De privilegekoffer van de ambtenarij

Wie een bezoek brengt aan het Antwerpse stadhuis, kan daar de 14de-eeuwse privilegekoffer of ‘privilegekom’ bewonderen. Zoals de naam al doet vermoeden, werden daarin eeuwenlang de privileges of oorkonden met de rechten en vrijheden van Antwerpen bewaard. De privilegekom overleefde tijdens de Spaanse Furie als bij wonder de door Spaanse troepen aangestoken brand op het Antwerpse stadhuis.

Als de Belgische ambtenarij over een soortgelijke koffer zou beschikken, welke privileges zouden er dan inzitten? Ik som er enkele voor u op. Een gemiddeld nettopensioen dat 891 euro hoger ligt dan dan dat van een werknemer (2.358 euro versus 1.467 euro) en zelfs dubbel zo hoog als dat van een zelfstandige (2.358 euro versus 1.143 euro). Of wat dacht u van een volledig pensioen voor leerkrachten na 41,25 gewerkte jaren, terwijl gewone werknemers daar pas na 45 jaar aanspraak op kunnen maken? De perequatie misschien, die ervoor zorgt dat de pensioenen van ambtenaren na hun pensionering meer dan de index stijgen? Nog eentje om het af te leren: de gunstige berekeningswijze van het pensioen op basis van het gemiddelde loon in de laatste tien gewerkte jaren, terwijl voor werknemers het gemiddelde loon over de hele loopbaan als referentie geldt.

Wanneer in de middeleeuwen een nieuwe vorst of landvoogd aan de macht kwam, bracht hij of zij doorgaans een bezoek aan de steden in zijn of haar gebied. Tijdens deze zogenaamde blijde intrede werd de nieuwe vorst feestelijk ontvangen door de lokale bevolking. In ruil voor de erkenning van zijn machtspositie, beloofde de vorst om de privileges van de steden te eerbiedigen. 

De nieuwe federale heersers, premier Bart De Wever (N-VA) en zijn Arizona-regering, zijn niet van plan om de privileges van de ambtenarij zomaar te herbevestigen, tot ongenoegen van de vakbonden. Zij betogen vandaag in Brussel tegen de besparings- en hervormingsplannen van de regering-De Wever. Hoe de deelnemers dat kunnen verantwoorden ten aanzien van de toekomstige generaties, is ons een raadsel. 

Pijnlijke hervormingen zijn onvermijdelijk als we onze (klein)kinderen geen financiële strop om de nek willen leggen. Vooral door de vergrijzing zullen de sociale uitgaven bij ongewijzigd beleid in de komende legislatuur stijgen van 146 miljard naar 173 miljard euro. Dat is een stijging van meer dan 5 miljard euro per jaar. Laat ons daarom hopen dat de privilegekoffer van de ambtenarij – in tegenstelling tot de Antwerpse privilegekom – wél wordt verzwolgen door de vlammen.

Dit opiniestuk verscheen voor het eerst in ‘t Pallieterke van 16 januari. Maar omdat het vandaag opnieuw razend actueel is, willen we het graag nog eens met u delen.