Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) heeft maandag zijn laatste Septemberverklaring van deze legislatuur afgelegd. Hij legde de nadruk op “de bescherming van de Vlaamse welvaart” als de rode draad van het recent bereikte begrotingsakkoord. Jambon erkent dat er nog een aantal uitdagingen zijn, zoals het stikstofdossier. Ondanks de extra investeringen stelt Jambon dat de begroting op koers blijft.
Een zichtbaar tevreden Jambon gaf aan dat er een extra investering van 270 miljoen euro zal worden toegewezen aan kinderopvang. Daardoor zouden er 5.000 extra plaatsen gecreëerd worden. Het begeleider-kindratio wordt verlaagt tot 1 op 5 voor de allerkleinsten. Bovendien zullen logistieke medewerkers worden ingezet om begeleiders te ontlasten.
Onderwijs
Om de kloof tussen werken en niet werken te vergroten, wordt de jobbonus verhoogd en verruimd, met een verhoging van maximaal 700 euro voor de laagste lonen en een bredere doelgroep van 1 miljoen werknemers.
Het onderwijs krijgt structureel 100 miljoen euro extra, met focus op hoger onderwijs en de bestrijding van het lerarentekort. Daarnaast wordt de anciënniteit voor zij-instromers verhoogd van 10 naar 15 jaar en zijn er extra middelen voor studentenvoorzieningen, hogescholen en universiteiten. Bovendien worden er 3.000 studentenkamers voor financieel behoeftige studenten gecreëerd. Minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) ontvangt 30 miljoen euro extra om problemen met leerlingenvervoer in het buitengewoon onderwijs aan te pakken.
Besparingen
Een tijdelijke en degressieve premie voor de aankoop van elektrische wagens zal worden ingevoerd om de financiële drempel voor de aankoop van elektrische voertuigen te verlagen, met een startpremie van 5.000 euro voor nieuwe wagens en 3.000 euro voor tweedehandswagens in 2024. De verbouwpremies worden met een jaar verlengd en het beschikbare budget wordt in 2024 verhoogd naar ongeveer 340 miljoen euro.
Om al die plannen te financieren, plant de regering-Jambon een reeks besparingen, waaronder het verminderen van de doelgroepenkorting voor bedrijven die oudere werknemers in dienst hebben. Daarnaast zal minister Demir subsidies voor zonnepanelen voor bedrijven en burgers schrappen vanaf 2024, wat resulteert in 50 miljoen euro minder uitgaven dan oorspronkelijk gepland.
“Weinig begeesterend”
Volgens Vlaams Belang is de positiviteit van de Vlaamse regering niet gerechtvaardigd. “De balans van deze regering van verliezers van 2019 is ronduit negatief”, vindt fractieleider Chris Janssens. “Daar zullen de weinig begeesterende voornemens van deze Septemberverklaring geen verandering in kunnen brengen.” De extra investeringen in kinderopvang en de jobbonus vindt Janssens te licht wegen. Bovendien neemt hij het voornamelijk N-VA kwalijk dat de regering “op geen enkele manier is opgekomen voor de Vlaamse belangen binnen een falend en parasitair Belgisch systeem”.
Groen vindt vooral dat de investeringen in de kinderopvang te laat komen. “Er zijn slachtoffers gevallen vooraleer de Vlaamse regering aan de noodrem trok en besloot om te gaan investeren in de kinderopvang”, klonk het fel bij fractieleider Mieke Schauvliege. Ook PVDA-kopstuk Jos D’Haese had het over een onterechte goednieuwsshow. “De lachende gezichten van de ministers staan in schrik contrast met de realiteit van het Vlaams beleid.”
Eindelijk worden de nutteloze subsidies voor zonnepanelen afgeschaft. Nu nog het zelfde voor windturbines.