Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) publiceerde onlangs de langverwachte beleidsnota voor haar departement. Vooral de focus op meer rekrutering en het aantrekkelijker maken van het beroep springen in het oog.
Dedonder herhaalt sinds haar aantreden dat de focus bij Defensie meer op het personeel zou komen te liggen. Lees: minder geld voor uitrusting, meer geld voor loon. Concreet worden de lonen van het militair personeel gelijkgetrokken met die van de politie. De loonsverhoging zal vanaf 2022 geleidelijk aan in werking treden. Vanaf 2025 is er ook een pensioenverhoging voorzien.
Het hoeft niet te verbazen dat de PS een speerpunt maakt van meer en tevreden (overheidspersoneel). Naast de loonsverhogingen zijn er heel wat andere maatregelen voorzien die het beroep aantrekkelijker moeten maken. Een van de opvallendste maatregelen is het afschaffen van de diplomavereiste voor vrijwilligers. Die vrijwilligers zouden op hun beurt ook gemakkelijker moeten kunnen promoveren tot onderofficier.
Ook het aandeel van burgerpersoneel wordt opgetrokken. Nu is zo’n 5 procent van het personeel bij Defensie burger. Dedonder hoopt dat tegen 2024 op te trekken tot 15 procent van het personeelsbestand.
Hoewel Dedonder na afloop van de begrotingsbesprekingen beloofde dat al dat lekkers voor het personeel er zou komen zonder aan het budget voor operaties te raken, oog het operationele luik van het luik niet echt spectaculair. De inzet blijft voornamelijk beperkt tot enkele missies in de centraal-Afrikaanse regio en de ‘ring van instabiliteit’ rondom Europa.
Europa en decentralisatie
De beleidsnota bewijst lippendienst aan de NAVO met de belofte de uitgaven op te trekken naar het NAVO-gemiddelde, maar de blik lijkt toch voornamelijk op Europa gericht. Eerder stemden de meerderheidspartijen al een resolutie, op initiatief van de MR, om de regering aan te sporen meer werk te maken van een gemeenschappelijk EU-defensiebeleid. De resolutie riep onder meer op tot het oprichten van een Europese defensieraad die met gekwalificeerde meerderheid zou werken. Dat zou in theorie kunnen betekenen dat Belgische militairen worden ingezet voor een Europese missie, ook al gaat België zelf niet met die missie akkoord.
Een andere belangrijke pijler van de plannen van Dedonder is decentralisatie. Lokale commandanten moeten niet alleen meer verantwoordelijkheid, maar ook meer autonomie en bevoegdheden krijgen. Hiermee gepaard gaande zullen militaire kwartieren ook meer geografisch gespreid worden. Dit zou op zijn beurt moeten zorgen voor economische integratie en de bijhorende voordelen in de verschillende provincies.
Biodiversiteit
Een aantal passages zijn duidelijk geschreven met de actualiteit van het afgelopen jaar in het achterhoofd. Zo komt er, in de nasleep van affaire rond Jürgen Conings een grondige hervorming van de militaire inlichtingendienst ADIV. Ook op andere terreinen lijken geschreven met de inkt van 2021. Zo wordt het aspect ‘civiele bescherming’ van ons leger verder uitgebouwd. Denk daarbij in eerste instantie aan optredens bij natuurrampen of gezondheidscrisissen.
Ook de groenen doen binnen de regering hun impact gelden op het defensiebeleid. Zo werden “koolstofneutraliteit” en “de bescherming van de biodiversiteit” in de beleidsnota ingeschreven als prioriteiten voor ons leger.
“De bescherming van de biodiversiteit en de milieuverbintenissen van Defensie die, zonder de veiligheid van het personeel of de operationele doeltreffendheid in gevaar te brengen, met name zal streven naar een koolstofneutrale en duurzame infrastructuur tegen 2040 of die bij de aankoop van uitrusting zelfs systematisch zal onderzoeken of en hoe de negatieve impact op het klimaat en het milieu kan worden verminderd, conform het federale aankoopbeleid”, klinkt het in de nota.
Besparingen?
Naast de loonsverhogingen, investeringen en de zoveelste Belgische belofte, of lippendienst, om de defensie-uitgaven op te trekken naar het NAVO-gemiddelde , moet de minister van Defensie ook besparen. Waar die besparingen zullen gebeuren is voorlopig nog koffiedik kijken. Dedonder laat weten dat ze die pas volgend jaar zal onderzoeken.
