OPINIE. Pecunia non olet, maar de poortjestaks in Mortsel wel

De Britten zochten én vonden een creatieve manier om de vensterbelasting te omzeilen. Shutterstock

Binnenland politiek

OPINIE. Pecunia non olet, maar de poortjestaks in Mortsel wel

Anton Schelfaut

Overheden slagen er steeds in om met de creatiefste belastingen op de proppen te komen en zo de staatskas te spekken. Denk maar aan de vensterbelasting in het Verenigd Koninkrijk, de baardbelasting van tsaar Peter de Grote of de urinebelasting van de Romeinse keizer Vespasianus. Ook de ‘poortjestaks’ van de gemeente Mortsel mogen we nu aan dat rijtje toevoegen: iedereen met een achterpoortje in zijn tuin, moet daar voortaan een jaarlijkse belasting van 50 euro op betalen.

Engeland en Wales waren in 1696 de eerste landen die een zogenaamde vensterbelasting (‘Duty on Lights and Windows’) invoerden. Om hun rijkdom te etaleren, zorgden de rijksten er aanvankelijk voor dat hun huizen over een groot aantal opzichtige, maar nutteloze ramen beschikten. Maar in 1797 verdrievoudigde eerste minister William Pitt de vensterbelasting om de napoleontische oorlogen te kunnen financieren. De bevolking was niet van plan om deze belastingverhoging zomaar te slikken. De Britten zochten én vonden een creatieve manier om de belasting te omzeilen. Daags na de goedkeuring van de taks waren in het straatbeeld plots duizenden dichtgemetselde ramen te zien.

Ook in België, Nederland en Spanje zou de vensterbelasting in de Franse Tijd haar intrede doen. Onder meer in het Antwerpse straatbeeld kan u daarvan nog overblijfselen terugvinden in de vorm van gebouwen met enkele dichtgemaakte ramen.

Ook verder terug in de tijd, tijdens de regeerperiode (69 tot 79 n. Chr.) van de Romeinse keizer Vespasianus, vinden we een voorbeeld van een creatieve belastingmaatregel: de urinebelasting. Urine werd destijds onder meer gebruikt om wol en textiel te reinigen, in leerlooierijen om dierlijke huiden zachter te maken en als detergent om kleding te bleken. Het waren de handelaars die de urine kochten van de uitbaters van openbare urinoirs (die ‘vespasians’ werden genoemd, naar de keizer zelf) die de belasting moesten betalen. De Latijnse uitdrukking ‘pecunia non olet’ (‘geld stinkt niet’) hebben we te danken aan keizer Vespasianus en zijn urinebelasting.

Belastingontwijking als wettige zelfverdediging

Dat creatieve belastingmaatregelen van alle tijden zijn, bewijst de gemeente Mortsel. Inwoners kregen de voorbije weken een brief in de bus waarin hen vriendelijk werd verzocht om nog een jaarlijkse taks van 50 euro op het achterpoortje in hun tuin te betalen. En dat niet alleen voor dit jaar, maar meteen ook voor vorig én volgend jaar. Dat brengt het totaalbedrag in één klap op 150 euro. Dat de renovatie van het stadhuis van Mortsel ondertussen al 11 miljoen euro duurder uitvalt dan zes jaar geleden begroot, zou de plotse geldnood kunnen verklaren. Idem voor de toekomstige ‘progressieve’ coalitie van Groen, Vooruit en PRO-Mortsel.

Creatieve belastingen zoals de poortjesbelasting zijn dé reden waarom nieuwe vermogensbelastingen in België zo gevoelig liggen. Als de overheid door middel van een vermogenskadaster onze bezittingen in kaart zou brengen, is het slechts een kwestie van tijd voor ze met een taks op pakweg wijnkelders of kunstschatten op de proppen komt. In de VS zijn vermogens veel beter in kaart gebracht dan in België, maar daar gaat de overheid op een volwassen manier met die informatie om. Het is twijfelachtig of de Belgische overheid dat ook zou doen.

Onafhankelijk Kamerlid Jean-Marie Dedecker noemde belastingontwijking in België – dat in vrijwel elke belastingdiscipline tot de top drie of vier van de wereld behoort – twee jaar geleden al een vorm van ‘wettige zelfverdediging’. We zijn benieuwd welk achterpoortje (pun intended) de Mortselaren zullen vinden om de poortjesbelasting te ontwijken. Misschien kunnen ze het gewoon dichtmetselen? 

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief

Anton heeft een passie voor politiek, media en technologie. Hij volgt de binnen- en buitenlandse politieke actualiteit op de voet.

1 gedachte over “OPINIE. Pecunia non olet, maar de poortjestaks in Mortsel wel”

  1. Door de generaties lange arrogantie en machtsmisbruik van Politiekers , en hun oeverloze verspilzucht (zie pano reportage Ocmw en honderden meer ) zijn we op heden zo ver gekomen dat ze echt niet meer weten nog van hout pijlen te maken , op elke beweging of bezitting(hoe klein die ook mag wezen ) die een Vlaming heeft , plegen ze diefstal – Al ettelijke jaren lang aan slecht beleid doen , maar toch hun eigen constant bewieroken en op de daken staan te schreeuwen aan wat goed bestuur ze wel niet doen, dit in combinatie met hun onschendbaarheid , wanen ze zich oppermachtig !!!

Plaats een reactie

Delen