“Er zijn heel wat dingen die je objectief als feiten kunt bestempelen. Maar veel van wat vandaag als ‘feit’ wordt gepresenteerd, is eigenlijk een interpretatie van de persoon die erover spreekt of schrijft.” Dat is de kerngedachte die Rik Torfs in zijn nieuw boek, ‘Waarheid’, wil meegeven.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
Vandaag bestaat er over heel wat zaken een pensée unique, waardoor afwijkende invalshoeken in het debat niet aan bod komen, of zelfs niet onderzocht worden. Dat zorgt ervoor dat de bandbreedte van het gesprek kleiner wordt. Een partij als de MR van Georges-Louis Bouchez wordt er bijvoorbeeld van verdacht ‘extreemrechts’ te zijn, zoals Bart Maddens omschrijft. In Wallonië kan dat leiden tot een verbanning uit kranten en van de televisie. “Bouchez heeft een aantal taboes doorbroken”, legt Torfs deze week uit in een interview met weekblad ‘t Pallieterke. “Je kunt hem dat kwalijk nemen, maar net het feit dat je hem zijn woorden kúnt kwalijk nemen, is op zich al goed, want dat betekent dat ze eindelijk uitgesproken worden.”
Foute en domme mensen vs. juiste en slimme mensen
Torfs legt uit dat ook hij last krijgt van het verengde debat. “Ik weet dat er over mijn boek zeker niets in De Standaard zal verschijnen.” Een debat met hoofdredacteur Karel Verhoeven zou hij zien zitten, maar hij ziet het niet gebeuren. “En dat is net het jammere. We zijn zo bang geworden voor een gesprek dat we mensen met een andere mening al snel wegzetten als foute of domme mensen.”
‘De waarheid’ is dus een begrip dat aan waarde verliest. Door factcheckers die die waarheid angstvallig proberen te beschermen, door het verdwijnen van debatten tussen andersdenkenden en door heel wat ‘waarheiden’ op te stellen die enkel als doel hebben heilige huisjes te beschermen. Met zijn essay wil Rik Torfst daartegenin gaan. “We staan het dichts bij de waarheid wanneer we nederigheid koppelen aan een fundamentele openheid.”
Nederigheid en openheid, twee eigenschappen die ontbreken bij veel factcheckers. Zij kiezen doelbewust welke thema’s ze willen ‘factchecken’ en vertrekken vaak met een vooraf vastgestelde waarheid in het achterhoofd. “Met mijn boek wil ik aantonen dat de waarheid veel breder is dan de smalle visie die vaak door angstige, moreel gedreven mensen naar voren wordt geschoven.”
In een uitvoerig interview gaat Torfs verder in op het concept ‘waarheid’, het toenemende belang van religie – ook het katholieke geloof. Als voormalig rector gaat hij ook verder in op het principe van de academische vrijheid en hoe termen als ‘wetenschappelijke consensus’ die soms bedreigen – denk aan de uitspraken van UGent-rector Petra De Sutter. “Ik heb begrip voor haar als persoon, maar inhoudelijk blijft het een uitspraak die niet kan”, zegt Rik Torfs daarover.
Lees hier het volledige interview met Rik Torfs.
Meer over vrijheid van meningsuiting
