Ruim vier op de vijf leerkrachten en directies klagen over onnodige planlast in hun job. Dat blijkt uit het eerste planlastrapport, waarover De Tijd bericht. Dat planlastrapport werd opgesteld door de Onderwijsinspectie, op vraag van de Vlaamse regering. Vooral de individuele aanpak voor leerlingen die extra zorg behoeven of meer uitgedaagd moeten worden, kost tijd.
De onderwijskwaliteit neemt al twintig jaar af, al lijkt de kentering recent ingezet te zijn. Eén van de redenen van die dalende kwaliteit zou de ‘planlast’ zijn: een overkoepelend begrip voor alle administratieve taken en formaliteiten die er zijn bijgekomen en ervoor zorgen dat leerkrachten minder tijd kunnen besteden aan hun kerntaak: lesgeven. 83 procent van de mensen in het onderwijs zegt “veel” tot “heel veel” planlast te ervaren. De functie, het onderwijsniveau of het aantal jaren ervaring maken weinig verschil.
Vermaatschappelijking
De grootste veroorzaker van die planlast blijkt de individuele aanpak van leerlingen te zijn. “Deze cijfers verbazen mij helaas niet”, reageert Vlaams Parlementslid Roosmarijn Beckers (Vlaams Belang). “Eerder bleek al dat leraren gemiddeld één derde van hun werktijd als planlast beschouwen.” Volgens haar is het probleem van de planlast al lang bekend. “Maar het wordt maar niet ten gronde aangepakt.”
Volgens Beckers heeft ook de “vermaatschappelijking van het onderwijs” meer planlast tot gevolg. “Onze leerkrachten zijn meer bezig met algemene opvoeding dan met onderwijzen en als het van links afhangt, zouden zij ook nog moeten zorgen voor de voeding van de leerlingen.” Ze wijst op de ouderlijke verantwoordelijkheid: “Zij moeten zorgen dat brooddozen gevuld zijn en het huiswerk gedaan is, in plaats van onderwijsresultaten aan te vechten. Onze leerkrachten moeten lesgeven zodat ons onderwijs terug kan excelleren.”
Acties Weyts
In mei 2023 kwam Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts met een pakket maatregelen op de proppen om de planlast in het onderwijs te doen dalen. Onder andere administratie opgelegd door de Vlaamse overheid, door de Onderwijsinspectie en door de onderwijskoepels moest op die manier dalen.
Ook Weyts keek naar de verantwoordelijkheid van de ouders. “Scholen houden vaak dikke dossiers bij, uit vrees voor eventuele juridische procedures van ouders die het niet eens zijn met een gemotiveerde evaluatiebeslissing.” Daarom liet de minister in de regelgeving opnemen dat voortaan de bewijslast bij de ouders zou liggen, om aan te tonen dat een school in fout zou zijn.
Onze volgende minister van onderwijs als het aan mij ligt.👍