In de straten van Sarajevo zijn ze nog steeds zichtbaar: de rode rozen die herinneren aan de mortiergranaten uit de oorlog. Fragmentatiepatronen in beton, gevuld met rode hars als symbool voor het vergoten bloed. Bosnië-Herzegovina worstelt dertig jaar na de genocide in Srebrenica nog altijd met de pijnlijke nalatenschap van een oorlog die het land politiek verdeelde en economisch gebroken achterliet.
“Alle mooie herinneringen aan Joegoslavië verdwenen in een bloedbad”, vertelt Almir, een veteraan van de Bosnische oorlog. Hij toont waar Ratko Mladić destijds Srebrenica binnenviel. Daarmee werd de grootste angst van de Bosnische inwoners werkelijkheid. In juli 1995 vermoordden Bosnisch-Servische troepen meer dan 8.000 Bosnische moslimjongens en -mannen in wat een door de VN uitgeroepen veilig gebied moest zijn.
Het land leeft vandaag onder het complexe bestuurssysteem van het Dayton-akkoord uit 1995, verdeeld tussen de Bosnisch-Kroatische Federatie en de Servische Republiek Srpska. President Milorad Dodik van Republika Srpska drijft de situatie verder op de spits door de Bosnische rechterlijke macht en politie te verbieden om in zijn gebied te opereren.
Exodus van jongeren door corruptie en uitzichtloosheid
Mak Muranovic, die als kind het beleg van Sarajevo overleefde door de stad te onvluchten via de befaamde tunnel van hoop, keerde terug naar zijn geboorteland. “De wereld heeft niets uit ons lijden geleerd,” stelt hij bitter vast. Het ingewikkelde staatssysteem verzwelgt meer dan de helft van het bbp, terwijl corruptie het dagelijkse leven vergiftigt. Zelfs dokters vragen een omkoping, waarvan de prijs pijnlijk genoeg de inflatie volgt. Jonge Bosniërs emigreren massaal naar de EU, wat het land met een dramatische vergrijzing achterlaat.
In Srebrenica, waar het herdenkingscentrum voor het eerst in zijn geschiedenis de deuren sloot uit veiligheidsoverwegingen, leven Bosniërs samen met hun Servische buren die de genocide nog steeds ontkennen. Toch blijft Almir hoopvol: “Ik draag geen haat in mijn hart. Haat heeft de kogels die hen doodden geleid.” Hij gelooft dat Dodiks provocaties Bosnië paradoxaal genoeg dichter bij de Europese Unie brengen.
