Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) gaf aan op Europees niveau te blijven vechten voor een plafond op gasprijzen, maar de CO2-prijzen moeten blijven zoals ze zijn: een aanpassing van de ETS-normen komt er niet, als het van de federale regering afhangt. De Vlaamse regering had dat nochtans bepleit tijdens het interfederaal overleg. “Alle opties moeten op tafel komen”, reageert Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA). “Ik begrijp niet waarom de andere regeringen in dit land zich laten leiden door groene dogma’s deze maatregel niet meteen steunen.” Van der Straeten beweerde dat het voorstel van Demir de prijzen met slechts één procent zou doen dalen, maar dat klopt volgens die laatste niet.
Zuhal Demir meent dat het voorstel van de Vlaamse regering ervoor had kunnen zorgen dat de energieprijzen op korte termijn even fors konden dalen. Momenteel betaalt elk gezin en elk bedrijf de ‘kostprijs’ van de CO2, via het zogenaamde Europese Handelsemissiesysteem (ETS). De kostprijs van één ton CO2, momenteel zo’n 100 euro, wordt bepaald door een meer bewuste energiepolitiek en het stijgende gebruik van steenkool. Het is de Europese Commissie die de prijs bepaalt. “Europa heeft alle sleutels in handen om de prijs van CO2 drastisch te laten zakken”, aldus Demir. “Dit heeft als gunstig effect dat zowel gezinnen, KMO’s als de energie-intensieve bedrijven met internationale concurrentie iets meer ademruimte krijgen.”
Certificaten uit de markt halen
De Europese Commissie haalt gaandeweg steeds meer certificaten uit de markt, waardoor de prijs van CO2-uitstoot toeneemt. Het gevolg: producenten rekenen hun kosten door aan de klant en de energieprijzen stijgen tot ongeziene niveaus. “Europa moet een substantiële hoeveelheid certificaten uit de marktstabiliteitsreserve vrijgeven”, vindt Demir. De ETS-prijs zou hierdoor zakken omdat het aanbod stijgt.
De Vlaamse minister zette het voorstel op de agenda van het interfederaal overleg, maar de federale regering en de andere gewestelijke regeringen zorgden er – vooral onder impuls van Ecolo – voor dat het voorstel niet op de Europese tafel kwam. “Tijdens het overlegcomité was deze federale minister van energie oorverdovend stil. Maar ze kon onze vraag om de torenhoge Europese CO2-taksen te verlagen wel horen. Toch mag die maatregel van Groen niet op de Europese tafel komen. Alles uit de kast? Blijkbaar niet”, reageert Demir.
Volgens de N-VA-minister hebben de Groenen het moeilijk hun dogma’s en taboes los te laten. “In crisistijden vind ik nochtans die kunstmatige, extra kost bovenop de internationale marktprijzen onverantwoord, maar de andere regeringen vinden die extra taks blijkbaar wél normaal.”
Cijfers kloppen niet
Op het kabinet van federaal Energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) reageert men ontevreden op de kritiek van Demir. “Haar voorstel is om twee keer de broeikasgasuitstoot van België extra toe te laten, maar dat heeft geen merkbaar verschil”, aldus het kabinet. Daarnaast geeft het Groene kabinet aan dat het ETS-systeem nog steeds belangrijk is in de strijd tegen de klimaatopwarming. “Voor de federale regering is de strijd tegen de klimaatopwarming wél een blijvende prioriteit.” Van der Straeten beweert ook dat de energieprijzen door het voorstel van Demir slechts met één procent zouden dalen.
Dat klopt echter niet, zegt Andy Pieters, de woordvoerder van minister Demir. “Ik verwijs naar experten die stellen dat de impact van de CO2-prijs (op de totale energieprijs, red.) tussen de 8 en 13 procent ligt. Er dus veel meer mogelijk, zeker als de alle voorgestelde maatregelen samentellen, in combinatie met het plafond op energieprijzen.”
Vandaag zal de Europese Commissie de ETS-aanpassing alsnog voorstellen, maar omdat de verschillende regeringen in dit land niet tot een akkoord kwamen, ontbreekt er een Belgisch standpunt. Demir hoopt dat het Vlaamse standpunt wordt gevolgd en dat de ETS-prijzen zullen dalen.
Van der Straeten heeft meermaals bewezen dat ze niet verlegen is voor een leugentje meer of minder.