Financiële malaise op alle beleidsniveaus in Brussel: “Hoofdstad van België heeft drie vierde van het jaar geen begroting”

Donkere wolken boven Brussel. De stad kan haar begroting, twee maanden na de goedkeuring ervan, nog steeds niet uitvoeren. Dat komt omdat de financiën niet in orde zijn en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de begroting niet goedkeurt. “Bestuurlijk knoeiwerk van de bovenste plank”, reageert Brussels parlementslid Mathias Vanden Borre. “De hoofdstad van België zal drie vierde van dit jaar geen uitvoerbare begroting hebben.” Begin juni raakte bekend dat maar liefst een kwart van alle Brusselse gemeenten nog geen begroting hadden die op orde was.

Het stadsbestuur van Brussel zal minstens tot en met 30 september 2022 moeten werken met voorlopige twaalfden. Dit betekent dat er maandelijks maximaal één twaalfde van het budget van het jaar voordien gespendeerd mag worden. Dit komt omdat Bernard Clerfayt (DéFI), de Brusselse minister van Plaatselijke Besturen, de begroting van Brussel-stad niet heeft goedgekeurd.

Knip- en plakwerk

Nadat het stadsbestuur eigenlijk reeds vier maanden te laat was met het indienen van de begroting, bleek die inhoudelijk ook geen steek te houden. “De financiën van onze hoofdstad duiken diep in het rood en met knip- en plakwerk krijgt men de boel blijkbaar niet op orde”, aldus Mathias Vanden Borre (N-VA). Zo stijgt de factuur van het OCMW de laatste jaren tussen de 5 en 10 procent per jaar.

De hoofdstad is niet de enige Brusselse gemeente met begrotingsproblemen. Begin deze maand waren de begrotingen van de gemeenten Anderlecht, Elsene, Etterbeek, Sint-Gillis en Sint-Joost-ten-Node zelfs nog niet goedgekeurd door de gemeenteraad. Intussen gebeurde dat in Etterbeek wel, maar ook die begroting passeerde niet langs het Gewest. De begroting van Elsene werd vorige week nog maar goedgekeurd door de gemeenteraad en ligt nu op tafel van minister Clerfayt. De begroting van Vorst is eveneens afgekeurd door het Gewest, waardoor die gemeente ook met voorlopige twaalfden moet werken. In totaal zeven van de 19 Brusselse gemeenten, bijna 40 procent.

Ook Gewest kreunt onder begrotingstekort

“Dit is een ongeziene situatie maar de ernst ervan dringt blijkbaar niet door bij de Brusselse beleidsverantwoordelijken. Vorige vrijdag ondervroeg ik bevoegd minister Clerfayt hierover en zijn antwoord was bijzonder laconiek en summier, alsof dit allemaal maar normaal is”, betreurt Vanden Borre. Er wachten de gemeenten nochtans enkele financiële rotjaren. Dat blijkt uit het jaarlijks overzicht van de gemeentefinanciën van Belfius. De oorzaken zijn de hoge inflatiecijfers die de loonkosten fors doen oplopen, de energiefacturen die zwaarder doorwegen en de prijzen van bouwmaterialen die door het dak gaan. “Het is nog maar de vraag in welke mate het Gewest de gemeenten nog méér financieel kan ondersteunen”, zegt Vanden Borre. De begroting van het Brussels Gewest kleurt immers bloedrood.

(Lees verder onder het artikel.)

Dit jaar komt er na een begrotingsaanpassing een extra tekort van 357 miljoen euro in Brussel. In totaal stijgt het begrotingstekort voor 2022 van 1,13 miljard euro in de initiële begroting naar 1,49 miljard in de aangepaste begroting. De coronamaatregelen, de opvang van Oekraïense vluchtelingen en de inflatie worden door bevoegd minister Sven Gatz (Open Vld) als redenen gegeven.

“Geen reden tot paniek”

Toch is er volgens hem geen probleem. “De paniek die sommigen soms zaaien, is onterecht”, verklaarde hij. Gatz kreeg bijval van zijn partijvoorzitter, Egbert Lachaert. Volgens hem is er “geen structureel probleem” met de Brusselse begroting. “Het is een kleiner gewest dat enorme inspanningen moet leveren, wat het niet makkelijker maakt.”

De oppositie is daarom erg kritisch voor de Brusselse regering. Volgens N-VA-parlementslid Cieltje Van Achter is dit het toonvoorbeeld van een regering die er niet in slaagt om nog akkoorden te vinden. “Het enige waar de regering het nog over eens lijkt, is geld uitgeven dat er niet is”, hekelt ze. “De regering rolt van crisis naar crisis en slaagt er niet in om hier structureel op te reageren.”