Het gaat niet goed met de economie van China. Het land kampt met verschillende crisissen tegelijkertijd. Goldman Sachs versomberde de voorspelde groei van het land. Peking stelde de rente naar beneden bij om de vraag te verhogen.
Bij de economische crisis van 2008 kon China het Westen helpen door de eigen economie te laten groeien en grote investeringen te maken, waardoor beiden de schok konden opvangen. Deze keer is het een ander verhaal. Nu kampt het Westen met zeer hoge inflatie en bevoorradingstekorten terwijl China ook vierkant draait. Dat laatste is het gevolg van draconische lockdownmaatregelen, die mensen en bedrijven dwong niet meer actief te zijn.
Vastgoed gold er als ultieme investering, maar malafide makelaars bouwden er op los en gebruikten leningen als onderpand voor toekomstige projecten waardoor er een enorme bubbel ontstond. Chinese burgers roken onraad en zagen dat bepaalde bouwprojecten vastliepen. Ze weigerden dan ook massaal om er verder voor af te betalen. Het is één van de grootste vormen van weerstand door Chinezen in jaren, en betekent een economische klap voor het land. In deze moeilijke tijden zoekt president Xi Jinping naar een derde termijn als partijleider. Hij beroept zich op sociale stabiliteit en stijgende welvaart, maar die komt steeds meer onder druk te staan.
Kredietsysteem
Het Chinese sociale kredietsysteem bestraft overtredingen zoals het niet terugbetalen van leningen door iemands mogelijkheden te beperken om in de toekomst te reizen, zijn kinderen naar school te laten gaan of van banken te lenen. De huidige vorm van verzet kan veel mensen heel duur komen te staan. Het Chinees regime reageert door elke vorm van ontevredenheid te versmoren. Op internet heerst er censuur en op straat grijpen ordetroepen snel in. Maar de problemen zijn daarmee nog niet weg.
Vastgoed vertegenwoordigt een derde van de Chinese economische activiteit. Het is de belangrijkste investering voor de meeste Chinezen. De regering verbood projectontwikkelaars 2 jaar geleden om excessief te lenen. Maar veel bedrijven kwamen zo in een liquiditeitscrisis terecht omdat ze al te ver afgegleden waren. Heel wat bedrijven in de sector vechten nu om te overleven.
Experten wijzen erop dat de vastgoedmarkt er al decennialang overgewaardeerd is. Het was de norm dat mensen al afbetaalden lang voordat de bouw rond was, niemand klaagde omdat iedereen verwachtte dat de prijzen toch zouden blijven stijgen. Maar nu zakte de verkoop in elkaar. De 50 grootste ontwikkelaars in China zagen in de eerste helft van dit jaar hun verkoop gehalveerd.
Betekenis voor Vlaanderen
De problemen in China zullen hoogstwaarschijnlijk ook een impact hebben in Europa. Dat vertelt Joost Van Leenders, econoom en beleggingsstrateeg bij Van Lanschot, een private bank die zich specialiseert in duurzame beleggingen. Hij benadrukt het belang van twee mogelijke effecten, namelijk de vraagkant en de aanbodkant.
Langs vraagkant constateert Van Leenders dat Chinese economie beduidend minder draait. “Dat betekent minder vraag vanuit China. Momenteel voelen vooral enkele specifieke sectoren daar veel last van. Bijvoorbeeld autoproducenten en luxegoederen. Het betreft een specifiek pakket aan hoogwaardige goederen die nu met een acuut probleem zitten.”
Oplossingen voor China
Langs aanbodkant worden er dan weer minder dingen geproduceerd. Momenteel valt het nog mee, maar op langere termijn is er een groter risico. Door lockdowns is er minder productie, voert China minder uit via de havens en zakt het aanbod wereldwijd. Dan komt er een hoger risico nog meer inflatie in Europa dus. Maar dat valt nu nog mee. Zo stelt Van Leenders vast dat de voorraden zijn aangevuld, bijvoorbeeld in de chipindustrie. Daar bestond recent een grote krapte, maar die krapte neemt nu af.
Om de problemen in eigen land op te lossen zal China volgens Van Leenders door de zure appel heen moeten bijten. Ze hebben nu eenmaal teveel gespeculeerd. Dat lukte lang dankzij de instroom van mensen uit het platteland naar de stad. Maar de bouwsector is bijzonder belangrijk in China. Dus de huidige crisis is misschien het moment om de broodnodige aanpassingen door te voeren. Men kan de krimp gebruiken om een betere, meer duurzame basis van de economie te bekomen.
Xi Jinping wil graag een derde termijn als Chinese leider. Omdat het er niet rooskleurig voor hem uitziet zou dit wel eens de trigger kunnen zijn om Taiwan aan te vallen. Hiermee kan hij de Chinezen tonen dat hij een sterke leider is en hebben de modale Chinezen geen oog meer voor de economische malaise!?