De regeringsvorming in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest neemt steeds absurdere proporties aan. Wat aanvankelijk een moeilijke onderhandeling leek, is intussen verworden tot een vastgelopen proces waarin veto’s, politieke spelletjes en parallelle initiatieven die elkaar in sneltempo opvolgen. Het dieptepunt lijkt telkens bereikt, maar de bodem blijkt steeds verder weg te liggen.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
De formatiepoging van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez kwam nauwelijks van de grond. De vele uitgesproken veto’s bemoeilijken elk gesprek en verzuren de sfeer. Bouchez werkt intussen aan een noodregering met een strikt beperkt mandaat: een begroting 2026 opstellen en de meest urgente problemen van het gewest aanpakken. Donderdag presenteert de MR dit initiatief in het Brussels Parlement, maar bij PS, Ecolo en Open Vld klinkt weinig enthousiasme. De Vlaamse liberalen willen hun al zwaar beschadigde geloofwaardigheid niet verder ondergraven.
Wettelijke basis
Tegelijk loopt een parallel spoor van PS-kopstuk Ahmed Laaouej, die een uitgesproken linkse regering probeert te vormen zonder de N-VA en de MR, twee pijlers van de Arizona-regering. Dat initiatief botst echter op meerdere muren: DéFI-voorzitter Sophie Rohonyi ziet een regering zonder de MR niet zitten en de beoogde coalitie heeft zelfs geen meerderheid aan Franstalige kant. Ze zou afhankelijk worden van de onvoorspelbare grillen van dissidenten zoals ex-PTB’er Soulaimane El Mokadem en het voormalige DéFI-lid Fabian Maingain. Aan Vlaamse kant kijkt men naar Team Fouad Ahidar voor gedoogsteun, maar een stabiele meerderheid is allerminst gegarandeerd.
“Een uitweg via nieuwe verkiezingen bestaat niet”
Daarbovenop leeft bij de PS weinig bereidheid om het Brusselse bestuursapparaat grondig te hervormen of de financiële situatie eindelijk duurzaam recht te trekken. De vrees bestaat dat een dergelijke coalitie zich meer zou richten op het blokkeren van de federale Arizona-regering dan op effectief bestuur.
Een uitweg via nieuwe verkiezingen bestaat niet, want er is geen wettelijke basis voor vervroegde stembusgangen, noch voor curatele of een federale overname. De federale regering kan pas ingrijpen wanneer Brussel financieel of bestuurlijk volledig vastloopt en de federale overheid over de brug mag komen. Dit is een scenario dat niemand wil, maar dat steeds realistischer wordt.
Laaouej
Veel Brusselse waarnemers zien in de strategie van Laaouej vooral een poging om zijn machtsbasis te consolideren en het institutionele evenwicht in Brussel te verschuiven. Door de formatie te laten ontsporen, wordt het huidige model afgeschilderd als verouderd en disfunctioneel. Het einddoel: de positie van de Vlamingen in Brussel – vandaag nog gewaarborgd via gesplitste lijsten en evenwichtige machtsverdeling – structureel verzwakken. Er wordt steeds meer gepleit voor taalgemengde lijsten, wat de Vlaamse invloed drastisch zou reduceren en partijen als de N-VA en het Vlaams Belang vrijwel zeker uit het Brussels Parlement zouden duwen.
De theorie dat het Brusselse model ‘verouderd’ zou zijn, klopt echter niet. Sinds 1989 werden Brusselse regeringen doorgaans snel gevormd, vaak binnen enkele weken. De langste formatie vóór de huidige duurde 56 dagen. De huidige impasse is dus niet institutioneel, maar uitgesproken politiek.
“Een PS-coalitie zou zich meer richten op het blokkeren van Arizona dan op effectief bestuur”
Laaouej – die geen geheim maakt van zijn moeilijke relatie met Vlaamse partijen – volgt zijn eigen lijn, zowel ideologisch als strategisch. Zijn starheid leidt tot verlamming van het gewest. Zelfs binnen de PS groeit de wrevel. Voormalig minister-president Charles Picqué (PS) waarschuwde recent nog dat Brussel enkel kan functioneren als de taalspanningen verminderen én als het bestuur zijn sérieux terugwint. Twee voorwaarden die momenteel ver zoek zijn. “Brussel is het sluitstuk van het Belgische model. Wij móéten tonen dat het werkt”, Aldus Picqué.
Napels
De parallellen met Napels worden intussen steeds vaker gemaakt. Ook daar leidde jarenlang slecht bestuur tot diepe sociaaleconomische problemen, een explosie van criminaliteit, het opstapelen van huisvuil in de straten, de toenemende migratie en het wegdeemsteren van vertrouwen in de overheid. De stad kreunt onder armoede, drugsgeweld en de greep van de Camorra. Brussel is na Napels de gevaarlijkste stad van Europa. Het is een vergelijking die steeds luider klinkt en die toont hoe ernstig de situatie wordt ingeschat. Pittig detail: het stadsbestuur van de Italiaanse stad stond de voorbije decennia voornamelijk onder leiding van centrumlinkse coalities.
Terwijl de alarmbellen rinkelen, blijft de formatie in Brussel muurvast zitten. De wonden etteren verder en het politieke schaakspel verhindert elk uitzicht op herstel. In dit alles draagt Ahmed Laaouej een verpletterende verantwoordelijkheid.
