De nieuwe coalitieregering van Denemarken is van plan enkele grondige ingrepen door te voeren. Men wil de belastingen verlagen om werk te stimuleren, een betaalde feestdag afschaffen en het genereuze welvaartsmodel hervormen.
Gisteren kondigde Mette Frederiksen aan dat er een regering zal gevormd worden met de socialistische partij en de partij van liberalen en gematigden. Eerder op dinsdag stapte de linkse sociaal-liberale partij Radikale Venstre, waarvan men dacht dat ze deel zou uitmaken van nieuwe coalitieregering, bij de laatste horde uit de onderhandelingen, op grond van beleidsverschillen over het klimaat en het welzijn van kinderen. Daarmee werken de partijen die bij de verkiezingen in blok tegenover elkaar stonden nu samen in een centrumregering. “Dit niet is wat Denemarken gewend is, maar wat we denken dat nodig is.”
De nieuwe coalitie, opnieuw onder leiding van Frederiksen, wil klassieke verschillen overstijgen en belooft serieuze hervormingen. “We hebben een duidelijk doel om de beslissingen te nemen die nodig zijn om de toekomst van Denemarken veilig te stellen”, zei Frederiksen toen ze het politieke platform van de regering presenteerde. Het land wordt, net als de meeste Europese landen, geconfronteerd met stijgende energieprijzen en de hoogste inflatie in vier decennia die de huishoudbudgetten aantast.
Feestdag verdwijnt
Er komen voor meer dan een half miljard euro aan belastingverlagingen om mensen aan te moedigen te gaan werken. Er verdwijnt ook een betaalde feestdag, waardoor het aantal er nu daalt tot 10. Denemarken mikt op een hogere productiviteit en wil 45.000 meer mensen aan de slag tegen 2030. Vakbonden zijn niet tevreden met die beslissing. “Onze leden zullen die dag niet gratis werken. Natuurlijk niet. We zijn al sinds de financiële crisis benadeeld” zo klinkt het. Werkgevers zijn bereid om mee te werken aan het vergroten van het arbeidsaanbod. Ook vanuit religieuze hoek komt er kritiek. Store Bededag staat voor ‘Algemene Gebedsdag’ en is al sinds 1686 een publieke feestdag.
De regering stemde er ook mee in om de defensie-uitgaven te versnellen na de toegenomen geopolitieke onzekerheid na de sabotage van twee pijpleidingen die gas van Rusland naar Duitsland door Deense wateren vervoeren. Denemarken zal ernaar streven om tegen 2030, drie jaar eerder dan gepland, een NAVO-doelstelling voor defensie-uitgaven van 2 procent van het bbp te halen.
De nieuwe regering zal ook ambitieuzere klimaatveranderingsdoelen stellen, met als doel om tegen 2045 koolstofneutraal te worden in plaats van 2050, en de uitstoot van broeikasgassen steiler te verminderen. Om deze doelstellingen te helpen bereiken, plant zij een emissieheffing op haar landbouwsector en een belasting op vliegreizen, vergelijkbaar met die welke in Duitsland en Zweden is ingevoerd.
Lees ook:
