Yale-docent: “Advocaten die fossiele bedrijven bijstaan, moeten vervolgd worden”

Advocaten die bedrijven of personen bijstaan die beschuldigd worden van schade aan het klimaat, moeten ook vervolgd kunnen worden. Dat vindt Camila Bustos, een medewerker en assistent-professor aan de prestigieuze universiteit van Yale. Vrij vertaald: ‘tegenstanders’ van de klimaatverdediging moeten hun recht op verdediging verliezen.

Deze extreme, bijna fascistoïde of totalitaire visie wordt door Bustos verdedigd in een ‘wetenschappelijke’ publicatie over milieurecht. Een ‘prepublishing’ – betaald door de auteurs of organisatie achter de auteur – staat op de website van de gerenommeerde Brits-Nederlandse uitgeverij Elsevier Science.

“Ik argumenteer dat klimaatverandering een verandering van de rechtspraktijk noodzakelijk maakt”, schreef Bustos. “Ik stel namelijk dat advocaten die ervoor kiezen om klimaatslopers te vertegenwoordigen, persoonlijk aansprakelijk gehouden dienen te worden voor hun beslissing om dit te doen.” Het fundamentele recht op verdediging geldt voor wat zij ‘klimaatslopers’ noemt dus niet. “Dat advocaten een burgerplicht vervullen als ze klimaatslopers vertegenwoordigen, rechtvaardigt geen beslissing die ten gronde verdere planetaire verstoring mogelijk maakt.”

72 pagina’s lang hekelt Bustos onderzoekers, studenten, de balie, de orde van advocaten, de industrie enzovoort. Ze noemt hele beroepsgroepen en sectoren ‘climate wreckers’ – klimaatslopers dus. Ze beweert bewijzen te hebben van bedrog, maar slaagt er niet in die hard te maken. Om vervolgens de advocaten in het vizier te nemen en hen uit te schelden voor allerlei, gaande van zeloten tot onethische geldwolven.

Boycot

Bustos meent ook dat steeds meer advocatenkantoren afzien van opdrachten voor klimaatslopers omwille van de negatieve publiciteit. Of, beter gezegd, door het activisme tegen hen en hun cliënten. Amerikaanse advocaten zijn volgens haar immers niet verplicht om een cliënt bij te staan. Ze maakt daarbij een onderscheid tussen criminelen die recht op een advocaat hebben en burgerlijke zaken waar dit niet zo vanzelfsprekend zou zijn. Bij burgerlijke zaken gaat het vaak over schadevergoedingen en niet over straffen. Ze vergeet daarbij dat veel sukkelaars zonder advocaat in burgerlijke zaken die bijstand missen wegens een gebrek aan geld. Zelfs in een land waar de vergoeding van een advocaat op een ‘no cure, no pay’-basis is toegestaan.

Volgens Bustos mogen we niet denken dat klimaatslopers, bijvoorbeeld bedrijven die actief zijn in de fossiele brandstoffenindustrie, het recht op een verdediging hebben. Vervolgens vraagt ze zich ook af of “rijke advocaten die hier geld aan verdienen” niet zélf aansprakelijk gesteld kunnen worden omwille van hun verdienmodel dat ten koste gaat van een goed klimaat.

Om dit te veranderen, moeten de ethische codes of de deontologie van advocaten veranderen. Klimaatverandering vergt volgens de professor immers een regimewissel waarin ethische regels en principes op een ‘zinvolle manier’ worden opgelegd om advocaten te verhinderen medeplichtig te zijn aan ‘klimaatmisdaden’. “Advocaten mogen zich niet kunnen verbergen achter hun professionele rol”, is de boodschap.

Dat een dergelijk extremistisch betoog nergens bij Elsevier alarmbellen deed afgaan, is ronduit zorgwekkend. Bij specialisten in milieurecht is het misschien zelfs ‘bon ton’ om zo’n totalitaire denkwijze te etaleren – het was immers de organisatie achter de auteur die betaalde voor de publicatie.