Er heerst opluchting omdat de Belgische belastingbetaler – op zijn minst voorlopig – niet moet opdraaien voor mogelijke Russische claims aangezien de Euroclear-tegoeden niet worden gebruikt voor de financiering van de oorlog in Oekraïne. Eerste minister Bart De Wever kreeg daar unaniem lof voor. Alleen: de financiële lont is nog niet uit het kruitvat. Positief voor De Wever is dat zowat alle belangrijke oppositiepartijen in het defensief zijn gedrongen.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
Nadat op de Europese top vermeden werd dat de Euroclear-tegoeden worden aangeslagen om over te hevelen naar Oekraïne, kon eerste minister Bart De Wever (N-VA) triomferen. Zijn alternatief, een financiering van 90 miljard euro die wordt gedragen door 24 van de 27 lidstaten, haalde het uiteindelijk wel.
Partijgenoot en Europarlementslid Johan Van Overtveldt was een van de eersten om hem te feliciteren. Dat is in zekere zin opvallend, want de oplossing die nu op tafel ligt, is eigenlijk een systeem van gezamenlijke financiële Europese schulden en leningen. Daar heeft Van Overtveldt zich altijd tegen verzet, ook bijvoorbeeld toen dit ten tijde van de eurocrisis op tafel kwam. De N-VA is daar een koele minnaar van. En zie, nu komen die zogenaamde eurobonds via de achterpoort binnen.
Maar blijkbaar kan De Wever zich dit permitteren. Want hij heeft vermeden dat België en dus de belastingbetaler wordt blootgesteld aan mogelijke Russische claims, wat de facto een failliet van het land zou kunnen betekenen. Een veelvoud van het Arco- en Dexia-debacle.
Gevaar is niet volledig geweken
In de euforie is men echter vergeten dat de lont niet volledig uit het financiële kruitvat is gehaald. Volgens de Duitse bondskanselier Friedrich Merz – die algemeen gezien wordt als verliezer van de Europese top – gaat men ervan uit dat de bevroren Russische tegoeden op termijn sowieso zullen worden aangeslagen om op die manier de renteloze lening van 90 miljard euro aan Oekraïne te financieren. Tenminste, als die lening niet wordt terugbetaald, wat men algemeen verwacht. Hij beweerde dat op de Duitse televisie en sprak zelfs van een document waar dat zwart op wit op staat. Benieuwd of dat document zal opduiken, dan wel of Merz flagrant stond te liegen, want dat deed hij ook tijdens die uitzending door te verklaren dat er nu al Russisch geld zou worden gebruikt om Oekraïne te steunen.
Wat er ook van is, het gevaar voor de Euroclear-tegoeden is nog niet volledig geweken, want Merz en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen kijken er dus nog altijd met een begerig oog naar. Maar het zomaar wegritsen, zal niet meer lukken. Bart De Wever heeft wel indruk gemaakt door onbegrensde garanties te eisen voor het geval die tegoeden worden aangeslagen. En dat heeft hem op de Europese top gered: de eisen waren zo hoog dat andere landen er niet in meegingen. Conclusie op economisch vlak: iedereen is content, voorlopig toch.
Open Vld verliest zijn bonus
Politiek is dat in de Wetstraat anders. Daar zitten een aantal partijen met een kater. Om te beginnen Open Vld. Partijvoorzitter Frédéric De Gucht voelde zich gesterkt door een nieuwe peiling die perspectief gaf. Misschien kon de partij opnieuw opklimmen richting 10 procent. Maar die bonus is op een paar dagen tijd vakkundig weggesmolten als sneeuw voor de zon. Om te beginnen was er Karel De Gucht die uit persoonlijke aversie voor de N-VA op de radio kwam vertellen dat Bart De Wever een knoeier was. Bij de Vlaams-nationalisten konden ze er goed om lachen. Elke keer dat een oude Open Vld-krokodil in de media verschijnt, wordt de bevolking herinnerd aan het liberale malgoverno van na de eeuwwisseling.
Bovendien dook het verhaal op dat het voorstel om de tegoeden van Euroclear te gebruiken voor de financiering van de oorlog in Oekraïne, ooit geopperd werd door… Alexander De Croo, toen die als premier met deze piste kwam tijdens een G7-top. Waar De Wever vanaf moest geraken, kwam dus op tafel door zijn voorganger. De Gucht junior had door dat er weinig te winnen viel in dit dossier en hield zich na het akkoord koest. Maar de schade voor Open Vld was aangericht.
PS kan de Orbán-diabolisering niet gebruiken
Bij de PS is het relatief stil. Gezamenlijke Europese leningen, daar zijn de Franstalige socialisten altijd voor geweest, maar ze kunnen moeilijk met bloemetjes gooien naar Bart De Wever. Eind oktober postte PS-voorzitter Paul Magnette een bericht op X/Twitter waarin hij Bart De Wever aanviel wegens diens verzet tegen het aanslaan van de Euroclear-tegoeden. Daarmee zou hij een kopie zijn van de Hongaarse eerste minister Viktor Orbán. Ondertussen heeft Magnette dat X-bericht niet verwijderd. Nochtans kan de PS die diabolisering van Bart De Wever door hem aan de Hongaar te linken niet meer gebruiken. Orbán was een bondgenoot in het aanslaan van de Euroclear-tegoeden en de Belgische eerste minister krijgt lof voor de alliantie met Hongarije, maar ook met de eurokritische leiders van Tsjechië en Slovakije. Die betalen immers niet mee voor de lening van 90 miljard euro.
Orbán zelf kwam trouwens met een onlinefilmpje waarin hij als goede vriend van Bart De Wever wordt afgeschilderd. Op de muziek van ‘Ghostbusters’ wordt een soort van jacht gemaakt op het ‘spokenduo’ Von der Leyen-Merz. In N-VA-kringen kon men ermee lachen.
Vlaams Belang: stilzitten als je geschoren wordt
Dat filmpje zal het Vlaams Belang misschien meer pijn hebben gedaan dan de passage waarbij Orbán tegen Tom Van Grieken en Gerolf Annemans zegt dat “jullie eerste minister een held is”. Het was voor het Vlaams Belang inderdaad een ongemakkelijke situatie. De VB-kritiek dat de Vlaamse belastingbetaler toch benadeeld wordt door garant te staan voor de 90 miljard euro lening, is terecht; weinig andere partijen hebben daarop gewezen. Maar aangezien het Vlaams Belang uitgerekend Bart De Wever als doelwit nam tijdens een campagne de voorbije maanden en de premier nu op het schild wordt gehesen, zitten ze daar toch met een kater. Dan ware het beter geweest om te zwijgen. Of stil te zitten als men geschoren wordt, zoals de uitdrukking luidt.
Eigenlijk had het Vlaams Belang in deze misschien beter gedaan zoals cd&v. Bij de christendemocraten was het opvallend stil, daar waar ze op het Europese niveau altijd het hoge woord voeren. Nu merkten Sammy Mahdi en co dat er weinig te winnen viel. Daar wacht men verstandig tot de storm, genaamd BDW, is overgewaaid.
Toch oppassen voor de weerwraak van de Duitsers. En … het zijn bovendien ook nog eens tjeven. Totaal onbetrouwbaar dus.