‘Stop islamisering’-vonnis sneller in krant dan bij advocaat en veroordeelden: “Ik blijf dit vonnis onbegrijpelijk vinden”

Vanochtend om 9.17 uur verscheen op Belga dat de correctionele rechtbank van Mechelen vier activisten van de  Vlaams-nationalistische vereniging Voorpost heeft veroordeeld wegens “aanzetten tot haat en geweld tegen de moslimgemeenschap”. De basis van de veroordeling is des te opmerkelijker. Ze hielden enkel een bordje vast waarop stond “Stop islamisering”. Advocaat van de verdediging Luc Deceuninck reageert met verbazing: “Ik blijf dit vonnis onbegrijpelijk vinden”. Zowel de advocaat als zijn cliënten moesten het vonnis uit de krant vernemen. “Een zeer onhoffelijke manier van doen”, vindt Deceuninck.

De vier mannen die zijn veroordeeld hielden een statische manifestatie in Mechelen. Volgens de beklaagden was Vlaams minister Bart Somers, die ook titelvoerend burgemeester van Mechelen was, persoonlijk getuige van de aanhouding van de vier door de Mechelse politie. De advocaat van de verdediging, meester Luc Deceuninck, zegt verrast te zijn dat daarvan in het dossier en het proces-verbaal nergens melding gemaakt werd door de politie.

Advocaat Luc Deceuninck, die de vier veroordeelden verdedigde, heeft tot op heden nog steeds het vonnis niet officieel ontvangen.

“Aanvankelijk was de uitspraak voorzien voor 9 juni 2021. Toen kregen we bericht van de griffier dat mevrouw de Voorzitter zou proberen uitspraak te doen op vandaag. Wij mochten in de namiddag bij de griffier informeren naar de uitspraak. Maar zelf weet ik officieel nog van niets.”

Belga eerder op de hoogte over inhoud vonnis dan veroordeelden

Deceuninck is verbaasd dat er reeds gecommuniceerd is door het parket aan de pers, nog vooraleer hij zelf het vonnis ontvangen heeft.

“Ik ben zeer onaangenaam verrast niet enkel door die uitspraak maar ook over de wijze waarop dit bekendgemaakt is. Dat zegt veel over deze zaak eigenlijk. Men heeft daar in Mechelen alles op een hoopje gegooid. Men is deze zaak gestart met een ‘themazitting’. Waarin ook twee Hitlergroeten moeten beoordeeld worden. In een daarvan is er al een uitspraak geweest. Van een uitspraak in de andere zaak ben ik niet op de hoogte.“

“Die ‘stop islamisering’-zaak is daar tussen gegooid en is door de procureur des Konings (Philippe Van Ingelgem, nvdr) op dezelfde basis in zijn rekwisitoor behandeld. Noch min, noch meer. Met een cartoon over joden. Een cartoon die trouwens van Russische oorsprong is. (zucht). Met allerhande mogelijke stukken die niets vandoen hadden met stop islamisering.”

“Wij hebben nochtans heel wat wetenschappelijke literatuur aangehaald en meer dan 100 pagina’s inhoudelijke conclusies ingediend.”

Zaak nog niet voorbij: “Cliënten gaan wellicht in beroep, het tegendeel zou me verwonderen”

Deceuninck en zijn cliënten beraden zich nu over verdere stappen, maar berusten in het vonnis lijkt zo goed als uitgesloten. “Ik neem aan dat de cliënten in kwestie tegen dit vonnis beroep zullen willen aantekenen. Het tegendeel zou me verwonderen en ontgoochelen.”

Dat de rechtbank of het parket de uitspraak al communiceerde aan de pers terwijl zijn cliënten en hijzelf niet eens een kopij van het vonnis hadden ontvangen ligt Deceuninck zwaar op de maag.

“Ik meen dat we toch een meer respectvolle behandeling hadden mogen verwachten. Ik vind dit een zeer onhoffelijke manier van doen. Uiteindelijk is hier volledig de eis van het Openbaar Ministerie (OM) ingewilligd. Net zoals dat in de zaak met de eerste Hitlergroet gebeurde trouwens. Alles wordt allemaal op een hoopje geveegd.” 

“Het is een rare manier van werken. We zullen het vonnis inhoudelijk analyseren. (zucht diep) De formele houding en werkwijze verrast me. Inhoudelijk ben ik benieuwd naar de exacte motivering van het vonnis. En vooral op welke wijze men de bevoegdheid van het hof van Assisen ontlopen is.”

Deceuninck komt terug op de kern van de zaak en legt uit waarom de correctionele rechtbank volgens hem niet bevoegd is.

“U moet goed de volgorde zien. In 1966 heb je het rassendiscriminatieverdrag, waarbij staten zich ertoe verbinden om, kort samengevat, racisme uit de wereld te helpen. Dan heb je in 1981 de ‘anti-racismewet’. Waarbij het de bedoeling is om het rassendiscriminatieverdrag van 1966 uit te voeren. Dan krijg je in 2007 een antidiscriminatiewet. Waarbij men eigenlijk alle soorten van discriminatie, dus niet enkel racisme strafbaar stelt. Het gaat dan over seksisme, discriminatie op grond van godsdienst, discriminatie op grond van een handicap of leeftijd. Daar valt de betichting onder van het vonnis van vandaag.”

“Die betichting valt dus niet onder de ‘antiracismewet’. Men wordt hier vervolgd om tegen de antidiscriminatiewet in gezondigd te hebben, door in dàt verband haat en geweld te prediken. Het toppunt is dat voor de vervolging van persmisdrijven op basis van die antidiscriminatiewet de grondwet echter helemaal niet veranderd is en het assisenhof dus bevoegd blijft. De grondwet is enkel veranderd om ‘racistische’ persmisdrijven correctioneel te kunnen behandelen.”

Politiek gesleutel aan de grondwet

Deceuninck stelt ook vast dat er omstreeks 20 en 21 april in het parlement een politieke poging is gedaan om een aanpassing door te voeren aan de grondwet om te proberen een gelijkaardige wijziging door te voeren inzake ‘andere haatspraak’. 

“Ik stel gewoon vast dat dat gebeurt nadat onze zaak behandeld was. In verband met andere misdrijven zoals discriminatie in verband met godsdienst of haatspraak wil men dat ook wegkrijgen van het Assisenhof en dat onder de Correctionele Rechtbank kunnen krijgen. Maar de rechtsleer is daarover zéér duidelijk. Op dit moment gaat dat niet. Als het gaat om een persmisdrijf en het gaat over een inbreuk op de antidiscriminatiewet, en niet op de antiracismewet. Ja dan moet het OM nog altijd naar het Assisenhof en kun je dat niet voor de Correctionele Rechtbank vervolgen.”

Op de argumentatie van de rechtbank kan Deceuninck, bij gebrek aan inzage in het vonnis, voorlopig nog niet ingaan.

“Het benieuwt me dus zeer wat de voorzitster van de rechtbank uit haar mouw geschud heeft om zich toch bevoegd te kunnen verklaren. En ten gronde benieuwt het mij nog meer wat zij, lijnrecht tegen alle geciteerde wetenschappelijke literatuur in, als argumenten zal bovenhalen. Ik kan u zeggen dat wij 111 bladzijden conclusies hadden ingediend. Op een of andere manier is er daar een mouw aangepast.”

Precedent en nooit gezien inperking van vrijheid van meningsuiting

Opmerkelijk: de rechter in de zaak tegen de Voorpost-militanten blijkt dezelfde rechter die ook uitspraak deed in de zaak met de Hitlergroet, waar Marc Van Ranst in betrokken was. Die zaak is op dezelfde ‘themazitting’ ingeleid.  

Als dit vonnis overeind zou blijven in graad van beroep vormt het een gevaarlijk precedent en is het een nooit geziene inperking van de vrijheid van meningsuiting in dit land. “Ik vrees dat dat de bedoeling is”, zegt Deceuninck.

“Vermits de Grote Kamer van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zelfs in een arrest gesteld heeft dat het niet door de beugel kan om zelfs ‘vreedzaam’ te pleiten voor de sharia, dan kan ik me echt moeilijk inbeelden dat men niet zou toelaten om vreedzaam te pleiten voor het ‘stoppen van islamisering’. Want dat is gewoon een pleidooi tegen de invoering van de sharia. Ik blijf dit vonnis onvoorstelbaar en onbegrijpelijk vinden.”

“Eigenlijk zou je deze zaak op tien minuten moeten kunnen pleiten, zeggend, jongens even serieus blijven. Maar we ondervonden wel ter plaatse de vastberadenheid in het rekwisitoor van het OM. Het leek bijna alsof er een moord gebeurd was. Dus we hebben onze verdediging grondig en diepgaand gevoerd. Dit was voor het parket duidelijk geen ‘routinekwestie’.”

Aanwezigheid van Vlaams minister Bart Somers tijdens protestactie in Mechelen

Volgens zowel zijn cliënten als volgens meester Deceuninck zelf was er een opmerkelijke aanwezigheid van Vlaams minister Bart Somers tijdens de actie. “Merkwaardig”, zegt Deceuninck daarover.

“Een merkwaardig fenomeen is ook dat nergens in dit dossier een tussenkomst van Bart Somers vermeld wordt. Terwijl mijn cliënten zelf zéér formeel waren dat hij op hen afgestormd is, met in zijn zog de politie. Mag ik dat merkwaardig vinden?”

“We hebben het debat bewust inhoudelijk gepleit. We moeten daar ook niet bang voor zijn. ‘Stop islamisering’ is geen discriminatoire slogan, dat zegt waar het voor staat, als je het tenminste juist ‘wil’ begrijpen. Overigens heeft de procureur zowat de hele webstek van Voorpost leeggehaald, maar er was niks maar dan ook niks belastend op terug te vinden. Hij heeft de inhoud als ‘aanvullende stukken’ in een ordeloze niet gerangschikte, niet genummerde en niet geïnventariseerde hoop bij het dossier gegooid. Dat zouden wij als advocaat eens moeten proberen. Er staat ook werkelijk niks op die website die een andere interpretatie zou kunnen geven aan ‘stop islamisering’.”

Raad van State oordeelde eerder nog anders

Deceuninck verwijst tenslotte nog naar een interessante uitspraak van de Raad van State. Dat is uiteraard een administratieve rechtbank, maar die rechtspraak kan uiteraard niet zomaar genegeerd worden.

“Er was bovendien ook een arrest dat ik bekwam bij de Raad van State, waarin deze laatste uitdrukkelijk de stad Gent veroordeelde omdat het een betoging onder dat thema ‘stop islamisering’ had verboden te laten doorgaan. Ook de Raad van State vond niet dat de grenzen van artikel 10.2 EVRM bereikt waren of overschreden waren. Of nog erger, dat artikel 17 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens had moeten ingeroepen worden (geen vrije meningsuiting voor degenen die de rechten van het verdrag zelf schendt). Die uitspraak ligt er.”

“Ik herinner me de zaak van Geert Wilders en Filip Dewinter, toen hen verboden werd door de burgemeester door Molenbeek een ‘islamsafari’ te organiseren. Wij hebben die zaak toen gewonnen. En de Raad van State neemt dat woord ‘islamsafari’ tussen aanhalingstekens op in zijn arrest, maar vindt ook nergens dat dat de perken te buiten gaat. Met andere woorden. We bevinden ons hier volop in het gebied van de vrije meningsuiting. Ja, je kan hier echt niet gaan zeggen dat dat buiten de grenzen van die meningsuiting valt en dat dit moet bestraft worden”.

“Het rekwisitoor van het Parket was volledig disproportioneel. Het leek alsof ‘wereldoorlog 3’ op het punt stond om los te barsten. En dan nog een ding. Als de inhoud van de persartikels van deze morgen correct is, is iemand van 77 jaar oud veroordeeld tot 6 maanden effectief? En drie andere voorwaardelijk. Wat is dan het verschil dat die ene 77-jarige man (Luc V.) een effectieve gevangenisstraf krijgt? Ze stonden er met 4. Ik begrijp het echt niet.”