Het venster van Overton
Wie maatschappelijk verandering wil bewerkstelligen, moet daarvoor niet rekenen op regeringen of parlementen. Die zullen steeds handelen binnen het ‘Overton window’, het beperkte bereik van beleidskeuzes die door de publieke opinie niet extreem worden geacht.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
Het oorspronkelijke begrip is van de hand van politicoloog Joseph Overton, maar werd later verfijnd door politieke commentator Joshua Trevino, die bij politieke voorstellen 6 verschillende stadia van aanvaardbaarheid onderscheidde: ondenkbaar, radicaal, aanvaardbaar, verstandig, populair, beleid.
Het venster van Overton is niet hetzelfde in elk democratisch land. In de VS zit een verbod op abortus in het stadium ‘aanvaardbaar’, bij ons ergens tussen ‘ondenkbaar’ en ‘radicaal’. Dat heeft tot gevolg dat binnen de Amerikaanse politiek beperkingen op het recht op abortus bespreekbaar zijn geworden, een onmisbare voorwaarde voor de op til zijnde beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof om de staten hun keuzevrijheid over dat onderwerp terug te geven.
Activisme verplaatst het venster
Het belangrijkste dat elkeen die iets wil veranderen in de samenleving moet onthouden, is dat het venster van Overton verschoven kan worden door politiek activisme. De huidige bespreekbaarheid in de VS van beperkingen op het recht op abortus is te danken aan de ‘pro life’-beweging die de strijd nooit heeft opgegeven, terwijl die bij ons naar de marge is geduwd.
Een ander voorbeeld is de belangrijke rol die het LGBTQIA-activisme heeft gespeeld in het verschuiven van de transgenderideologie van een marginale opvatting naar wat in de Vlaamse Gemeenschap zelfs al een deel van het beleid is geworden (zie mijn column van vorige week).
Ook dramatische gebeurtenissen, zoals 9/11, kunnen het venster van Overton snel verplaatsten. In het principieel pacifistische Duitsland heeft de oorlog in Oekraïne het spectrum van aanvaardbare beleidskeuzes op gebied van defensie radicaal verschoven. Vorig jaar was het daar ‘radicaal’ om te pleiten voor hogere legeruitgaven. Vandaag is het omgekeerde al ‘radicaal’.
