Een discrete Franse tachtiger bouwde in enkele decennia een drankenimperium uit van 20 miljoen naar 2 miljard euro. Jean-Pierre Cayard staat aan het hoofd van La Martiniquaise, goed voor een omzet van 1,5 miljard euro en actief in 150 landen. Zijn succes? Volgens groene en socialistische activisten vooral te danken aan Europese landbouwsubsidies. Tussen 2014 en 2021 zouden 25 filialen van zijn bedrijf maar liefst 150 miljoen euro belastinggeld binnengehaald hebben. Een schandaal, klinkt het. Maar klopt dat verhaal wel?
De groene nieuwssite Reporterre – zelf bedeeld met overheidssteun – wees Cayard aan als de grootste profiteur van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De Europese Unie zou een bedrijf sponsoren dat medeverantwoordelijk zou zijn voor 49.000 alcoholgerelateerde doden per jaar in Frankrijk. Driekwart van die subsidies haalde La Martiniquaise binnen via Frankrijk, de rest via Spanje, Italië, Bulgarije en Portugal. Opmerkelijk voor een bedrijf dat rum, gin, porto en wodka produceert.
De Posei-truc: juridisch correct, moreel verwerpelijk?
Het geheim achter de miljoenenregen? De zogenaamde Posei-regeling voor ultraperifere gebieden zoals Martinique, Guadeloupe en de Canarische eilanden. Negentig procent van Cayards Franse, Spaanse en Portugese subsidies zou uit dit potje komen. Die steun is bedoeld om concurrentienadelen van producenten in afgelegen gebieden te compenseren en niet om kleine boeren te helpen, zoals groene Europarlementariërs beweren. Het Franse ministerie van Landbouw ziet geen probleem: de subsidies gaan naar alle schakels in de waardeketen, inclusief verwerkers zoals distilleerderijen.
“De Europese Unie zou een bedrijf sponsoren dat medeverantwoordelijk zou zijn voor 49.000 doden per jaar”
Toch blijven de aanvallen komen. Het Wereldnatuurfonds klaagt dat rietsuiker vervuilend is en twee keer zoveel water verbruikt als suikerbieten. De communistische vakbond hekelt dat een rumdistilleerderij in Guadeloupe ondanks 9 miljoen euro EU-steun zeven arbeiders ontsloeg. En Cayard zelf? Die boekte tussen 2014 en 2021 gemiddeld 25 miljoen euro winst – amper 1,6 procent van zijn omzet. Een bescheiden winstmarge voor een miljardair die zijn zakken zou vullen met belastinggeld. De campagne tegen de rumkoning oogt vooral als een ideologische kruistocht tegen alcohol, ondernemingen en het landbouwbeleid.
