Onbegrip voor (gebrek aan) procedures na dodelijke aanval op politieagent: “Ik had gehoopt dat er meer zou gebeuren dan paraplu’s opentrekken”

“Dit dossier roept onzalige herinneringen op aan 29 mei 2018, toen de laatste terroristische aanslag in ons land plaatsvond”, gaf minister van Binnenlandse Zaken Vincent Van Quickenborne aan. Toen schoot Benjamin Herman, een gedetineerde met penitentiair verlof, twee agenten en een burger dood en verwondde nog vier andere agenten. En net dat is het grote probleem volgens oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang, maar ook volgens coalitiepartij PS: “Daarna werden alle nodige aanbevelingen al eens gedaan. Wat is ermee gebeurd?”, vraagt Sophie De Wit (N-VA) zich af.

In de Brusselse gemeente Schaarbeek zijn donderdagavond twee politieagenten gewond geraakt na een mesaanval door de 32-jarige geradicaliseerde ex-gevangene Yassine Mahi. De 29-jarige agent Thomas M. kwam om het leven, zijn 23-jarige collega Jason P. raakte zwaargewond. Van de dader is geweten dat hij extremistische gedachten koesterde. Hij stond op de OCAD-lijst als ‘potentieel gewelddadige extremist’ en was dezelfde dag van de aanval zich nog gaan melden in het politiebureau. Hij zou er “onsamenhangende opmerkingen” en “haat tegenover de politie” hebben uitgesproken en psychologische steun gevraagd hebben. De politie heeft hem daarop naar het ziekenhuis gebracht. Getuigen melden dat de dader “Allahoe Akbar” geroepen zou hebben toen hij de agent doodstak.

Onvrijwillige opname onmogelijk

Het gedrag van de betrokkene voldeed volgens het rapport dat minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) opvroeg niet aan de vereisten voor een arrestatie, hoewel hij expliciet met geweld tegenover de politie had gedreigd. “Er zouden onvoldoende aanwijzingen geweest zijn. Ook zou er niet konden worden afgeleid dat de persoon ermee dreigde een terroristisch misdrijf te zullen plegen”, vertelde Van Quickenborne in de Kamercommissie van maandag. De man liet zich vrijwillig opnemen en werd in de spoeddienst verder geholpen. Omdat hij daar zelf om had gevraagd, was er achteraf geen mogelijkheid meer voor een onvrijwillige opname. Zonder onderzocht te worden door een psychiater verliet Yassine Mahi dus het ziekenhuis.

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) voegde daar nog aan toe dat politieagenten niet alle informatie over de verdachte aan het ziekenhuispersoneel hadden doorgegeven, en dat dat ook de normale gang van zaken is. Volgens de minister zijn hier geen protocollen voor. “Het is niet de eerste keer dat de samenwerking tussen politie, justitie en hulpverlening in opspraak komt, met name bij een psychiatrische context”, geeft de Van Quickenborne ook. “Het meest bekende geval is dat van Jonathan Jacob, die overleed in een politiecel nadat hij tot tweemaal toe was geweigerd in de psychiatrie. Het kader moet duidelijker. Zodat dergelijke tragedies niet meer kunnen gebeuren.”

“Ik blijf met ongelooflijk veel vragen”, aldus N-VA-Kamerlid Sophie De Wit. “Er is geen gedwongen opname omdat er een vrijwillige opname was. Maar men heeft geen arts gevraagd om na te kijken of iemand wel degelijk een probleem had? Ik had wel echt gehoopt dat er vandaag iets meer zou gebeuren dan het opentrekken van wat paraplu’s. Er zijn in het verleden al genoeg aanbevelingen gedaan. Wat is daarmee gedaan?”