Macron trekt aan de alarmbel en wil Schengen hervormen: “Immigratie werkt als een hybride wapen voor krachten die ons willen destabiliseren”

Frans president Emmanuel Macron wil een grondige hervorming van het Europese grenzenbeleid. Hij wil dat er meer regulerend word opgetreden, net zoals bij de Eurozone. Macron stelt voor om een raad op te richten die kan ingrijpen bij crisissen. De 27 ministers van Justitie van de Europese Unie schaarden zich gisteren alvast achter het voorstel. De eerste vergadering staat volgende maand al gepland.

De problemen rond grenzen staan al jarenlang pertinent op de voorgrond en de kritiek op de Schengenzone, de zone binnen de EU waar grenscontroles werden afgeschaft en vrij verkeer van personen de norm werd, zwelt aan. Nochtans is het wegnemen van grenzen net een van de steunpillaren van de integratie in het EU-model.

Macron stelt voor om een Raad van Schengen op te richten, een intergouvernementeel noodmechanisme die moet evalueren hoe het beleid werkt en ook gezamenlijk beslissingen kan nemen en de coördinatie faciliteren in tijden van crisis. De politiek moet opnieuw centraal staan in het grenzenbeleid. “Deze raad kan het gezicht worden van een sterk, beschermend Europa dat haar grenzen en dus haar toekomst in eigen handen heeft.” Gesprekken om dit te organiseren zouden al op de volgende zitting van de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken op 3 maart kunnen plaatsvinden.

Indien de andere landen van de EU het voorstel steunen zou er niet eens een verdragswijziging nodig zijn, zo menen de Fransen. Frankrijk begint aan het voorzitterschap van de Europese Unie en wil dit gebruiken om stappen te zetten rond immigratie. Calais is nog altijd een pijnpunt waar illegale immigranten de gevaarlijke oversteek naar Groot-Brittannië willen wagen, op gevaar van eigen leven. Maar de massamigratie van mensen uit de derde wereld heeft ook grote gevolgen in Frankrijk zelf en politici die een strengere migratiepolitiek nastreven hebben de wind in de zeilen.

Immigratie als hybride wapen

Daarom klinkt Macron nu zelf ook een pak forser. Zo wees hij bij de presentatie van gisteren dat die massamigratie samenhangt met een “uitzonderlijke geopolitieke crisis” en dat “er dreigingen bestaan die verbonden zijn met conflicten en met terrorisme.” Daarom wil hij “opnieuw controle over de grenzen opeisen met radicale methodes.” Hij verduidelijkte: “Schengen werd ontworpen in een tijdperk die helemaal anders was dan vandaag, voordat er terrorisme op Europese bodem was zoals we nu zien en voordat er een massamigratie naar ons kwam die volgde na de crisis in Libië…en de laatste tijd is er zelfs een verandering bezig waarbij immigratie werkt als een hybride wapen voor krachten die ons willen destabiliseren.“

Voorstellen om de problemen op te lossen zijn volgens Macron het “systematisch registeren van personen” die op Europese bodem landen en “efficiëntere en snellere procedures die ons ook kunnen beschermen tegen gevaarlijke individuen die gebruik maken van onze migratiekanalen.” Macron wees er op dat het in ons aller belang is dat de zaken collectief goed georganiseerd zijn, zodat rechthebbenden zo snel mogelijk asiel kunnen krijgen, maar zij die dat recht niet hebben ook zo snel mogelijk moeten terugkeren.

Tijdens zijn toespraak zei Emmanuel Macron dat het nodig zou zijn om “samen te werken met de landen van vertrek en doorreis, vooral in Afrika en het Midden-Oosten”. “Dit is belangrijk, zowel om illegale stromen en mensenhandel in armoede te voorkomen, als om ervoor te zorgen dat degenen aan wie asiel wordt geweigerd, in waardigheid naar hun thuisland kunnen terugkeren. Het is belangrijk om onze terugkeerinspanningen beter te bundelen.“

Daarnaast willen de Fransen onderhandelingen over het Europees Asiel- en Migratiepact nieuw leven inblazen. Dat pact werd al in 2020 door de Europese Commissie op tafel gelegd, maar het overleg blokkeert op het niveau van de lidstaten.