Heeft Vlaams Belang een probleem in Vlaams-Brabant?

Door het vertrek van Dries Van Langenhove verliest Vlaams Belang in Vlaams-Brabant een kopstuk dat goed was voor net geen 40.000 voorkeursstemmen. Toch maakt Vlaams Parlementslid Klaas Slootmans zich sterk dat de partij ook in zijn provincie een score van meer dan 20 procent kan neerzetten. Dat zou ongeveer 7 procent beter zijn dan in 2019.

In 2019 behaalde Vlaams Belang voor het Vlaams Parlement in totaal 18,50 procent van de stemmen. In de kieskringen Antwerpen, Limburg, Oost- en West-Vlaanderen was dat respectievelijk 18,46, 20,15, 20,64 en 20,21 procent. In Vlaams-Brabant deed de partij het beduidend minder goed: daar wist ze slechts 13,26 procent van de kiezers te overtuigen. De resultaten voor het federaal parlement liggen in dezelfde lijn.

Drie verklaringen 

Vlaams Parlementslid en deelstaatsenator Klaas Slootmans, destijds lijsttrekker in Vlaams-Brabant, ziet drie mogelijke verklaringen voor de lage(re) score van Vlaams Belang in zijn provincie. 

Ten eerste verwijst Slootmans naar de populariteit van uittredend staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). Hij wist als lijsttrekker voor N-VA ruim 122.000 voorkeursstemmen binnen te halen. “We herinneren ons van Maggie De Block dat Asiel en Migratie electoraal gezien een zeer lonende post kan zijn. Dat bleek ook bij Francken het geval te zijn”, legt hij uit.

Ten tweede merkt Slootmans op dat de traditionele partijen in Vlaams-Brabant altijd vrij goed zijn blijven presteren. Hij heeft er het raden naar waaraan dat precies ligt.

Ten slotte speelt ook de demografische context in de Vlaamse Rand volgens Slootmans een rol. “In de Vlaamse Rand is nog slechts een op de drie jonge gezinnen Nederlandstalig. Het is nu eenmaal zo dat anderstaligen niet meteen de intentie hebben om op Vlaams Belang te stemmen”, merkt hij fijntjes op.

Desalniettemin blijft Slootmans strijdvaardig. Hij spreekt de ambitie uit om ook in Vlaams-Brabant de kaap van 20 procent te ronden. Hoewel dat 7 procent beter is dan in 2019, lijkt een score van 20 procent Slootmans “niet onrealistisch”. “Vlaams Belang moet in Vlaams-Brabant nog een inhaalbeweging maken ten opzichte van de andere provincies”, argumenteert hij.

Dries Van Langenhove

In een interview met ’t Pallieterke vertelde politicoloog Nicolas Bouteca (UGent) vorige week dat hij liever een goed kopstuk dan een sterk programma heeft om verkiezingen te winnen. Dries Van Langenhove nam begin dit jaar afscheid van de politiek, maar was met 40.000 voorkeursstemmen in 2019 veruit de populairste Vlaams Belanger in Vlaams-Brabant. Ter vergelijking: Slootmans wist als lijsttrekker voor het Vlaams Parlement 18.567 voorkeursstemmen te bemachtigen.

De vraag of het vertrek van Van Langenhove problematisch is voor Vlaams Belang, in het bijzonder in de provincie Vlaams-Brabant, vindt Slootmans “irrelevant”. “Het was een persoonlijke keuze van Dries om uit de politiek te stappen. Het is dus niet aan ons om die te beoordelen. Dat zou zijn persoonlijke keuze delegitimeren.”

Toch erkent Slootmans dat Van Langenhove wel degelijk zijn electorale kracht had. “Maar ik ben er niet van overtuigd dat de mensen die toen voor hem hebben gestemd, dat alleen voor hem hebben gedaan. Ze hebben vooral voor een ideologie gestemd. Die staat in 2024 opnieuw op het stembiljet. Ik ben er vrij zeker van dat men opnieuw voor Vlaams Belang zal kiezen bij een volgende stembusgang.”

Tot slot verwijst Slootmans naar de laatste resultaten van De Stemming, een onderzoeksproject van de Universiteit Antwerpen en de VUB, in opdracht van De Standaard en VRT NWS. Daaruit blijkt dat de partijtrouw bij de kiezers van Vlaams Belang het grootst is. “Ik zie dus niet veel redenen om ons zorgen te maken over het vertrek van de kiezers van Dries Van Langenhove naar een andere partij”, besluit hij.