Barthélemy Theodore Graaf de Theux de Meylandt was een belangrijke politicus in de jaren dat België onafhankelijk werd.
De Theux, ook de Theux de Meylandt en de Theux de Meylandt et Montjardin, is een Zuid-Nederlandse adellijke familie. In 1703 verleende keizer Leopold I adelserkenning met de titel ridder, overdraagbaar op alle mannelijke afstammelingen, aan Arnould de Theux, doctor in de rechten. In 1715 kwam het kasteel Meylandt in Heusden in handen van de familie Meylandt.
Truiense jeugd
Barthélemy werd geboren in Sint-Truiden op 26 februari 1794 in het kasteel van Schabroek. Zijn vader was ridder Joseph Mathieu Jacques de Theux de Meylandt et de Montjardin. De Theux de Meylandt was de jongste van vijf kinderen.
Zijn lagere en middelbare studies voltooide hij in Sint-Truiden. Op zijn negentiende werd hij ingeschreven op de rechtsfaculteit in Luik. Hij behaalde zijn licentiaatstitel en nadien specialiseerde hij zich in de bestuurlijke, politieke en economische wetenschappen.
Barthélemy de Theux ijverde altijd voor ruimte en vrijheid en hij verzette zich tegen verdrukking. Hij sloot zich aan bij het groeiend verzet van de Zuidelijke Nederlanden tegen koning Willem van Holland.
Hij was 35 jaar oud toen hij deelnam aan het monsterverbond en de petitie die massaal werd ondertekend om de staten-generaal ertoe aan te zetten de grieven van het Zuiden dringend in overweging te nemen.
Verkiezing koning Leopold
Als lid van het Nationaal Congres verzette Barthélemy de Theux zich tegen de verkiezing van een koning uit het huis van Oranje. In 1831 steunde hij de verkiezing van koning Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, die later ook de eerste koning van België zou worden.
Op 11 november 1831 benoemde de koning hem tot minister van State. Lebeau en Devaux, de liberale leiders, wilden hem als minister zonder portefeuille in het eerste ministerie van de koning. Hij werd later belast met het ministerie van Binnenlandse zaken, een ambt dat hij samen met de buitenlandse zaken meerdere keren zou waarnemen.
Premier
In 1834 werd Barthélemy de Theux eerste minister. Hij bleef onophoudend ijveren voor vrijheid en zelfstandigheid van zijn volk. Door deze keuze verloor België een stuk van Limburg en Luxemburg. Daardoor moest de Theux heelwat van zijn populariteit prijsgeven.
Op 6 april 1840 diende hij het ontslag in van zijn regering. De koning aanvaardde het ontslag maar als erkenning verleende de vorst hem de titel van graaf. Paus Gregorius XVI had hem eerder in 1838 de titel van Graaf van het Heilig Rijk geschonken.
Na zijn huwelijk met Aline Mathilde Amelie Louise du Parc in 1840, vestigde graaf de Theux zich op het kasteel van Meylandt in Heusden. Zijn gezin telde vier dochters en één zoon. Deze laatste werd geboren op zijn 66ste jaar.
Albert Marie Joseph graaf de Theux de Meylandt et Monjardin (Brussel, 21 november 1853 – aldaar, 6 december 1915) was een Belgisch politicus. Hij was lid van de Kamer van volksvertegenwoordigers en was burgemeester van Heusden van 1879 tot aan zijn dood.
Het politieke leven zei de Theux nooit vaarwel. Als trouwe unionist ijverde hij voor de samenwerking tussen katholieken en liberalen. Als katholieke voorman streefde hij naar de oprichting van een partij. Onder zijn impuls gooiden de katholieken de “regering van geweld en verdrukking” omver. Zij wonnen de verkiezingen in 1870. Hij was voorzitter van het kabinet toen hij op 21 augustus 1874 stierf.
De dood van De Theux betekende het verdwijnen van een van de belangrijkste staatslieden tijdens de eerste decennia van het onafhankelijke België. In 1959 verliet de familie het kasteel.
