Premier Alexander De Croo en minister van Energie Tinne Van der Straeten willen nog voor het zomerreces uitpakken met een principeakkoord met de energieproducent Engie over het langer openhouden van de kerncentrales Doel 4 en Tihange 3. In december zou daarover een finaal akkoord volgen. Dat schrijft De Tijd dinsdag, en dag voor de Belgische nationale feestdag en de start van het zomerreces.
De contouren voor een princiepsakkoord liggen op tafel, De Croo (Open Vld) en Van der Straeten (Groen) hebben nu nog tot morgen om een intentieverklaring over de hoofdlijnen van een akkoord met Engie af te sluiten. Normaal gezien gingen de twee jongste kerncentrales in België, Doel 4 en Tihange 3, sluiten in 2025. De forse stijging van de energieprijzen en de Russische oorlog in Oekraïne deed alle partijen van de Vivaldi-regering, en finaal ook de groenen, instemmen met een verlenging met tien jaar.
Non-akkoord
Die onderhandelingen beloofden sowieso niet van een leien dakje te lopen. Het bedrijf liet meer dan eens, ook al voor het akkoord binnen de regering, verstaan dat 2025 niet haalbaar zou zijn. Recent lekte een brief uit waarin Engie vroeg dat de overheid mee eigenaar zou worden van beide centrales en mee zou betalen voor het nucleair afval. Dat laatste druist in tegen een wetsontwerp dat recent unaniem groen licht kreeg in het parlement. Toch lijkt Vivaldi nu toe te willen geven aan de eisen van de Fransen.
Binnen regeringskringen wordt voorzichtig gereageerd op de berichtgeving. De Tijd citeert groene kringen die aangeven dat het de bedoeling is voor 21 juli een princiepsakkoord te sluiten, zonder op de contouren in te gaan. Energieminister Van der Straeten (Groen) noemde 21 juli eerder al “een beetje de deadline” voor een akkoord met het Franse bedrijf. In totaal is de deadline al vier keer uitgesteld. “Met andere woorden: de regering-De Croo staat nog steeds nergens en stelt de beslissing voor de vijfde (!) keer uit. Het zoveelste non-akkoord”, klinkt het bij N-VA-Kamerlid Bert Wollants.
(Lees verder onder het artikel.)
“Met elke maand dat we de beslissing uitstellen, wordt de kans kleiner dat we de kerncentrales operationeel kunnen krijgen in 2026”, gaat Wollants verder, “Met dit soort uitstelgedrag veroordeelt de regering-De Croo ons tot peperduur aardgas, terwijl men over de hele wereld streeft naar energie-onafhankelijkheid.” Voor de energiespecialist van de N-VA is het duidelijk wie de rekening van dit wanbeleid zal betalen: de burgers en de bedrijven die vandaag al torenhoge energiefacturen moeten slikken. “De regeringspartijen die dit opnieuw hebben laten gebeuren, dragen een verpletterende verantwoordelijkheid.”
Gedeeltelijke nationalisering
Om Engie tegemoet te komen, wil de regering nu de risico’s delen. Zo wil De Croo ingaan op de vraag van de Fransen dat de Belgische staat samen met Engie in een nieuwe vennootschap stapt. Dat wil zeggen dat België zal delen in de winsten, maar ook in de verliezen die de uitbating van Doel 4 en Tihange 3 in de toekomst met zich meebrengen. De overheid zal dan als mede-eigenaar ook een deel van de berging van het extra nucleaire afval moeten betalen dat de twee centrales de komende tien jaar zouden produceren. Nochtans schaarde de Kamer zich begin juli nog unaniem achter een wetsontwerp om die kosten volledig bij Engie-Electrabel te leggen.
Indien het (princieps)akkoord er al komt voor morgen, lijkt het te zullen passen in de steeds langer wordende reeks halfslachtige akkoorden die deze regering al gesloten heeft. Zo blijkt nu dat het – breed in de pers aangekondigde – pensioenakkoord nog niet is becijferd door het Planbureau en werd het akkoord niet alleen door oppositie, maar ook door meerderheidspartijen beschimpt. Ook de blauwdruk voor een grootschalige belastinghervorming van minister van Financiën Vincent Van Peteghem werd al afgeschoten – onder meer door de MR – quasi onmiddellijk na de publicatie.
Lees ook:
Te laat, veel te laat allemaal. De nieuwe kernbrandstof voor D4 en T3 om vanaf 2025 te gebruiken moest voor eind juni dit jaar besteld worden. Men mag nu beslissen wat men wil, de centrales zullen een tijd dicht gaan door gebrek aan brandstof. Doorboven, de wet aanpassen om de verlenging mogelijk te maken is ook nog niet gebeurd, dus op dit moment is er nog geen verlenging en geen garanties voor Engie dat die extra 10 jaar er komen.
nva bart de wever had voorgesteld om de energie in handen van de deelstaten te leggen, meer zelfbestuur, maar toen het Vlaams Belang dit als wetsvoorstel indiende dan stemden ze tegen hun eigen voorstel. Nu de federale afrekenen is makkelijk. Zodoende gijzelt de nva alle Vlaimingen.