Gisteren voerde het Russische leger opnieuw verschillende aanvallen op Oekraïne uit. Zo vernietigde het onder meer de televisietoren van Kiev. Daarbij vielen 5 doden. Door de aanval verdwenen meerdere televisiezenders uit de lucht. Hierbij werd ook de Holocaustgedenkplaats van Babi Yar geraakt. De symbolische betekenis hiervan is groot.
Babi Yar is een groot ravijn gelegen in het noorden van Kiev. Op die site vonden tijdens de Tweede Wereldoorlog verschillende massaslachtingen van Joden plaats. De meest bekende is die van eind september 1941. Toen werden op 2 dagen tijd maar liefst 33.771 Joden vermoord op bevel van de nazi’s. De manier waarop was nog eens extra verschrikkelijk. Later werden er ook nog grote aantallen Oekraïense nationalisten, krijgsgevangenen, communisten en zigeuners vermoord. In totaal kwamen tussen de 100.000 en 150.000 mensen om het leven in Babi Yar.
De Sovjet-Unie besteedde echter weinig aandacht aan de site. De Sovjetstaat wilde niet dat er te veel aandacht ging naar het Joodse lijden en benadrukte dat de bevolking in haar geheel getroffen werd. In 1976 werd een monument opgericht ter herdenking van de burgers en krijgsgevangenen van de Sovjet-Unie die in Babi Yar werden neergeschoten door de nazi’s. ‘Joden’ werden er niet vermeld. Pas in 2016 werd het startschot gegeven voor de oprichting van een complex rond de herdenking van de Holocaust in Babi Yar. Dat zou normaal gezien de deuren moeten openen in 2025. Door de huidige oorlog lijkt dat echter onwaarschijnlijk. Op de site staan meerdere herdenkingsmonumenten voor de vele slachtpartijen, waaronder een grote menora die in 1991 werd opgericht.
“De geschiedenis herhaalt zich”
Dat Poetin met zijn raketten net deze site treft, is veelzeggend. Oekraïens president Volodymyr Zelenksy veroordeelde de aanval sterk. “Aan de wereld, wat is het nut om 80 jaar lang te zeggen, ‘nooit meer’, indien de wereld zwijgt wanneer een bom valt op de site van Babi Yar? Minstens 5 doden. De geschiedenis herhaalt zich…”
Natan Sharansky, de voorzitter van het Babi Yar Holocaust Memorial Center, zei dat “Poetin de Holocaust wil verdraaien en manipuleren om een illegale invasie op een soeverein democratisch land te legitimeren. Iets wat absoluut verwerpelijk is. Het is symbolisch dat hij het bombardement op Kiev begint met het bombarderen van de site van Babi Yar.” Met zijn opmerking verwijst Sharansky naar de ongeloofwaardige motivatie van Poetin, die zogezegd Oekraïne wil ‘denazificeren’.
“Wij van het Babi Yar Holocaust Memorial Center, dat gebouwd is op een van de grootste massagraven van de Holcaust in Europa, werken aan het bewaren van de historische herinnering nadat de waarheid tientallen jaren onderdrukt werd door de Sovjets”, vervolgt Sharansky. “Wij doen dit zodat het kwaad uit het verleden zich nooit kan herhalen. We moeten ervoor zorgen dat de waarheid niet opnieuw het slachtoffer van de oorlog kan worden.”
(Lees verder onder de tweet.)
Herdenking
Nog niet zo lang geleden, in oktober vorig jaar, werd een speciale herdenking georganiseerd naar aanleiding van de 80e verjaardag van de slachting. Daarbij waren heel wat belangrijke gasten aanwezig, zoals de Duitse president, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken en de president van Israël.
Vanuit Israël werd de aanval sterk veroordeeld, al werd Rusland niet vermeld. Israël bevindt zich namelijk in diplomatiek moeilijk vaarwater inzake het conflict in Oekraïne. De minister van Buitenlandse Zaken, Yair Lapid, riep op om de sacraliteit van de site te bewaren en te respecteren.
Ik dacht dat Babi Yar een dansgroep was?