Hoe komt het dat zoveel verkrachters voorwaardelijke celstraffen krijgen?

Om de zoveel tijd is er weer een krantenkop die tot consternatie leidt. “4 jaar voorwaardelijk voor man die zijn dochtertje verkracht.” “Voorwaardelijke celstraf voor twintiger die 17-jarig meisje probeert te verkrachten.” “Voorwaardelijke celstraf voor dubbele verkrachting van 13-jarig meisje.”… Veel mensen vinden dergelijke voorwaardelijke celstraffen onbegrijpelijk. Maar hoe komt het dan dat rechtbanken die straffen blijven uitspreken?

In principe spreekt het hof van assisen zich uit over misdrijven, maar door de trage rechtsgang en de idee dat een volksjury zich moet uitspreken is niet meer populair. Daarom worden bijvoorbeeld verkrachtingen, aanrandingen, geweldplegingen… steeds vaker door een beroepsrechter behandeld. In plaats van het hof van assisen, behandelt de correctionele rechtbank dan de zaak.

Lagere strafmaat

Een correctionele rechtbank kan echter niet de straffen opleggen die het hof van assisen kan opleggen. “Zij moeten een lagere strafmaat hanteren”, legt Roan Asselman uit. Sinds de laatste hervorming ligt de straf voor verkrachtingen tussen de 10 en 15 jaar, zonder verzwarende omstandigheden. Maar zo’n ‘hoge’ straf kan enkel het hof van assisen opleggen. Omdat verkrachtingszaken routinematig gecorrectionaliseerd worden, ligt die straf vaak veel lager. “Dan krijg je strafmaten tot een vijftal jaar”, legt Asselman verder uit.

Tussen vijf jaar en een voorwaardelijke straf zit toch ook nog wat verschil. “Maar wat verdacht vaak gebeurt, is dat verkrachters twee jaar celstraf krijgen.” Dat komt volgens de jurist omdat die celstraffen uitgesteld of opgeschort kunnen worden door het voorwaardelijk karakter. “Als je iemand twee jaar celstraf geeft, kan je hem uit de gevangenis houden. Als je drie jaar geeft, kan dat niet meer.”