Elke dinsdag verschijnt op PAL een doorlichting van een ngo door expert en auteur van het boek ‘Hoe goed is het goede doel?’ Thierry Debels. We vervolgens de reeks met Vluchtelingenwerk Vlaanderen.
Vluchtelingenwerk Vlaanderen is een organisatie die zich sinds 1987 inzet voor asielzoekers en vluchtelingen. De vzw doet dit samen met lidorganisaties en vrijwilligers. Het doel van Vluchtelingenwerk is om druk op het beleid te voeren en het publiek te informeren en sensibiliseren. De organisatie ondersteunt iedereen die asielzoekers en vluchtelingen bijstaat.
Wat zijn de hoofddoelstellingen van de ngo?
“De expertise van de vereniging rond asiel en migratie wordt volgens de vzw ingezet ‘om het overheidsbeleid te verbeteren’. Doel is te zorgen voor een eerste onthaal, antwoord op juridische vragen en een vormingsaanbod.”
Kerncijfers Vluchtelingenwerk Vlaanderen
- Inkomsten 2023: 3.198.818,80 euro
- Totale subsidies 2023: 937.046,78 euro (Vlaamse subsidies)
- Fondsenwerving 2023: 1.617.259,08 euro (giften)
- Personeelsleden: 25,6 VTE
- Eigen vermogen eind 2023: 1.205.448 euro
- Laatste jaarresultaat: winst van 206.540 euro
- Directeur: Tine Claus
- Score ngo: 6/10
Hoeveel gaat er per 100 euro effectief naar het goede doel?
Thierry Debels: “Volgens het jaarverslag over boekjaar 2023 bedroegen de kosten dat jaar 2.992.279,03 euro. Naar diensten en goederen ging 950.630,28 euro (31,8 procent). Naar bezoldigingen en sociale lasten 1.878.819,04 euro (62,8 procent). Andere kosten waren goed voor 162.829,71 euro (5,4 procent).”
Is de organisatie politiek neutraal? Wat is de ideologische oorsprong?
“Beide wereldoorlogen hadden tot gevolg dat niet-gouvernementele organisaties in België te maken kregen met vluchtelingen. Oorspronkelijk vonden die organisaties elkaar binnen het Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen.”
“Maar met de regionalisering groeide volgens sommigen de nood aan een Vlaamse vluchtelingenorganisatie. Dat leidde in 1987 tot de oprichting van OCIV. Stichtende leden waren onder andere het Rode Kruis, Caritas International, de Socialistische Solidariteit en de Internationale Liberale Solidariteit. Van in het begin waren ze naar eigen schrijven een pluralistische organisatie die de belangen van vluchtelingen en van de lidorganisaties wilde verdedigen.”
Heeft de organisatie een voorkeur op vlak van de staatsstructuur? Openlijk Belgisch- of Vlaamsgezind of eerder neutraal?
Debels: “De vzw is door de ontstaansgeschiedenis zelf gericht op Vlaanderen, maar is uiteraard ingebed in België aangezien heel wat wetgeving over deze materie federaal is.”
Wat was de belangrijkste realisatie van de ngo het afgelopen jaar?
Debels: “De vzw schrijft zelf in het jaarverslag dat ‘net als 2022 boekjaar 2023 een financieel gunstig jaar voor was Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Het balanstotaal bedroeg 2.669.439,70 euro en ze haalden een positief resultaat van 206.539,77 euro. Dit positieve resultaat hebben ze naar eigen schrijven ‘te danken aan een succesvolle editie van de Refugee Walk’ en ‘de verdere uitbouw van de eigen fondsenwerving’. Daarnaast konden ze rekenen op een aantal belangrijke (project)subsidies, zowel van de Vlaamse Overheid als van Europese subsidies, stichtingen en NGO’s.”
Wat was de grootste tegenslag of mislukking voor de ngo afgelopen jaar?
“Het jaar 2023 bracht voor medewerkers van de vzw opnieuw heel wat uitdagingen. De aanslepende Oekraïnecrisis, de opvangcrisis die bleef duren en de polarisering naar aanloop van de verkiezingen maakten dat medewerkers onder druk kwamen te staan. Daarom werd de capaciteit op HR versterkt, die het welzijn op de werkvloer monitort en een aanspreekpunt vormt voor collega’s.”
“Een risicoanalyse met betrekking tot stress en werkdruk werd uitgevoerd door de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk en met de aanbevelingen werd in 2024 aan de slag gegaan. In het najaar werd een beschermingsbeleid uitgewerkt voor iedereen die betrokken is bij de organisatie: vrijwilligers, leden, medewerkers. Dat beleid voorziet maatregelen om ongewenst gedrag te voorkomen, te melden en er gepast op te reageren.”
Bent u tijdens uw onderzoek nog vermeldenswaardige zaken tegengekomen?
“Het verbaast me steeds weer dat een ngo subsidies kan krijgen van een overheid – Vlaanderen in dit geval – en tegelijk beleid kan voeren tegen die overheid. Dat is overigens niet enkel voor deze vzw zo.”
Stel dat iemand de doelstellingen van deze ngo wil ondersteunen, welke score, van 1 tot 10, zou u deze organisatie geven om te bepalen of ze het waard is gesteund te worden?
“Op basis van het jaarverslag 2023 merken we dat er toch enige druk staat op de vzw. Dat is zeker een werkpunt. Tegelijk gaat het uiteraard om een organisatie waarin doorheen de jaren veel expertise is verzameld. Een zes.”
