Voorzitter Paul Magnette beweert dat een pensioenhervorming niet meer tot de prioriteiten van de PS behoort. Al lijkt dat eerder een tactische uitspraak, gezien Wallonië op een federaal pensioenakkoord wacht om miljarden te ontvangen van Europa. Tegelijkertijd hamert Open Vld op de hoogste toegangsdrempel tot het minimumpensioen. Het belooft nog spannend te worden voor de deadline van 21 juli.
Voor het zomerreces liggen er nog enkele dringende dossiers op de tafel van de federale regering. Premier Alexander De Croo (Open Vld) vertrekt daarom donderdag vervroegd op de NAVO-top in Madrid om met zijn kernkabinet te overleggen. Eén van die belangrijke dossiers is de pensioenhervorming, waar al bijna een jaar geleden een beslissing over moest vallen. Toen gingen we het zomerreces in zonder een akkoord over de pensioenhervorming. Nu houdt het kabinet van De Croo vol: voor 21 juli vindt Vivaldi een akkoord over de pensioenhervorming.
Dossier sleept al jaar aan
In september 2021 schoot bevoegd minister Karine Lalieux (PS) haar plannen over de pensioenhervorming al af voordat ze op tafel kwamen van het kernkabinet. Franstalige kranten wisten immers sneller dan haar collega-ministers wat ze van plan was. Dat leidde tot onvrede, zeker toen de andere partijen lazen wat er in die plannen stond. Lalieux legde de klemtoon veeleer op meer rechtvaardigheid, terwijl er over de betaalbaarheid van de sociale zekerheid niet echt nagedacht bleek te zijn. Om te voorkomen dat het conflict uit de hand zou lopen stopte Vivaldi de pensioenhervorming enkele maanden lang in de kast.
Nu hebben Lalieux en De Croo besloten om de debatten over de pensioenhervorming te beperken tot vier punten. Maar zelfs daarover vindt men maar geen akkoord. Waar nog weinig discussie over bestaat, is de invoering van stimuli om langer aan de slag te blijven. Het gaat hier over de pensioenbonus en het deeltijds pensioen. Daarnaast zal het voorstel van Lalieux om iedereen na een carrière van 42 jaar – ook als iemand op 18 jaar begon te werken – het recht op vervroegd pensioen te geven, zonder al te veel heisa passeren. Ook over een ‘grotere gendergelijkheid’ is vrijwel elke Vivaldist het eens.
Voorwaarden minimumpensioen
Het punt waar socialisten en liberalen in deze regering over dit dossier het meest oneens zijn, is de reeks voorwaarden om recht te hebben op een minimumpensioen. Vooruit en PS wisten bij de regeringsonderhandelingen een minimumpensioen van 1.500 euro uit de brand te slepen. Dat minimumpensioen is toegankelijk vanaf een carrière van dertig jaar, ongeacht of die werkend of stempelend werd doorgebracht. En het is net dat laatste waar de Vlaamse liberalen over vallen. Open Vld wil een bijkomende voorwaarde van twintig effectief gewerkte jaren op tafel. Lalieux houdt het been stijf en wil niet verder gaan dan tien deeltijds gewerkte jaren, of 1.040 dagen.
Lalieux lijkt hierover niet te willen onderhandelen. Haar voorzitter, Paul Magnette, legde in Het Nieuwsblad uit waarom. Volgens hem is het nog steeds mogelijk om een compromis te sluiten, maar voor de PS is een pensioenhervorming voor het zomerreces geen prioriteit meer. Het feit dat het minimumpensioen al lang beslist is (zonder die bijkomende voorwaarden) zet de Franstalige socialisten in een zetel, terwijl de Open Vld zich opgejaagd voelt. Zij kijken namelijk wél naar de gigantische budgettaire uitdagingen die ons te wachten liggen, terwijl te PS daar niet van wakker lijkt te liggen. Om de overheidsfinanciën gezond te houden, zal België in de toekomst volgens de Europese Commissie voor 7,8 procent van het bbp inspanningen (lees: besparingen) moeten doen. Ter vergelijk: in Nederland is dat 5,3 procent, in Frankrijk 1,8 procent.
Onderhandelingstactiek
Toch lijkt deze onverschillige houding van de PS slechts een onderhandelingstactiek. De Waalse regering verwacht namelijk 1,48 miljard euro van de Europese Unie, in het kader van het ‘nationaal plan voor herstel en veerkracht’. Het gaat niet om een blanco cheque, want er zijn heel wat voorwaarden aan verbonden. Om de vrijgave van de eerste schijf van 221 miljoen euro te verzekeren, moest er onder andere een grondig begrotingsplan komen. Door de Belgische institutionele complexiteit hangt de financiering van Wallonië ook deels af van de federale regering. Zolang de pensioenhervorming niet rond is, kan de Waalse regering het Europese geld onmogelijk ontvangen. De PS-regering in Wallonië zit dus ook nerveus te wachten tot de federale regering een pensioenakkoord sluit.
