Een oncomfortabele busrit van 2,5 uur vanuit Dublin naar Limerick City, een stad in het westen van Ierland, vormde voor een groep Vlamingen geen obstakel om op 11 juli een uniek concert bij te wonen: ‘The Final Farewell’ van de legendarische Ierse rebelsongband The Wolfe Tones. Na 62 jaar (!) op de bühne houden zij het definitief voor bekeken.
Voor heel wat volksnationalisten zijn The Wolfe Tones geen nobele onbekenden. Het huidige trio – Brian Warfield, Noel Nagle en Tommy Byrne – treedt al tientallen jaren samen op. Hun politieke voorkeuren staken zij daarbij nooit onder stoelen of banken. Ierse republikeinen zijn het, ‘loud and proud’. Muzikale vertolkingen gaan steevast over de moedige strijd van de Ieren tegen de Britse bezetter en de hunker naar een verenigd Ierland.
Zestig jaar ‘rebel songs’
De groep werd gesticht in 1963 en raakte bekend met songs als ‘Irish Eyes’ en ‘Joe McDonnell’, een lied over het leven en de dood van een van de in 1981 wereldberoemd geworden Ierse hongerstakers. In 2020 haalden The Wolfe Tones met een eigen versie van ‘Come Out Ye Black and Tans’ – over de Britse paramilitairen die voor gruwel en terreur zorgden onder de Ierse bevolking – nummer 1 in de Ierse, Schotse en zelfs Britse hitparade.
Hun vertolking van ‘A Nation Once Again’ werd verkozen tot het beste lied aller tijden in een poll van BBC World. Dit om maar te zeggen dat de bandleden, intussen krasse tachtigers, geen ‘one hit wonders’ bleken te zijn, maar al zes decennia kunnen rekenen op een zeer fanatieke aanhang die over verschillende generaties heen reikt.
(Lees verder onder de video)
‘Blacklisted’
Hun uitgesproken republikeinse standpunten maakten The Wolfe Tones niet overal populair. Op het podium in Limerick verwees Derek Warfield naar het grote gevecht dat zij al die jaren moesten leveren met de traditionele media in het algemeen en de Ierse openbare omroep RTÉ in het bijzonder – het klinkt vertrouwd voor nationalistische partijen in Vlaanderen. “They don’t like us. We don’t care”, aldus Warfield. Ook hier zijn dus parallellen met ons land te trekken: verbannen en gehaat door de gevestigde orde, maar waanzinnig populair in de harten van gewone mensen.
Sinn Féin
Opmerkelijk: het concert werd ingeleid met een filmpje van een zingende Mary Lou McDonald, partijleidster van Sinn Féin en sinds 2018 de opvolgster van Gerry Adams aan het hoofd van de partij. Niet iedereen kon haar tussenkomst smaken, zo getuige het luide boegeroep door een deel van de aanwezigen. McDonald, die oorspronkelijk actief was in een andere partij en mede daardoor niet altijd op sympathie van de traditionele republikeinse achterban kan rekenen, leidde de partij in 2020 naar een afgetekende verkiezingsoverwinning. Met 24,5 procent van de stemmen, goed voor 37 zetels, werd Sinn Féin de grootste partij van Ierland.
Jong en zeer enthousiast
Terug naar het concert zelf. Buiten Thomond Park, een van de grootste rugbystadions in Ierland, stonden tientallen eetstandjes en hadden duizenden mensen zich uren voor de start van het concert lachend en zingend op de grond genesteld. Die vrolijke setting deed enigszins denken aan Rock Werchter, maar dan voor nationalisten. Opvallend was overigens het zeer grote aantal jonge mensen, vooral twintigers en dertigers, dat in Limerick present tekende. Tijdens het ronduit indrukwekkende concert werd elk lied door duizenden woord voor woord meegezongen. Het muzikale afscheid van The Wolfe Tones liet dan ook niemand onberoerd, ook de artiesten zelf niet. “Vaarwel aan onze vrienden,” zo klonk het emotioneel door de microfoons van Brian, Noel en Tommy, “want elk verhaal komt ooit ten einde”.
Antidotum voor zuurpruimen
In een zinderende finale werden de bisnummers ‘A Nation Once Again’ en ‘Celtic Symphony’ – een lied dat door The Wolfe Tones werd gecomponeerd naar aanleiding van de honderdste verjaardag van voetbalclub Celtic FC – luidkeels meegezongen door 30.000 enthousiastelingen. Die fenomenale opkomst die ze twee dagen later nog eens zouden herhalen en daarmee de kaap van 60.000 (!) aanwezige fans overschreden, bewijst dat volksnationalisme helemaal niet dood is.
De totaalbeleving rond het Ierse patriottisme, waarvan The Wolfe Tones zes decennia lang een muzikale exponent zijn geweest, stemt tot nadenken en is alleszins een stevig antidotum voor zuurpruimen die nationalisme anno 2025 achterhaald of ouderwets vinden.
Tom Van Den Troost
