mogelijk criterium, in combinatie met flankerende maatregelen binnen het renovatiebeleid.
Ook naar een onderhouds- en keuringsplicht wordt gekeken, iets wat vandaag niet bestaat voor houtkachels. Brouns wees erop dat de luchtkwaliteit in Vlaanderen weliswaar is verbeterd, maar dat de resultaten in 2025 vermoedelijk slechter zullen zijn door ongunstiger weersomstandigheden.
Verschuiving
Pieters merkte op dat minder terughoudendheid tegenover nieuwe regelgeving een verschuiving betekent in het beleid van de minister. In januari had minister Brouns nog verklaard dat hij “zeer terughoudend” was om nieuwe regels op te leggen en dat sensibilisering werkt. Maar in het eerder vermelde ondernemingsplan van de VMM dook toch de piste van nieuwe beleidsmaatregelen op.
Pieters waarschuwde ook voor overhaaste maatregelen. Hij verwees naar de gecontesteerde kachelpremie van Joke Schauvliege (cd&v), waarbij mensen een subsidie kregen voor de aankoop van een nieuw toestel. “Als we kijken naar wat de regering de voorbije maanden met het renovatiebeleid gedaan heeft, moeten we toch wel heel goed opletten”, aldus Pieters.
Ook Vlaams Parlementslid Bart Claes (Vlaams Belang) toonde zich verbaasd over de koerswijziging van de minister. “In januari van dit jaar zei u nog dat er geen verbod op houtstook en geen nieuwe regels zouden komen”, stelde hij. “Op 10 maanden tijd bent u gegaan van ‘geen nieuwe regelgeving’ naar het ondernemingsplan van de VMM.”
Hij riep de minister op om voorzichtig te zijn met nieuwe regelgeving. “Want op termijn zullen we in de zomer niet meer mogen barbecueën of pizza’s mogen bakken in een houtoven”, waarschuwde hij.
Nu nog 1000 ambtenaren aanwerven om het VMM plan uit te voeren. Te betalen met BTW en belastingverhoging, nietwaar NVA en CD&V?