Deze week vindt in Peking het vijfdaagse Forum voor Chinees-Afrikaanse Samenwerking (FOCAC) plaats. China ontvangt een hele stoet Afrikaanse leiders om vriendschapsbanden te bestendigen en economische opportuniteiten te verkennen. Maar de realiteit is minder rooskleurig dan ze lijkt.
Terwijl de EU zichzelf verliest in een moreel doolhof waarin ze ongemakkelijk en zoekend manoeuvreert, wordt Afrika voor een tweede keer gekoloniseerd. Deze keer is het niet Europa, maar China dat zich probeert te verrijken op de kap van Afrika en haar inwoners.
Kolonialisme, neokolonialisme, ontwikkelingshulp of modernisering. Een heel scala aan termen wordt gebruikt om de invloed van China in Afrika te beschrijven. Toch is het vooral de eerste term die de lading het beste dekt.
Woekerleningen
Het Chinese systeem werkt namelijk als volgt: Afrikaanse landen als Angola en Ghana sluiten miljardenleningen af om hun infrastructuur volledig te laten moderniseren. China bouwt er in sneltempo havens, spoorwegen, fabrieken en autosnelwegen. ‘Ontwikkelingshulp’, noemt China het. Maar wie werkelijk gelooft dat China miljarden in Afrika pompt uit welwillendheid, kan niet verder bezijden de waarheid zitten.
Ook wie het naïeve vermoeden koestert dat deze taferelen wel eens voordelig voor de lokale bevolking zouden kunnen zijn, komt bedrogen uit. De bouwprojecten worden steevast gerealiseerd door geïmporteerde Chinese arbeiders, aannemers en deskundigen. Naar schatting zijn er tot op heden meer dan anderhalf miljoen Chinezen actief in dergelijke Afrikaanse projecten.
Peace through strength
Leningen afsluiten en infrastructuur optrekken zijn uiteraard geen criminele praktijken, noch een vorm van kolonisatie, maar de achterliggende intentie is dat wel. Want wat gebeurt er als de betrokken landen hun leningen niet terugbetalen? Het antwoord is simpel: China neemt alle aangelegde infrastructuur over als terugbetaling van de gemaakte schulden.
Peking krijgt zo toegang tot een immense hoeveelheid natuurlijke rijkdommen en economische hotspots, waaronder havens, spoorwegen en mijnen. Dat deze voorspelling niet uit de lucht gegrepen is, weten ze in Sri Lanka maar al te goed. Nadat het Aziatische eiland er niet in slaagde haar lening af te betalen, nam China voor de komende 99 jaar een gloednieuwe haven doodleuk over.
Men hoeft daarnaast maar een snelle blik te werpen op de situatie in Hong Kong en Taiwan om te weten dat het ‘Papa Xi’ menens is. Geweld, onderdrukking en strafkampen: het Chinese regime deinst voor werkelijk niets terug. Europa deinst daarentegen voor álles terug. En als Kamala Harris in november verkozen wordt, moeten we ook niet langer rekenen op het Amerikaanse “peace through strength” beleid. De weg naar een China 2.0 op het Afrikaanse continent, en bijgevolg de wereld, zou zomaar eens wagenwijd open kunnen liggen. En zoals steeds staat Europa er met open mond naar te kijken.
