“De Franstalige partijen hebben al grondwettelijk studiewerk besteld om Brussel zonder Vlaamse meerderheid te besturen.” De onderhandelingen over een nieuwe Brusselse regering blijven aanslepen en dat ligt vooral aan de impasse aan Vlaamse zijde. Formateur Elke Van den Brandt (Groen) krijgt geen Nederlandstalige meerderheid bij elkaar en de Franstalige formateur David Leisterh (MR) wil doorschakelen zonder.
In Brussel is het tot een vertrouwensbreuk gekomen tussen Elke Van den Brandt en David Leisterh. De drie Franstalige Brusselse partijen die een regering trachten te vormen (MR, Les Engagés en PS) willen via het parlement – en dus zonder regering – de verstrenging van de lage-emissiezone (LEZ) tegenhouden. Tot grote woede van Elke Van den Brandt, die spreekt van een vertrouwensbreuk. De Groenen wonnen in Brussel immers met een anti-autocampagne.
Tijdsdruk
De Franstaligen spelen de zwartepiet echter toe aan de Vlaamse formateur zelf. De Groen-politica heeft nog geen meerderheid aan Vlaamse zijde op de been gekregen en dat is essentieel om een Brusselse regering te vormen.
Volgens de Franstaligen is het onverantwoord om langer te wachten met dringende beleidsbeslissingen. Zolang er geen regering gevormd wordt, is het aan het Brussels Parlement om beslissingen te nemen, is de redenering van Leisterh. “Zodra er in Brussel een bestuursakkoord is, is er een kader. En we zullen nooit buiten dat kader gaan. Maar nu is er geen kader.”
Wettelijk mogelijk
Als er geen Vlaamse meerderheid gevonden wordt, moet er maar zonder bestuurd worden. Dat vinden de Franstalige partijen, die daarvoor al “grondwettelijk studiewerk” besteld hebben volgens De Tijd. “De meerderheid in beide taalgroepen die vereist is voor een Brusselse regering, zoals vastgelegd in de Bijzondere Brusselwet van 1989 valt moeilijk te omzeilen”, schetst professor politicologie Bart Maddens (KU Leuven).
Parlementair vs regering
“Maar de meeste Brusselse ordonnanties kunnen met een gewone meerderheid gestemd worden.” Als het over lage-emissiezones, maar ook over de begroting gaat, kunnen de Franstaligen dus gemakkelijk zonder Vlaamse meerderheid beslissingen nemen. Enkel als het gaat over bijvoorbeeld gemeentewetgeving, zou zo’n parlementaire constellatie een probleem hebben.
“Via het parlement kan je beleid inderdaad ter stemming brengen, maar in veel gevallen moet je ze ook uitvoeren”, zegt politicoloog Dave Sinardet (VUB). “En daar is een regering wel voor nodig.” Het uitstellen van de verstrenging van de lage-emissiezones via het parlement is mogelijk. “Maar bijvoorbeeld het hele Good Move-mobiliteitsplan omgooien, daar heb je toch ook de uitvoerende macht voor nodig.”
Mogelijke coalities
Een meerderheid vinden aan Vlaamse kant is zelden zo moeilijk geweest in Brussel. De enige mogelijke meerderheid met drie partijen is Groen (4 zetels), Team Fouad Ahidar (3) en Vooruit (2). De Vlaamse socialisten willen echter niet met Ahidar, die bij hen met slaande deuren vertrok, samenwerken.
Een andere optie is een coalitie met Groen (4), Vooruit (2), Open Vld (2) en N-VA. De Vlaams-nationalisten hebben evenwel nog steeds geen uitnodiging gekregen van Van den Brandt. Kopstuk Cieltje Van Achter heeft al aangegeven open te staan voor bestuursdeelname.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Andere formateur?
Dat Elke Van den Brandt ondanks alles aan zet blijft, nuanceert Maddens. “Op deelstaatniveau is er geen spelverdeler zoals de koning, die een (in)formateur aanduidt.” Formeel mag de Groen-politica dan wel de touwtjes in handen hebben, Maddens vermoedt dat de verschillende Nederlandstalige partijen met elkaar onderling spreken. “Al lijkt een coalitie zonder Groen in Brussel momenteel ondenkbaar.”
“Ik zou de Nederlandstaligen toch willen oproepen het geduld van de Franstaligen niet op de proef te stellen”, waarschuwt Maddens. Dat Leisterh en co. al twee belangrijke beslissingen genomen hebben zonder de Vlamingen te betrekken, baart hem toch wat zorgen. “Als deze situatie nog lang voortduurt, zullen er weer meer stemmen opgaan om het hele Brusselse kiessysteem te veranderen, ten koste van de Nederlandstaligen in onze hoofdstad.”
Ontdek meer:
- Aan Nederlandstalige zijde zit Brusselse regeringsvorming muurvast
- Is een subnationaliteit in Brussel de oplossing?
- INTERVIEW. Bart Maddens: “Het uur van de waarheid is voor N-VA aangebroken”
- Dave Sinardet (VUB): “Idee van minderheidsregering vaak te snel als onmogelijk bestempeld, maar in dit geval geen optie”
Hoeveel stemmen heeft het groene, maar eigenlijk bloedrode partijtje behaald in vergelijking met de honderdduizenden stemmen, die naar Franstalige partijen gingen? En zo’n partijtje gijzelt een hele potentiële regering?
Schaf dat hele systeem af. Liever een Brusselse regering met alleen maar Franstaligen, die de problemen rationeel en efficiënt aanpakt, dan de chantage van enkele Vlaamse Brusselse marxisten.
Aansluitend bij de posting van Dante. Waarop wachten de Vlaamse partijen om de Groene secte en haar dogma’s te desavoueren? Trouwens die dubbele meerderheden in Belgistan raken kant noch wal. Idem dito met de zetel voor een Brusselaar in de Vlaamse regering. Een zetel ten koste van een verkozen inheemse Vlaming.