Een schooljaar lang volgen camera’s de dramatische ontwikkelingen op basisschool Balder in Sint-Gillis. De school wordt gekenmerkt door enorme leerachterstanden, een totaal gebrek aan structuur en een multicultureel utopisme. De media willen ons laten geloven dat de schrijnende situatie op de Balderschool te maken heeft met systematische ongelijkheid en het beleid van Zuhal Demir. Maar een straat verder is er een basisschool die het wel heel goed doet. Wie de inspectierapporten leest, weet wat er aan de hand is.
Basisschool Balder ligt op enkele honderden meters van een van de meest verloederde stations van het westelijk halfrond, het Zuidstation in Brussel. Niet ver van de school bevindt zich het Bethlehemplein, waar dag en nacht openlijk drugs wordt verhandeld. 98 procent van de leerlingen van basisschool Balder is anderstalig.
Directeur Mike
De school profileert zich als ‘dynamisch, divers en meertalig’. Maar wie de moeite neemt om het vierdelige docudrama te bekijken, ziet een opeenstapeling van ellende, onkunde, slechte organisatie, een gebrek aan beleid, gezag en aanpak… Verbale en fysieke agressie zijn alom aanwezig. Leerlingen luisteren niet en doen zowat hun zin. Structuur ontbreekt. Leerkrachten lopen de feiten achterna, worden depressief en haken af. Om de haverklap barst een personeelslid in tranen uit.
“Als een rat verliet directeur Mike het zinkende schip”
Mike Goudeseune werd in 2022 directeur van de school. Zijn vergezichten over de kracht van diversiteit inspireerden de scholengroep. Hij was de geknipte man om van Balder een modelschool te maken, maar dat draaide volledig anders uit. Zijn vergezichten werden algauw overwoekerd door een opeenstapeling van problemen. De wereldvreemdheid van directeur Mike leidde soms tot de gekste taferelen: terwijl het personeel van geen hout pijlen meer wist te maken, vertelde directeur Mike dat ze niet doorhadden hoe goed ze bezig waren. Uiteindelijk kon directeur Mike de druk zelf niet meer aan en ging onderuit. Als een rat verliet hij het zinkende schip. Het personeel, de ouders en de leerlingen bleven verweesd achter.
“Leerlingen met een leerachterstand van drie jaar kregen alsnog een A-attest”
In een poging om de verantwoordelijkheid van zich af te schudden, schoof Koen Pelleriaux – afgevaardigd bestuurder van het GO! onderwijs – de zwarte piet door naar Zuhal Demir, Vlaams minister van Onderwijs. Volgens Pelleriaux zijn de problemen in de Balderschool het gevolg van het feit dat de minister nog steeds geen werk heeft gemaakt van de modernisering van het beroep van leerkracht. Ook de besparing op de pedagogische begeleiding heeft ermee te maken.
Inspectierapporten
Maar het inspectierapport van basisschool Balder uit 2024 laat een totaal andere realiteit zien. Wat Pelleriaux zedig verzwijgt, is dat het schoolbeleid fundamentele tekorten vertoonde: er zijn nauwelijks schoolbrede afspraken rond zorg, talenbeleid en evaluaties. Er is te weinig continuïteit en samenhang in het beleid. De kwaliteitszorg en het talenbeleid zijn een zootje en de visie over de school was zweverig. Directeur Mike zweefde in het ijle: hij verkondigde luchtbespiegelingen en deed zijn werk niet. Hij kreeg extra ondersteuning van een fulltime onderdirecteur, maar die liep rond als een kip zonder kop en was zowat permanent overstuur. Alleen voor muzische vorming kon de inspectie vooruitgang waarnemen.
De school kreeg zes jaar geleden een nieuwbouw, maar uit het inspectierapport blijkt dat de infrastructuur ernstig tekortschiet. Wie heeft hier zijn werk niet gedaan? Tot overmaat van ramp schendt de school de taalwetgeving en de verplichtingen rond onderwijstaal. De school verloor net niet haar erkenning en kreeg het advies om zich extern te laten begeleiden. Na klachten van ouders besliste de inspectie om een klas te sluiten. Ouders kregen amper de tijd om een andere school te zoeken. Waar waren de verantwoordelijken van het GO! om in te grijpen toen de situatie in basisschool Balder uit de hand liep?
Op het einde van het schooljaar stelde de leerkracht van het zesde leerjaar vast dat de leerlingen worstelden met een leerachterstand van drie (!) leerjaren. Maar toch kregen alle leerlingen een getuigschrift voor de A-stroom in het secundair onderwijs, terwijl ze eigenlijk naar de B-stroom zouden moeten worden doorverwezen. Wie houdt hier wie voor de gek?
Kwaliteit maakt het verschil
Dat het anders kan, bewijst de katholieke basisschool VBS Sint-Gillis. De school ligt op amper 1 kilometer van de Balderschool, vlak bij het beruchte Bethlehemplein. Niettegenstaande de school met dezelfde uitdagingen wordt geconfronteerd, presteert ze veel beter. De school voert een uitstekend beleid en laat zich extern zorgvuldig bijstaan. De directie bedient zich niet van multiculturele waanbeelden en weet zich goed te handhaven. De school kreeg van de inspectie een positief advies. VBS Sint-Gillis laat zien dat in een zee van ellende kwaliteit het verschil kan maken.
Rapper Brihang liet vorige week weten dat hij met zijn gezin Brussel verlaat. Aanvankelijk was hij een ‘believer’ van de hyperdiversiteit, maar de realiteit opende zijn ogen: “De ruwheid waar ik altijd schrik voor had in Brussel, is nu heel zichtbaar en misschien zie ik dat nu pas, omdat ik kinderen heb.” De Balderschool maakt die nachtmerrie andermaal zichtbaar. Het is goed dat het vierdelige docudrama de kijker confronteert met het multiculturele drama dat zich op de Balderschool en in de rest van Brussel afspeelt.
