Op 23 november werd een sterk gemuteerde nieuwe subvariant van het coronavirus ontdekt. Die kreeg de voorlopige naam B1.1.5.9. Vandaag gaf de WHO de nieuwe variant de naam Omikron. De variant bevat onder andere mutaties in het spike-eiwit. Het is net dat spike-eiwit waartegen de meeste vaccins gericht zijn. Om die reden zijn verschillende wetenschappers ongerust.
Geen advertenties meer?
Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!
Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:
Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!
Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.
Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!
Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.
Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.
Wetenschappers hebben onlangs een nieuwe variant van het coronavirus ontdekt. De WHO gaf die de naam Omikron. De nieuwe variant dook voor het eerst op in Botswana en Zuid-Afrika. Van groot belang is het mutatieprofiel: dit wijst in de richting van een mogelijke ontwijking van de immuunrespons door vaccinatie. Bovendien zal men ook zo snel mogelijk achterhalen of de variant ernstigere ziekte veroorzaakt. Over de besmettelijkheid en immuunontwijking is er momenteel enkel anekdotisch bewijs: er zouden al enkele gevallen van herinfectie bekend zijn, en van gevallen bij volledig gevaccineerde mensen.
De specifieke mutaties, de locatie binnen het genoom van het virus, modellen en ervaring van andere varianten wijzen erop dat de nieuwe variant veranderd gedrag kan tonen op vlak van immuniteit en besmettelijkheid. Bovendien zouden zelfs de nieuwe behandelingen zoals monoklonale antilichamen minder effectief kunnen zijn.
Gedeeltelijke immuunontwijking is mogelijk
Momenteel zoekt men naar de impact op de immuniteit: in laboratoriumomstandigheden zal gekeken worden wat het neutraliserend vermogen van antilichamen is tegen de variant. Volgens directeur van het genetica-instituut van het University College London is de constellatie mutaties bijzonder zorgwekkend, aangezien ze problematische mutaties van andere varianten voor het eerst combineert. “Gebaseerd op de genetica kunnen we met grote zekerheid voorspellen dat de nieuwe variant op zijn minst gedeeltelijk de immuniteit, van vaccins of van natuurlijke besmetting, zal aantasten“.
Andere wetenschappers poneren echter dat dit niet het geval is: aangezien de immuunrespons heel complex is, is het mogelijk dat er voldoende kruisreactiviteit is tussen de antilichamen door vaccinatie en de nieuwe variant. Op die manier zouden ze alsnog neutraliserend kunnen werken.
Computationele analysen van het mutatieprofiel tonen aan dat de nieuwe variant alleszins niet volledig zal ontsnappen aan het immuunsysteem. Het vergt immers een enorm groot aantal mutaties om een neutralisatie volledig te ontwijken. Daarnaast zijn er ook andere mechanismen van de specifieke immuunrespons naast de neutraliserende antilichamen, welke ook getraind worden door vaccinatie en natuurlijke infectie. Het gaat dan onder andere om T-cellen en niet-neutraliserende antilichamen. Het lijkt er echter wel op dat Omikron het meeste ontsnapping zal vertonen van alle bestaande varianten.
Te vroeg voor conclusies omtrent Omikron
Hoewel de variant een zorgwekkend mutatieprofiel heeft, is het te vroeg om conclusies te trekken. Er zijn te weinig epidemiologische data om te voorspellen of Omicron dominant zal worden. De voornaamste factor in het dominant worden van een variant is immers de besmettelijkheid, waarover nu nog geen gegevens zijn. Daarom is elke voorspelling over besmettelijkheid en virulentie momenteel voorbarig. Ook over de dodelijkheid van het virus kan op dit moment nog niks gezegd worden. Het is op basis van computermodellen en mutatie-analyse wel zeer aannemelijk dat de variant op zijn minst deels zal ontsnappen aan de bestaande immuniteit.
Ik vind het een beetje opvallend. Telkens de bevolking wat begint te morren vinden ze “een besmettelijker en dodelijker variant”, teneinde de paniek terug wat te kunnen opvoeren. Ik denk dat we ondertussen aan variant 20.000 zijn.