Factcheckers Facebook blijken toch niet zo onafhankelijk

Technologiebedrijf Meta heeft gelogen over de neutraliteit en onafhankelijkheid van zijn factchecksystemen op Facebook, dat blijkt uit een onderzoek van Sky News Australia. “Bedrijven als Facebook moeten dringend ter verantwoording geroepen worden”, reageerde Europees Parlementslid Tom Vandendriessche (Vlaams Belang).

In de strijd tegen mis- en desinformatie zetten sociale netwerksites als Facebook en X vandaag de dag zogenaamde factcheckers in om het waarheidsgehalte te beoordelen van beweringen die op hun platformen verspreid worden. Meta werkt hiervoor samen met het International Fact-Checking Network (IFCN), een organisatie die naar eigen zeggen streeft naar “transparantie en onpartijdigheid”.

Verminderde blootstelling

Uit het onderzoek van Sky News Australia blijkt echter dat factcheckers verbonden aan het Royal Melbourne Institute of Technology (RMIT) onrechtstreeks bezoldigd worden door Meta, waardoor het onpartijdigheidsargument niet langer steek houdt. Het RMIT is bovendien ondertussen niet langer gecertificeerd door het IFCN, maar desondanks heeft Meta het contract niet opgeheven en kan het instituut ongestoord als factchecker blijven optreden. Belangrijk is ook dat berichten die men als ‘onwaar’ of ‘deels onwaar’ bestempelt, door de algoritmes van de sociale netwerksites significant minder mensen bereiken. Sky News beweert een van de gedupeerden te zijn die lijden aan gereduceerde blootstelling omwille van partijdige factcheckers.

Monopolie op de waarheid

“Bedrijven als Facebook moeten dringend ter verantwoording geroepen worden”, sprak Vlaams Belang-politicus Tom Vandendriessche. “Dergelijke ongeoorloofde inmenging is een bedreiging voor de democratie.” Het Europees Parlementslid vreest dat bedrijven als Facebook zich met de huidige factchecksystemen een monopolie op de waarheid aanmeten. “Het is niet aan Big Tech bedrijven om bepaalde informatie weg te laten of de zichtbaarheid ervan te verminderen.” Hij pleit dan ook voor bijkomende wetgeving om de macht van de techgiganten in te perken “Door die platformen Open Source te maken, met hogere transparantie en een wettelijk kader, zorgen we ervoor dat de rol niet op activistische wijze wordt ingevuld”, besloot Vandendriessche.