Vorige week donderdag pakte De Standaard met een nieuw initiatief uit: ‘De Standaard en français’. Dat nieuwe product is, u had het al geraden, een Franstalige editie, met de belangrijkste artikels uit de ochtendkrant vertaald naar het Frans. Of het initiatief een lang leven beschoren zal zijn, is echter nog maar de vraag.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
Een toeval zal het wel niet zijn dat de eerste Franstalige editie van De Standaard gelanceerd werd op 4 december, zo een beetje de verjaardag van de krant. Het allereerste nummer van De Standaard verscheen immers ook op 4 december, maar dan in 1918, 107 jaar geleden dus. Of we er ook een diepere betekenis in moeten zien, laten we in het midden. Als er dan toch op het einde van het jaar een datum gekozen moest worden, is het geen onlogische keuze.
Voorlopig gratis
Inschrijven op ‘De Standaard en français’ kost voorlopig geen cent. Bij een van de lezers lokte dat de zure opmerking uit dat het de Vlaamse abonnees zijn die mogen opdraaien voor de vertalingskosten ten dienste van Nederlandsonkundige (of -onwillige?) Franstaligen. Maar zelfs wij geven hem geen gelijk, want we zien immers niet in hoe een Vlaamse krant met de vertaling van enkele van haar artikels zou kunnen concurreren met Franstalige media, die het bovendien zelf al moeilijk genoeg hebben om hun lezers te doen betalen.
De ‘Standaard en français’ is voorlopig niet meer dan een proefproject, waar De Standaard weliswaar wat geld tegenaan smijt met tweetalige journalisten die er speciaal voor aangetrokken werden. Op termijn is het de bedoeling dat ook voor de Franstalige editie betaald moet worden, al denken we dat de zaterdagse commentaar “zodra de abonnementssystemen aangepast zijn” niet veel meer dan een smoes is. Wie journalisten aanwerft, heeft ook tijd om zijn abonnementssystemen aan te passen, tenzij die echt voor geen meter deugen.
Laten we wel opmerken dat zo’n Franstalige editie vandaag een pak gemakkelijker te produceren is, en vooral veel goedkoper geproduceerd kan worden, dan enkele jaren geleden. Tweetalige journalisten staan dan wel in voor wat De Standaard “een cultureel fijngevoelig Frans” noemt, in de praktijk wordt het leeuwendeel van het vertaalwerk door artificiële intelligentie uitgevoerd. Het zou ons niet verbazen als er bij de eerstvolgende besparingsronde toch al meteen teruggeschroefd wordt op dat cultureel fijngevoelige Frans, zeker als het aantal abonnees niet meteen een hoge vlucht neemt.
Wie is het doelpubliek?
Naar eigen zeggen heeft De Standaard zowel anekdotisch als systematisch bewijs voor een zekere vraag naar vertaalde artikels. Het zou daarbij gaan om Franstaligen die proberen om De Standaard in het Nederlands te lezen, maar daar om een of andere reden toch niet in slagen. We vrezen dat dat toch iets te vrijblijvend klinkt. Geen enkele Vlaming met interesse voor wat er in Franstalig België gebeurt, heeft ooit Le Soir of La Libre Belgique links laten liggen omdat het Frans wat te moeilijk uitvalt. Met een beetje basiskennis van de taal en wat inzet slaagt iedereen erin om in de loop van enkele maanden een krant in een vreemde taal redelijk vlot te lezen.
We denken dan ook dat er wel wat interesse te vinden zal zijn zolang de dienst gratis is, maar dat de cijfers snel tegen zullen vallen wanneer er ook betaald moet worden. En om even terug te grijpen naar Le Soir en La Libre Belgique: hoeveel Vlamingen zouden willen betalen om een selectie van hun artikelen in het Nederlands te mogen lezen? Wie echt geïnteresseerd is in het reilen en zeilen aan de andere kant van de taalgrens, die kent of leert de andere taal, en koopt zich niet vrij met de dagelijkse vertaling van enkele hoofdartikelen uit een of andere krant. Zulke vertalingen zijn vaak ook amper te begrijpen zonder kennis van de culturele en de politieke context, wat alweer interesse en inzet vergt lang voor er sprake is van bereidheid om abonnementsgeld te betalen.
Geen politiek initiatief?
Als we hoofdredacteur Karel Verhoeven op zijn woord moeten geloven, dan is ‘De Standaard en français’ zeker geen politiek initiatief. Nochtans zegt hij zelf wel dat hij vindt dat het “journalistiek en zelfs democratisch relevant is om beschikbaar te zijn voor alle Belgen”. Voor de lezers met een slecht karakter: neen, van een ‘De Standaard auf Deutsch’ is er voorlopig nog geen sprake. Maar wij hebben het er toch lastig mee om een initiatief dat uitdrukkelijk gelanceerd wordt om de scheiding tussen het Vlaamse en het Franstalige medialandschap in België op te heffen, en dan nog wel in de naam van de Belgisch democratie, niet als een politiek initiatief te zien.
Een veel minder politieke conclusie zou zijn te erkennen dat de culturele splitsing van België reeds lang een feit is, dat die splitsing er ook spontaan gekomen is en dat een staatkundige splitsing van België daar gewoon een logisch vervolg op zou zijn. Maar de lezer weet zelf ook dat de voormalige AVV-VVK-krant aan die stelling al lang een broertje dood heeft.
Een ‘De Standaard en français’ zal aan die evolutie weinig kunnen veranderen, en we denken dan ook dat De Standaard op langere termijn van een kale kermis thuis zal komen. Dit is immers niet het eerste initiatief om met Franse vertalingen Vlaamse persstemmen bij de Franstaligen aan de man te brengen, en we kunnen alleen maar vaststellen dat alle eerdere initiatieven vroeg of laat een stille dood stierven. Als het echt geen politiek initiatief is, haalt ‘De Standaard en français’ de volgende verjaardag van de krant niet.
Vermoedelijk een eerste stap naar een samenwerking met of overname van een Franstalige krant.
Voorgeschiedenis: De Tijd en L’Echo