Professor arbeidseconomie Stijn Baert (UGent) sprak zich in een interview met ‘t Pallieterke kritisch uit over het Zomerakkoord van de regering-De Wever. Volgens hem bevestigt de regering “gewoonweg wat er al in het regeerakkoord was afgesproken” en blijft de cruciale vraag naar financiering onbeantwoord. Met een belofte van 100 euro netto extra tegen 2029 staat er veel op het spel, maar Baert waarschuwt: “Die fiscale korting is nu een ongedekte cheque.”
Het Zomerakkoord moet geld opleveren via werkloosheids- en pensioenhervorming, waarmee de nettolonen omhoog moeten. Maar Baert blijft sceptisch over de haalbaarheid. “Bart De Wever kent deze uitspraak zelf erg goed: show me the money”, aldus de professor. “Het zal belangrijk zijn om werken interessanter te maken, maar men moet nog zoeken vanwaar dat geld moet komen.”
De arbeidseconomist mist vooral nieuwbouw in het akkoord. “Er is weer gekozen voor het typische Belgische knutselwerk, waarbij je koterijen wat vertimmert en er nog wat nieuwe bouwt.” Hij pleit voor drie documenten op tafel: het pensioenplan met punten van Frank Vandenbroucke uit 2014, de brede fiscale hervorming van professor Mark Delanote, en een echte werkloosheidshervorming.
Computer says no tegen logica
Over de sociale voordelen toont Baert zich gefrustreerd. De koppeling van sociale kortingen aan inkomen in plaats van werkstatus staat al jaren in verschillende regeerakkoorden, maar wordt nooit uitgevoerd. “Elke keer vroegen we: waar blijft dat? Om dan het antwoord te krijgen dat het computertechnisch toch wat moeilijk is. Computer says no”, zucht de professor. “We kunnen makkelijk belastingen innen op basis van die continue schaal, maar een sociaal voordeel daaraan koppelen kan veel moeilijker.”
De huidige werkloosheidshervorming ziet Baert als een gemiste kans. “Je duwt mensen weg van het zichtbare puntje van onze arbeidsreserve onder de waterlijn”, waarschuwt hij. Door de beperking tot twee jaar dreigt een derde van de werklozen naar inactiviteit te verdwijnen zonder uitkering. “Op korte termijn positief, maar op langere termijn dreig je mensen kwijt te geraken.”
In België gaat 53 euro van elke 100 euro loonkost naar de schatkist, tegenover 35 euro in Nederland. “Er is geen enkel land waarin er zo veel van je loon afgaat als België”, stelt Baert. “Het loont bijna niet om aan de slag te gaan. Als je als werkloze een job vindt voor een middenloon, ga je er in België 6 procent op vooruit… bijna niks dus.” Met die boodschap hamert hij op de urgentie van fiscale hervorming, al blijft de financiering een raadsel.
Het volledige interview met Stijn Baert leest u hieronder:
“Show me the money” (sic).
Ik kijk uit naar een uitgebreid debat, op de VRT of VTM, over dit thema tussen professor Stijn Baert en de niet democratisch verkozen premier van België Bart De Wever.