Solange de Liedekerke is niet onmiddellijk een gekende naam, maar de adellijke dame stond wel een halve eeuw in dienst van koning Boudewijn en vooral koningin Fabiola.
Edouard Vermeulen vorig jaar in de media nog over het begin van zijn koninklijke samenwerking met Fabiola en later Paola en Mathilde: “Haar hofdame Solange de Liedekerke stelde voor haar kleerkast te bekijken. De koningin gaf lief en enthousiast aanwijzingen: “Dit en dat wil ik veranderen. Bij deze top heb ik een rok nodig, hierbij een vestje.”
Geboren in Nederland
Solange de Liedekerke de Pailhe werd geboren te Eijsden (Nederland) op 28 augustus 1932 en is overleden te Grez-Doiceau op 26 februari 2017. Het huis de Liedekerke, of huis de Gavere et de Liedekerke, is een Belgische adellijke familie. De laatsten die afstammen van Rasse de Herzele, vermeld in een akte van 1301, en auteurs van het huidige Liedekerke, ontvingen de titel van graaf in 1816 van Willem I.
Pailhe is een dorp in de Belgische provincie Luik en een deelgemeente van Clavier. Tot 1 januari 1977 was het een zelfstandige gemeente. In Pailhe ligt ook het dorpje Saint-Fontaine. Een andere telg van de adellijke familie is Pierre Charles Marie Joseph graaf de Liedekerke de Pailhe (Brussel, 31 maart 1869 – Jehay-Bodegnée, 16 september 1943). Hij was een Belgische politicus voor de Katholieke Partij.
Hofdame
Solange de Liedekerke bekleedde de functie van hofdame van 1960 tot 2010. Sinds het aantreden van Albert II is de rol van hofdame geëvolueerd in een meer ceremoniële richting met prinses Nathalie de Merode, Anne van Rijckevorsel en Charlotte de Moffarts. Onder het huidige bewind wordt koningin Mathilde omringd door niet minder dan vijf eredames die haar om beurten bijstaan tijdens haar reizen in België en over de hele wereld. We hebben hier eerder een van die dames belicht.
Gravin de Liedekerke speelde daarentegen ongetwijfeld een meer assertieve rol als vertrouwelinge en assistente van Fabiola en Boudewijn. Toen ze in 1960 door het paleis werd benaderd, reageerde ze positief op een uitnodiging om zich volledig ten dienste te stellen van koning Boudewijn en vooral van koningin Fabiola. Volgens degenen die haar kenden, was het een ware roeping. 24 uur per dag, zeven dagen per week beschikbaar, stond ze het koninklijk paar met voorbeeldige discretie en volgens La Libre Belgique (LLB) “zelfs met zelfopoffering” bij.
Er was volgens LLB geen sprake van om haar te vragen naar de mensen die ze diende toen ze aanwezig was op een zeldzame receptie met haar zus (Renée) en zwager Paul Roberti de Winghe: ze zweeg beleefd en glimlachte, ook al liet het de royaltywatchers naar meer verlangen.
Habsburgers
Al sinds de 13de eeuw worden alle koninginnen aan de Europese hoven vergezeld door eredames. De Habsburgse keizerinnen hadden tot wel twintig hofdames, zeker in de hoogdagen ten tijde van keizerin Sissi. Zij kwamen niet buiten zonder een hele colonne begeleidsters.
De selectie gebeurde uitsluitend door de koningin/keizerin zelf, zoals dat nu nog steeds het geval is. Enkel vrouwen uit de hoogste adellijke families kwamen in aanmerking. Wie niet minstens gravin was, viel uit de boot. Voor adellijke families was een hofdame in hun rangen een erezaak. Mathilde stelde enkele vertrouwelingen aan die niet uit de hoogste adel komen.
Diepe vriendschap
Als er dus één iemand was die Fabiola haar hele leven bijgestaan heeft, dan is het gravin Solange de Liedekerke wel. De hofdame deelde een “diepe vriendschap” met de koningin, zo verklaarde ze zelf. “Mijn tante deed meer dan alleen de koningin bedienen”, zei een neef in de media bij het overlijden van Fabiola. “Wat die twee samen hadden was heel uniek, een bijzondere vriendschap die erg mooi om zien was. Toen mijn vader (Christian), de broer van Solange, stierf, is de koningin persoonlijk naar het ziekenhuis gekomen om samen met ons te bidden. Dat heeft ons geholpen tijdens de rouw.”
In de laatste jaren voor haar overlijden in 2014 verliet Fabiola om gezondheidsredenen uiterst zelden kasteel Stuyvenberg. Solange de Liedekerke is dan vooral gezelschapsdame. Zij fungeert dan ook als spreekbuis van Fabiola wanneer die iets te zeggen of te vragen heeft aan het lagere personeel. Een koningin praat immers niet tegen poetsvrouwen of tuinmannen.
“Wij noemden gravin de Liedekerke het comteske (td: letterlijk het gravinnetje)”, verklaarde een man die op het domein van Laken als bloemschikker werkte onlangs in de media. “Maar zelfs het comteske belde niet rechtstreeks naar ons.”
Als Fabiola iets nodig had, gaf ze gravin de Liedekerke immers opdracht te bellen naar de regisseur van het domein van Laken, die op zijn beurt de boodschap doorgaf aan één van zijn tachtig medewerkers. De regisseur is een typische omschrijving in Laken.
Het onderhoud van de koninklijke serres en het park wordt gedaan door een groep van 50 werknemers van de Koninklijke Schenking, onder leiding van die regisseur en bijgestaan door een adjunct-regisseur. Een team van 15 tuiniers is verantwoordelijk voor de planten in de verschillende serres. Het onderhoud van het park wordt gedaan door een team van 23 mensen.
En wie financiert dat allemaal, de Belasting Betalende Burgers ?
Gij weet gij het dan al wel zeker !