Vandaag is het exact 200 jaar geleden dat de Franse keizer Napoleon Bonaparte overleed. Zijn herdenking maakt heel wat los in Frankrijk.
Napoleon stierf op 5 mei 1821 op 51-jarige leeftijd tijdens zijn ballingschap op het eiland Sint Helena, midden in de Atlantische Oceaan, waar hij na de nederlaag bij Waterloo naartoe gestuurd werd.
Er is behoorlijk wat belangstelling voor de herdenking van de keizer, ook buiten Frankrijk. Zo zijn er een hele reeks tentoonstellingen op poten gezet en verschijnen er een hele boel nieuwe boeken over Napoleon.
De Franse president Emmanuel Macron zal woensdagmiddag een bloemenkrans neerleggen aan de voet van zijn sarcofaag in Les Invalides in Parijs.
Cancel culture
Niet iedereen is opgezet met de herdenking. Zo wijzen critici op de hoge dodentol van de Napoleontische oorlogen en het herinvoeren van de slavernij, na de Franse Revolutie afgeschaft, door de keizer. Met name in het radicaal-linkse en ‘antiracistische’ kamp klinkt veel kritiek. Sommigen gaan zelfs zo ver om hem racisme en seksisme, wegens de ondergeschiktheid van de vrouw in de Code Napoleon, te verwijten.
De voorstanders van de herdenking wijzen op de vele verwezenlijkingen van Napoleon, zoals het hervormen en het rationaliseren van de overheid, het onderwijs, het leger en het gerecht. Napoleon is niet alleen de stamvader van het moderne Frankrijk, zo valt in dat kamp te horen, maar van vele aspecten van de moderne samenleving in zowat de hele wereld.
“Voor mij past de hele heisa die er nu over Napoleon wordt gemaakt in de cancel culture”, merkt schrijver en Napoleon-kenner Johan Op de Beeck op in een interview met De Morgen.
Le Pen: “Leve de keizer”
Zelf zal Macron de boot in het midden proberen te houden tijdens de herdenking. In zijn toespraak zal de Franse president “noch in de hagiografie, noch in de ontkenning, noch in de boetedoening” vervallen, zonder toe te geven aan de ‘cancel culture’, valt te horen op het Elysée. Hij zal de erfenis van Napoleon “in het gezicht kijken”, klinkt het.
De rechtse oppositiepolitica Marine Le Pen (RN) verwijt Macron “inderhaast” Napoleon te herdenken, en dat in mineur. “Hij heeft zoveel voor het land gedaan, hij heeft zoveel aan de wereld gegeven dat we op zijn minst een Napoleon-jaar hadden kunnen maken”, vindt Le Pen.
“Leve de keizer, leve de grootsheid”, schrijft Le Pen in een vrije tribune. “Hij was het die in een brandend Frankrijk, in dit tragisch regicidale Frankrijk, deze broedertwist temde die de Fransen in chaos zou hebben gestort als zijn verzoenende en verenigende wil zich niet had opgelegd.”
