Rapporten bevestigen: “Aantal potentieel gevaarlijke rechts-extremisten is niets vergeleken met aantal moslimextremisten”

Nadat gisteren bij een huiszoeking in het kader van een onderzoek naar mogelijk terrorisme in het extreemrechts milieu de 36-jarige Yannick V. om het leven kwam na een schietpartij, organiseerde De Afspraak (VRT) een debat over (extreemrechts) terrorisme. Daarbij gaf inlichtenexpert Kenneth Lasoen (UAntwerpen) aan dat het aantal “potentieel gevaarlijken” langs rechts relatief klein is. “Het is niets vergeleken met het aantal moslimextremisten die gevaarlijk zijn, of zelfs het aantal linkse extremisten.” De meest recente cijfers van Europol bevestigen zijn beweringen.

Elf verijdelde of mislukte, vier gelukte. Dat is de balans van het aantal terreuraanslagen in de Europese Unie vorig jaar. Dat blijkt uit het jaarlijkse terreurrapport Terrorism Situation and Trend Report (TE-SAT) dat Europol begin juli publiceerde. Drie van de vier gelukte aanslagen werden gepleegd door moslimextremisten, de vierde door extreemlinkse klimaatterroristen in Duitsland. In de reeks verijdelde of mislukte aanslagen zitten ook drie gevallen van extreemrechts (potentieel) geweld.

(Lees verder onder de tweet.)

OCAD

Het Belgische Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse, kortweg OCAD, geeft gelijkaardige cijfers in haar jaarverslag. In 2021 kwam één derde van de 218 dreigingsmeldingen uit islamitische/jihadistische hoek. Het aantal dreigingsmeldingen uit de hoek van het rechts-extremisme is iets meer dan een tiende van het totaalaantal. Veruit de meeste dreigingsmeldingen kwamen volgens OCAD evenwel van individuen die omschreven worden als ‘lone actors’. Die hebben geen structurele band met terroristische of extremistische groepen, ongeacht de ideologische sfeer waarin ze willen handelen.

Het OCAD geeft aan dat het jihadistische gedachtegoed niet weg is, en terreurbewegingen als IS en Al Qaeda “blijven garen spinnen bij de geopolitieke actualiteit”. Volgens het Coördinatieorgaan zorgen de situaties in Irak en Syrië, met gevangenissen in de conflictgebieden, voor een “broeihaard van verdere radicalisering”. “IS en Al Qaeda trachten nog steeds om individuel te mobiliseren en te overtuigen om in het land waar ze wonen of verblijven een klimaat van terreur te zaaien”, aldus het OCAD.

Daarnaast meldt de dreigingsanalysator een “toegenomen activiteit en actiebereidheid van rechts-extremisten” in ons land. Het OCAD is daarom meer waakzaam voor rechts-extremisme en meldt een toename van gerechtelijke interventies en opvolgingen in het kader van potentiële dreigingen die uitgaan van rechts-extremisten. “De zaak van de vermiste PGE (Potentieel Gevaarlijke Extremist, red.) die in mei en juni 2021 de Belgische diensten in de ban hield, is hier een frappant voorbeeld van”, schrijft het OCAD in haar jaarverslag, verwijzend naar de zaak-Conings.

Jürgen Conings

De Europese ordehandhavers pakten in 2021 388 verdachten op, van wie er 260 werden opgepakt na onderzoek naar jihadisme in Frankrijk, Oostenrijk en Spanje. In ons land waren er 32 arrestaties. Daarnaast waren er 423 rechtbankuitspraken voor terreurmisdrijven, waarvan er 107 in België gebeurden – evenveel als in Frankrijk.

Van het totaalaantal van vijftien (potentiële) aanslagen waren er vijf in Frankrijk, drie in Duitsland en twee in Zweden. Samen met enkele andere landen werd ook in ons land één aanslag gerapporteerd. Europol beschouwt de zaak-Jürgen-Conings namelijk als een verijdelde terreuraanslag, aangezien hij aangaf gewelddadige plannen te hebben tegen o.a. viroloog Marc Van Ranst en enkele prominente politici.

Daarnaast verijdelde de Oostenrijkse politie een aanslag op een ‘links evenement’ door iemand die banden had met de Oostenrijkse Identitaire Beweging (IBÖ). Aan diezelfde beweging doneerde de aanslagpleger in Christchurch ooit geld. De laatste verijdelde extreemrechtse aanslag was gepland in Zweden. Daar pakte de politie een 25-jarige man op die verschillende producten had gestolen om bommen te maken. De man werd gelinkt aan neonazi-organisatie NMR.

Moslimextremisme zorgt voor meeste slachtoffers

Elf van de vijftien potentiële, en drie van de vier gelukte aanslagen hadden te maken met jihadisme. Op 23 april stak een 36-jarige Tunesiër een administratieve politiefunctionaris neer in Rambouillet, een Franse stad op 45 kilometer van Parijs. Achteraf bleek dat de man de jihad verheerlijkte en vlak voor zijn terreurdaad nog video’s met islamitische gezangen die het martelaarschap verheerlijkten beluisterde.

De tweede gelukte jihadistische aanslag gebeurde in Murcia (Spanje). Daar reed een Marokkaan in op een terras van een restaurant, waar voornamelijk buitenlandse toeristen zaten. Er viel één dode en vijf zwaargewonden. De Marokkaan zelf overleed ook aan zijn verwondingen. Momenteel behandelt het Spaanse Hooggerechtshof nog de vraag of deze daad zal worden geclassificeerd als terrorisme. Europol besluit dat voorlopig wel te doen.

In Duitsland viel een 27-jarige Syriër op 6 november 2021 drie mensen aan met een mes in een IC-trein tussen Regensburg en Neurenberg. Hoewel men eerst oordeelde dat het om een ‘verwarde man’ ging, besloot het parket in München later toch dat de man extremistische motieven had.

Jihadisme, maar geen terrorisme

Het rapport geeft ook aan dat verschillende gewelddadige incidenten niet worden beschouwd als terreuraanslagen, hoewel ze door mensen met jihadistische motieven werden gepleegd. “Die gewelddaden werden uitgebuit door IS en Al Qaida om de verhalen van de terreurgroepen te promoten”, aldus het rapport.

De vierde gelukte aanslag werd gepleegd door extreemlinkse terroristen in Duitsland. Daar stichtten extreemlinkse activisten van de ‘Vulkangruppe‘ brand in een Tesla-fabriek in aanbouw in Berlijn. Daarbij viel er ook materiële schade te betreuren in een nabijgelegen dorp. De totaalschade bedroeg 200.000 euro.

Lees ook: