In Memoriam Roeland Raes: Heel-Nederlander, volksnationalist, militant tussen de militanten

Op donderdag 28 november overleed Roeland Raes, 90 jaar oud. Raes kunnen we gerust beschouwen als spilfiguur in de rechts-nationalistische beweging in Vlaanderen. Een terugblik.

Roeland Raes werd in Gent geboren in 1934. Achttien jaar later start hij rechtenstudies aan de RUG, de Rijksuniversiteit Gent, nu Ugent. Vrijwel onmiddellijk engageert hij zich in het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Als jonge student wordt hij lid van de Volksunie en is hij mede-oprichter van de RUG-Volksuniestudenten, de voorloper van wat later het VNSU zou worden, de Vlaams-Nationale Studentenunie.

Na zijn studies gaat hij aan de slag als jurist bij de verzekeringsmaatschappij Noordstar & Boerhaave. Hij bleef er zijn hele leven werken en zou opklimen tot directeur.

Poltieke start

Hij was actief in de Volksunie, was enkele jaren voorzitter van de afdeling in Gent en geraakte ook verkozen als provincieraadslid in de periode 1968 tot 1971. Al in 1965 vinden we hem terug in de redactie van het ‘nationaal-revolutionaire’ tijdschrift De Anderen, als reactie tegen de verlinksing van de Volksunie. Uit dit tijdschrift zou twee jaar later ook nog het Aktiecentrum Delta ontstaan. Tijdschrift en actiegroep werden in 1969 ontbonden. Nog in de beginjaren ‘60 werkt hij mee aan het tijdschrift Ter Waarheid maar dat blad fuseerde met Dietsland-Europa, toen nog een onafhankelijke publicatie die pas enkele jaren later zou overgenomen worden door Were Di, het Verbond van Nederlandse Werkgemeenschappen.

In 1970 wordt hij ondervoorzitter van Were Di. Ondertussen is hij ook al jarenlang actief voor De Schakel, het contactblad van de na de oorlog gevluchte Vlamingen in Argentië. Hij beheert het abonnementenbestand ervan in Vlaanderen maar levert ook artikels. Daarnaast was hij ook kortstondig voorzitter van Grensland, de organisatie die jeugdkampen organiseerde voor jongeren uit Brussel en Vlaams-Brabant.

Van Were Di naar Voorpost

In 1976 verlaat hij Were Di om samen met o.a. Luc Vermeulen en Francis Van den Eynde de actiegroep Voorpost op te richten. Hij wordt er de eerste voorzitter van en is ook hoofdredacteur van het Voorposttijdschrift Revolte.

Na het Egmontpact stapt Raes in 1977 uit de Volksunie en sluit zich in eerste instantie aan bij de VVP van Lode Claes. Wanneer de VVP een stille dood sterft, wordt hij actief in de Vlaams-Nationale Partij (VNP) van Karel Dillen, later omgedoopt tot Vlaams Blok. Raes zal er verschillende functies in waarnemen en wordt voor de eerste maal verkozen in 1991 als senator. Een jaar later wordt hij verkozen in de Vlaamse Raad, de voorloper van het Vlaams Parlement.

Gedurende vele jaren onderhoudt hij goede contacten met nationalistische groeperingen in Europa. Interesse heeft hij zeker voor de Franse beweging Nouvelle-Droite van Alain De Benoist. Raes schrijft er regelmatig artikels over en kan gezien worden als grote pleitbezorger van de Nouvelle-Droit-ideeën in Vlaanderen.  Raes was zeker geen volkstribuun die met gespierd taalgebruik de aandacht trok. Hij was erudiet, veel belezen en met een uitgebreide kennis van cultuur en geschiedenis. Hij was intellectueel maar voelde zich geen meerdere tussen de ‘gewone’ militanten.

Uitschuiver

Een pijnlijke uitschuiver in 2001 maakte een einde aan zijn politieke loopbaan. In een interview op de Nederlandse televisie had hij zijn twijfels geuit over de systematiek van de holocaust. Er onstond een mediastorm en het Vlaams Blok-partijbestuur zette hem onder druk om ontslag te nemen als senator en als ondervoorzitter van de partij. Voor die uitspraken tijdens het interview werd hij jaren later nog veroordeeld door de Correctionele Rechtbank, ook in beroep.

Hij bleef redactioneel meewerken aan allerlei periodieken als Revolte, Bormshuis-Broederband, Tekos en het Vlaams Belang Magazine. In 2008 verscheen een boek van hem bij Uitgeverij Egmont met de titel: ‘60 nationalistische figuren’.

Roeland Raes: Heel-Nederlander, volksnationalist, militant tussen de militanten.