Van elke euro die Belgen verdienen, gaat de helft naar de fiscus. Een nieuw record. In 2024 incasseerde de fiscus maar liefst 13,5 miljard euro meer dan het jaar voordien. Die stijging houdt al jaren aan, maar waar gaat al dat geld naartoe? Een transparant antwoord zou logisch moeten zijn, maar de werkelijkheid is alles behalve helder. Officiële bronnen spreken elkaar tegen, begrotingen stroken niet met de realiteit en mythes over subsidies domineren het debat.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
De totale uitgaven bedroegen in 2024 maar liefst 334 miljard euro – veel meer dan de begrote 270,5 miljard. Die kloof zegt genoeg over de precisie van de overheidsplanning. Het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) schrijft de stijgende uitgaven toe aan de vergrijzing en oplopende interestlasten, maar die verklaren niet alles.
De federale overheid deed aanzienlijke kapitaaluitgaven voor defensie, en de rentelasten op de staatsschuld stegen opnieuw na een jarenlange daling. De rente alleen al bedroeg 13,7 miljard euro, terwijl de begroting slechts 10 miljard euro voorzag. Een merkwaardige misrekening, zeker omdat de schuld ondertussen naar 104 procent van het bbp was geklommen.
Pensioenen en gezondheidszorg slokken het leeuwendeel op
De uitgaven voor sociale uitkeringen breken alle records: 158 miljard euro in 2024, een slordige 20 miljard meer dan begroot. Pensioenen alleen al kosten 66,5 miljard euro per jaar voor 2,6 miljoen gepensioneerden. De volksgezondheid verslindt ongeveer 73 miljard euro, goed voor 11 procent van het bbp. In vergelijking met de pensioenen en de volksgezondheid lijken alle andere openbare uitgaven kruimels. Maar ook die kruimels stapelen zich op: ambtenarenlonen stegen van 60 miljard euro in 2020 tot 77 miljard in 2024 – 4 miljard euro meer in één jaar tijd.
De federale overheid verdeelt verder: 32,4 miljard euro voor de sociale zekerheid, 17,5 miljard aan dotaties voor gemeenschappen en gewesten, en 12,8 miljard voor Landsverdediging. Kleinere, maar niet onbelangrijke posten: 2,8 miljard voor de federale politie, 2,7 miljard voor Justitie, 2 miljard voor leeflonen via de POD Maatschappelijke Integratie. Zelfs Fedasil, dat instaat voor asielzoekers, kost jaarlijks 847 miljoen euro. Tegelijk stroomde via de financieringswet nog eens 77 miljard euro rechtstreeks door naar gemeenschappen en gewesten.
Ondertussen blijft de staatsschuld oplopen: 642 miljard euro in totaal in 2024, met een tekort van 17 miljard. De begroting voor 2025 voorspelde al een verdere verslechtering, met uitgaven stijgend naar 288,8 miljard – een stijging van bijna 7 procent op één jaar. De ontvangsten? Die zouden toenemen tot 263,2 miljard, maar de vraag blijft of die prognoses betrouwbaarder zijn dan vorige jaren.
Het debat over openbare uitgaven verdient meer transparantie. Zolang die uitblijft, blijven Belgen in het duister tasten over waar hun belastinggeld werkelijk naartoe gaat.
We hadden dus vorig jaar een budgetoverschrijding van 24%, zijde 64 miljard die niet begroot was. Wat is het nut van al die energie om 10 miljard te vinden als een budgetoverschrijding van meer dan 60 miljard wordt gedoogd? Waarom laat het gerecht België NV ongemoeid?