De beursgenoteerde waterzuiveraar Ekopak moet een kapitaalsverhoging van 15 miljoen euro doorvoeren. Topman Pieter Loose mag beschikken. Het bedrijf, een referentie bij de aanhangers van de groene economie, bleek omzet te boeken die er niet was. Op een bepaald moment dreigde een Lernout & Hauspie-scenario. Uiteindelijk gooide hoofdaandeelhouder Marc Coucke een reddingsboei.
Nu de droogte al weken aansleept en het grondwaterpeil daalt, dacht een van de VTM-weervoorspellers dat het moment gekomen was om alarm te slaan en vooral: om schuldigen aan te wijzen. We hebben het over de als journaliste vermomde klimaatactiviste Jill Peeters. Zij ergerde zich in het journaal aan de “waterverspilling”, zonder met concrete cijfers te komen. Dat belette haar niet om te benadrukken dat dit niet de schuld is van de gezinnen, maar wel van de industrie die de echte verkwister zou zijn.
90 procent minder drinkwaterverbruik
Dan heeft Peeters wellicht nooit van het Vlaamse bedrijf Ekopak gehoord. Dat is een specialist in waterzuivering. Het helpt onder andere afvalwater te zuiveren tot koelwater voor de industrie. Dat zorgt voor aanzienlijke besparingen en verlaagt de ecologische voetafdruk voor veel bedrijven. Ekopak-klanten bespaarden vorig jaar daardoor meer dan 90 procent op drinkwater. Dat is een groot verschil met vroeger: toen verkondigden ondernemingen trots dat ze 20 procent minder drinkwater verbruikten.
Dat men geen beroep moet doen op drinkwater, betekent voor veel bedrijven zelfs een bijkomende besparing. Tal van bedrijven moeten drinkwater immers eerst nog behandelen tot proceswater. Je moet dan al ongeveer 1,25 liter water inkopen om 1 liter over te houden, terwijl Ekopak 1 liter water levert dat meteen ingezet kan worden. Dat maakt dat het bedrijf een belangrijke rol speelt in het debat rond beschikbaarheid van water. Vlaanderen staat hoog in de ranglijst van landen en regio’s waar zich waterschaarste voordoet.
Het verbaasde dan ook niemand dat Ekopak bij de beursgang in 2021 onmiddellijk een succes werd. Het aandeel schommelde van bij het begin rond de 15 euro en steeg naar 21 euro. Adepten van een groene economie kozen voor de jonge beursparel. Maar die groene bubbel werd in maart van dit jaar doorprikt. Het aandeel zakte eerst onder de tien euro en op 4 april werd met 4,4 euro per aandeel een dieptepunt bereikt. De reden: Ekopak communiceerde onvolledig en foutief over zijn deelname aan het Waterkracht-project. Dat is een gezamenlijk project van de intercommunale Water-link, PMV en Ekopak om afvalwater van de Antwerpse huishoudens te zuiveren tot proces- en koelwater voor de Antwerpse industrie.
Zich rijk gerekend
Kort gesteld is het probleem van Ekopak dat er geen contract is dat de betrokkenheid van het waterzuiveringsbedrijf bij Waterkracht aantoont. Ook al is er geen contract en werd er niets verkocht, toch werd er al omzet geboekt. Het doet denken aan het Lernout & Hauspie-verhaal rond de eeuwwisseling, toen het spraakbedrijf ten onder ging aan het boeken van fictieve omzetten. Ekopak dreigde te kapseizen, maar dat is niet gebeurd. Vorige week communiceerde het alsnog op de juiste manier, net op tijd. Men had zichzelf in het verleden rijk gerekend door gebruik te maken van het systeem van ‘omzeterkenning’. Het is technisch en komt erop neer dat een bedrijf omzet in de boeken kan zetten ook al is dat er nog niet. Zo’n praktijk kan bij vastgoedontwikkelaars, die omzet mogen boeken nog vooraleer een gebouw volledig is opgeleverd. Voor een waterzuiveraar gelden deze regels niet.
Gevolg: Ekopak moest voor 2024 de omzet verlagen van 55,5 naar 47,6 miljoen euro. Het verlies stijgt van 7 naar 12 miljoen euro. Het eigen vermogen blijft gelukkig overeind, maar daalt wel van 46 naar 41 miljoen euro.
Het belangrijkste signaal kwam echter van hoofdaandeelhouder Marc Coucke, die 14 miljoen euro op tafel legt voor een kapitaalsverhoging. Dat is het gros van de totale kapitaalsverhoging van 15 miljoen euro. De investering komt via het Alychlo-fonds van Marc Coucke. Een mooie geste, want Coucke zelf zou de voorbije maanden 80 miljoen euro verloren hebben door de ineenstorting van het Ekopak-aandeel.
Coucke krijgt touwtjes in handen
Een ander belangrijk signaal is dat Ekopak-oprichter en CEO Pieter Loose 1,1 miljoen aandelen verkoopt aan Coucke, waardoor hij nog 25 procent van het bedrijf in handen heeft tegenover 37 procent vroeger. Alychlo is nu met 57 procent hoofdaandeelhouder van Ekopak.
Marc Coucke wordt daarmee de facto de baas, want Loose wordt opzijgeschoven, tenminste van zodra er een nieuwe CEO is. Ook zal Pieter Bourgeois, zoon van voormalig Vlaams minister-president Geert Bourgeois en actief bij Alychlo, vertrekken als voorzitter van de raad van bestuur. Hij was op de hoogte van de onzekerheden rond het project waar Ekopak uiteindelijk dus niet bij betrokken was.
Sinds de reddingsboei is gegooid, steeg de waarde van het aandeel naar 7,5 euro. Afwachten of het herstel duurzaam is, want Ekopak draagt ook nog een zware schuldenlast uit het verleden. Maar Coucke heeft voorlopig de lont uit het kruitvat gehaald.
De case van Ekopak met hoofkantoor in Deinze is ook een waarschuwing voor bedrijven die graag pronken met een groen en/of klimaatneutraal label: het trekt misschien dankzij de hype investeerders aan, maar de beste manier om het vertrouwen te winnen van beleggers, is succesvol te zijn en tastbare omzet te draaien.
Verbaasd was ik niet the horen dat de zoon van Geert Bourgeois bij een progressief goed gevoel bedrijf is betrokken.
Ondanks de conservatieve window dressing van Bart de Wever heeft de NVA de progressieve middenkaders van de VU geërfd en is in wezen een centrum linkse partij die meer met D66 gemeen heeft dan met wijlen Bolkestijns VVD.
Ik vergeet nooit het interview van Bracke met Geert Bourgeois juist voor de eerste verkiezingsdeelname van de NVA: “Maar mijnheer Bracke, de NVA is geen conservatieve maar een progressieve partij.”