Professor Bouckaert waarschuwt: “Een hyperpolitiek correcte woke rechter zal de minste kritiek op de islam bestraffen”

Het zogenaamde ‘Voorpostvonnis’ of ‘stop islamisering’ vonnis kreeg de voorbije dagen al bijzonder scherpe kritiek. In een analyse van het vonnis voor PAL NWS noemde expert en advocaat Pieter Laleman bepaalde onderdelen ervan ‘problematisch’. In een uitgebreid gesprek met PAL NWS noemt professor Emeritus Boudewijn Bouckaert (73) het vonnis “bijzonder onrustwekkend”. Ook de nieuwe plannen van minister van Justitie Van Quickenborne in verband met de correctionalisering van “haatspraak”-misdrijven vindt hij “gevaarlijk”. Een gesprek over vrijheid van meningsuiting, recht en politiek.

Bouckaert was Gewoon Hoogleraar aan de Universiteit Gent waar hij onder meer “Algemene Beginselen van het Recht” en “Rechtseconomie” doceerde. Volgend jaar op 9 november zal hij tien jaar op emeritaat zijn. Tussen 2009 en 2014 zetelde hij als Vlaams Parlementslid voor Lijst Dedecker. Toch begon zijn politiek engagement ooit bij de socialistische beweging, waar hij begin jaren 70 voorzitter was van de Gentse jongsocialisten.

In de tweede helft van de jaren zeventig trad Bouckaert toe tot de liberale Partij voor Vrijheid en Vooruitgang (PVV). Hij toonde zich een fervent pleitbezorger van het klassiek liberalisme het confederalisme en het atlantisme. In juni 2005 viel Bouckaert in onmin bij het establishment van zijn partij na een kritisch interview in het christelijke weekblad Tertio. Zeer tegen de zin van toenmalig partijvoorzitter Bart Somers had Bouckaert er een tweepartijensysteem verdedigd. In zijn visie konden ook politici van Vlaams Belang deel uitmaken van zo een grote rechtse formatie. Na commentaar over een mogelijke samenwerking met Vlaams Belang zorgde een conflict met de links-liberale Bart Somers ervoor dat hij op 8 juli 2005 opstapte uit het partijbestuur om op 27 oktober 2006 de deur van Open Vld definitief achter zich dicht te trekken.

Vrije meningsuiting

Op een moment dat door het veelbesproken en bijzonder omstreden ‘stop islamisering’ vonnis, uitgesproken door de Mechelse Correctionele Rechtbank, het spanningsveld tussen vrije meningsuiting en strafrecht op scherp staat vroegen we Bouckaert om als scherprechter zijn zoals steeds kritische mening met onze lezers te willen delen.

“Afgaand op wat ik er al over vernam in de media kan ik niet anders dan dit een bijzonder onrustwekkend vonnis noemen. In België waren tot voor kort ‘opiniedelicten’ zeer uitzonderlijk. Je hebt bijvoorbeeld dat van negationisme. Maar normaal zijn ‘opinies’ in dit land niet strafbaar.”

“Blijkbaar roept de rechter een argument van aanzetten tot haat in. De slogan van Voorpost ‘stop islamisering’ ziet de rechtbank als aanzetten tot haat. Nu dat begrip is juridisch onwerkbaar. Zeker in het strafrecht moet men héél precies kunnen aanduiden wat strafbaar is en ook wat niet strafbaar is. Zodanig dat je als burger weet wat ze wel en niet mogen doen.”

“Wat voor de ene haat is, is voor de andere enkel ‘scherpe’ kritiek”

Hoewel Bouckaert op het moment van ons gesprek nog niet de gelegenheid had het vonnis in detail te bestuderen is zijn mening duidelijk.

“Dit soort zeer algemene ‘stoplappen’ moet men vermijden in het strafrecht. Wat voor de ene haat is, betekent voor de andere enkel ‘scherpe’ kritiek. Het gaat hier dus om een verschrikkelijk subjectief begrip. Als dat hier gebruikt wordt om meningen te gaan bestraffen. Dan noem ik dat echt onrustwekkend. Want dat wil zeggen dat het louter afhangt van de rechter bij wie je terechtkomt.”

“Als je terechtkomt bij een ‘hyper-politiek correcte woke” rechter dan ga je voor ‘t minste dat je kritiek geeft op de islam al bestraft worden. Want dan zal men zeggen dat je kritiek ‘haat zaait’. En heb je het geluk om voor een meer gematigde rechter verschijnen, dan zal dat leiden tot vrijspraak. Dat is geen goede zaak voor onze rechtsstaat.”

“Je kan even goed argumenteren dat net die ‘islamisering’ haat zaait”

Bouckaert waarschuwt ook voor de plannen van de Vivaldi-regering. Het is vooral de liberale minister van Justitie Vincent Van Quickenborne die haast maakt om ‘haatspraak’ te kunnen correctionaliseren. Maar daarvoor is een Grondwetswijziging nodig. En die vereist niet alleen een twee derde meerderheid in het parlement, maar ook een meerderheid in beide taalgroepen.

Even leek het er op alsof die zouden kunnen komen van de extreemlinkse PVDA. Maar het is intussen duidelijk dat CD&V-voorzitter Joachim Coens die optie niet zal lichten.

De plannen van de minister van Justitie verontrusten Bouckaert. “Bovendien zijn er de plannen van Van Quickenborne die al dit soort zaken wil correctionaliseren en uit handen van de (assisen-)jury te halen. De zogenaamde ‘racistische’ opinies zijn overigens al gecorrectionaliseerd. Dat dreigt nu veralgemeend te worden. Zo heeft de bevolking via een jury geen enkele macht meer om ‘opiniedelicten’ te beoordelen. Dat is een onrustwekkende evolutie”, klinkt het.

“Men viseert nu de slogan ‘stop islamisering’. Maar je kan even goed argumenteren dat net die ‘islamisering’ haat zaait. Bijgevolg kan je zeggen dat de oproep ‘stop islamisering’ juist een oproep is om haatzaaierij van de kant van islamisten te stoppen. Dat is allemaal hoe je de zaken draait en keert hé.”

“‘Stop islamisering’ is niet aanzetten tot geweld hé”

Of het een ‘passe-partout’ begrip is geworden vragen we aan professor Bouckaert.

“De grens is voor mij aanzetten tot geweld. Wie aanzet tot geweld is strafbaar. Omdat we in onze samenleving geen geweld willen. Je màg opinies hebben. Je màg politieke acties voeren. Maar je mag daarbij geen geweld gebruiken. Dat daar de grens van strafbaarheid ligt, daar sta ik 100% achter.”

Daarmee schaart Bouckaert zich volledig achter het standpunt dat in het parlement ook door partijen als Vlaams Belang en N-VA wordt aangehouden. Of door CD&V-Kamerlid Hendrik Bogaert. Een van de weinigen bij CD&V die duidelijk zijn ontevredenheid uitsprak over het politieke vonnis van de Mechelse rechtbank.

“Maar ‘stop islamisering’ is niet aanzetten tot geweld hé“, gaat Bouckaert verder. “Dat is gewoon een opinie afficheren. Al weet ik niet precies wat er in dat pamflet stond, maar ik veronderstel alvast geen oproep tot geweld.”

“Opiniedelicten inzake discriminatie, racisme en negationisme, die zijn al gecorrectionaliseerd. Dat gebeurde via een grondwetsherziening van jaren geleden. Maar alle opiniedelicten die daar buiten vallen. Die moeten voor een volksjury komen. Van Quickenborne wil ook opinies die ‘haat zaaien’ correctionaliseren.”

Methodes gebruikt door “nazi’s en commies”

Of het mogelijk is om tot een ‘objectieve’ definiëring van ‘haatzaaierij’ te komen betwijfelt Bouckaert. “Dat is juridisch gezien een zéér gevaarlijk begrip. Dit soort methodes zijn ook gebruikt bij de nazi’s en bij de commies (de communisten, nvdr). Tegen de belangen van het volk en van de arbeidersklasse. Dat stond toen ook in een strafwetboek. En daarmee kon men alle kanten uit. Daar kon men iedereen mee laten fusilleren die men maar wou. En dat is heel gevaarlijk.”

Het onderwerp communisme brengt ons gesprek als bij toeval bij de laureaat van de Libera vrijheidsprijs. Als Bouckaert het ter sprake brengt kan je zelfs via de telefoon de glimlach in zijn stem horen.

“Wij hebben recent ook de prijs voor de vrijheid uitgereikt aan Lieven Annemans. De ‘laudatio’ daarbij werd gegeven door Siegfried Bracke. Dat hebben we overigens al lang geleden beslist, in tempore non suspecto. Dus lang voor die controverse tussen Bracke en Van Ranst. Soit. Die affaire rond Jürgen Conings is voor Van Ranst natuurlijk een ‘godsgeschenk’. Hij kan zich nu in zijn slachtofferrol wentelen. Maar het is ‘operetteachtig’ want had die Jürgen Conings Van Ranst willen vermoorden dan had hij dat al gedaan. Ik stel vast dat die man in elk geval een ‘bekwaam’ militair blijkt te zijn. Want hij blijft intussen uit de handen van heel het Belgisch leger.”

“Er zijn genoeg andere virologen”

Bouckaert blijft ondanks zijn gezegende leeftijd nog steeds een actieve en scherpe deelnemer aan het maatschappelijk debat. Ook als het gaat over gevoelige thema’s, zoals bijvoorbeeld de zaak Jürgen Conings of de dominantie van viroloog Marc Van Ranst. Twee thema’s waar Bouckaert een eigenzinnige kijk op heeft.

“Conings doet niet waarvan men hem beschuldigt. Ik vraag me af of die man nog wel leeft. Mogelijk heeft hij zelfmoord gepleegd. Of zit hij al op een boot richting Argentinië (lacht). In elk geval zien we Van Ranst nu al een tijdje niet meer op televisie. Dat die rector van de KU Leuven daar zomaar blijft achter staan. Dat is niet te geloven. Ziet die man niet in dat hij (Van Ranst, nvdr) dat over zichzelf afroept? (zucht diep). Natuurlijk heeft Van Ranst recht op zijn vrije meningsuiting. Maar dat conflicteert vaak met zijn rol als ‘viroloog’.”

Waar politici en mainstreammedia elke vorm van kritiek op Marc Van Ranst zwaar veroordelen, nu de viroloog al meer dan twee weken in zijn schuiloord vertoeft aarzelt Bouckaert niet: “De regering had hem (Van Ranst, nvdr) al lang moeten terechtwijzen. Ofwel stop je met dat Twittergedrag ofwel trek je jezelf terug als beleidsexpert. Dat de regering daar niet tegen optreedt vind ik een verschrikkelijke stommiteit. Er zijn genoeg andere goede virologen. Ze hebben hem dus niet nodig.”

Van Ranst als ‘godsgeschenk’ voor Tom Van Grieken

Wat het politieke landschap betreft gelooft Bouckaert alvast in een mogelijke samenwerking tussen N-VA en Vlaams Belang. Ironisch genoeg ziet Bouckaert de hand van Van Ranst in het succes van Vlaams Belang.

“Wie hem daar in elk geval dankbaar voor zal zijn is Tom Van Grieken. Voor hem is dat bij wijze van spreken een ‘godsgeschenk’ (lacht). Mogelijk maakt het deel uit van de tactiek van ‘de Vivaldisten’ om het Vlaams Belang zo groot mogelijk te houden zodat N-VA klein blijft. Ik weet dat niet zeker natuurlijk.”

“Kijkend naar de laatste peiling is er wellicht nu al een meerderheid in Vlaanderen voor N-VA en Vlaams Belang. En bij de resultaten van Vlaams Belang mag je denk ik sowieso een paar procenten bijtellen, wegens onder gerapporteerd. Ik was echt verrast door die opiniepeiling want ik vreesde dat voor N-VA een zware afgang zou beginnen. Met het geblunder van Jambon. Ik dacht dat ze langs twee kanten zouden opgevreten worden. Langs de ene kant door Vlaams Belang en langs de andere kant door de Vivaldisten. Maar tot mijn groot genoegen blijkt dat niet te gebeuren. Dat is een goede zaak.”

De toekomst voor CD&V ziet Bouckaert minder rooskleurig. “Joachim Coens en CD&V laten steken vallen. Ik apprecieer Coens nochtans erg en ken hem van toen hij nog havenvoorzitter van Zeebrugge was. Hij heeft een zeer aangename persoonlijkheid. Vlaamsgezind ook en zelfs behoorlijk ‘rechts’. Maar sinds hij in de voorzittersrol zit van CD&V herken ik hem niet meer. Die functie heeft hem duidelijk veranderd.”

(Bron: eigen berichtgeving)