Elke dinsdag verschijnt op PAL een doorlichting van een ngo door expert en auteur van het boek ‘Hoe goed is het goede doel?’ Thierry Debels. We vervolgen de reeks met CSA, kort voor Collectif Stratégies Alimentaires (letterlijk: collectief voedselstrategieën).
Volgens CSA vervult de landbouw vele missies die essentieel zijn voor onze samenleving, over de hele wereld. De sector verkeert volgens de ngo echter in een permanente crisis en lijdt volgens de vzw onder de specifieke kenmerken van deze sector en een gebrek aan voldoende politieke aandacht om de landbouwers te begeleiden.
Wat zijn de hoofddoelstellingen van de ngo?
Thierry Debels: “De uitvoering van een passender beleid dat de voedselzekerheid voor alle bevolkingsgroepen waarborgt, met behoud van de hulpbronnen van de planeet, moet de gezinslandbouw volgens de ngo als prioriteit aanpakken.”
Kerncijfers CSA
- Inkomsten 2023: 3.043.387 euro (brutomarge)
- Totale subsidies 2023: grootste deel
- Fondsenwerving 2023: zeer beperkt
- Personeelsleden: 5.8 VTE
- Eigen vermogen eind 2023: 228.563 euro
- Laatste jaarresultaat: verlies van 29.726 euro
- Directeur: Marek Poznanski (coördinator)
- Score ngo: 5/10
Hoeveel gaat er per 100 euro effectief naar het goede doel?
“Die informatie konden we niet terugvinden. De vzw heeft wel een intern financieel document op de site gezet (zie verder), maar daaruit kunnen we die verhouding niet afleiden.”
Is de organisatie politiek neutraal? Wat is de ideologische oorsprong?
“CSA is een Belgische ngo gevestigd in Brussel die in 1982 werd opgericht en zich inzet voor de verdediging van de familiale landbouw door de ontwikkeling van boeren- en landbouworganisaties in verschillende landen van het Zuiden te ondersteunen, in nauwe samenwerking met de Waalse boeren. CSA is het landbouwagentschap van de FWA-UAW-FJA-bewegingen.”
Heeft de organisatie een voorkeur op vlak van de staatsstructuur? Openlijk Belgisch- of Vlaamsgezind of eerder neutraal?
“De organisatie is Franstalig Belgisch en richt zich vooral op Wallonië.”
Wat was de belangrijkste realisatie van de ngo het afgelopen jaar?
“De vzw was ook betrokken bij een grootschalig project in Burundi om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren in 28 gemeenten in 5 provincies van dat Afrikaanse land. De ngo vermeldt ook Broederlijk Delen als partner. Het project liep van 2019 tot 2024 en werd gefinancierd door de EU. Het budget bedroeg liefst 8.509.246,88 euro. We verwachten overigens dit jaar nog een evaluatierapport dat ook over dat project gaat.”
Wat was de grootste tegenslag of mislukking voor de ngo afgelopen jaar?
“De ngo is dus ook actief in Burundi. In 2023 veranderde de economische context van Burundi grondig door een brandstofcrisis en grote prijsstijgingen voor alle basisbehoeften. Hoge kosten beperken de toegang tot verschillende diensten. De economische ontwikkeling van het land wordt dus gekenmerkt door hoge inflatie wat leidde tot de depreciatie van de Burundese munteenheid ten belope van 34 procent ten opzichte van de Amerikaanse dollar, met als gevolg daarvan de prijsstijging in alle sectoren. Boeren en coöperaties ondersteund binnen het kader van de projecten van de ngo werden evenmin gespaard van economische moeilijkheden. Het toont tegelijk aan dat ngo’s niet in een economisch vacuüm werken.”
Bent u tijdens uw onderzoek nog vermeldenswaardige zaken tegengekomen?
“De ngo heeft dus op de website een intern document geplaatst, het complete schema van de ’bilan interne‘ of de interne rekeningen dus. Dat is niet verplicht, maar wel interessant voor een buitenstaander. Het levert ook heel wat inzichten op die anders niet mogelijk zijn. De ngo moet er wel mee opletten, want in dat document staan ook vertrouwelijke gegevens over personen of interne info waarmee buitenstaanders niets te maken hebben. Het is me overigens niet helemaal duidelijk of de vzw dat document op de website plaatst uit transparantie of eerder uit onvoorzichtigheid of een combinatie van beide.”
Stel dat iemand de doelstellingen van deze ngo wil ondersteunen, welke score, van 1 tot 10, zou u deze organisatie geven om te bepalen of ze het waard is gesteund te worden?
“Voor mij is deze vzw opnieuw een ngo met zeer brede en relatief vage of zelfs wollige doelstellingen. Het valt me overigens opnieuw op dat Afrikaanse landen – ondanks die massale ondersteuning qua kennis en middelen – zo weinig vooruitgang maken. Dat viel me bijvoorbeeld nog eens op bij Burundi. Misschien komt dat wel omdat de uitgangspunten van de ngo’s verkeerd zijn. Ik kan niet meer dan een voorwaardelijke 5 op 10 geven. Het evaluatierapport dit jaar zal zeker meer inzichten verschaffen.”
Meer over subsidies