Afgelopen vrijdag kondigde de Labour onderwijssecretaris Bridget Phillipson aan dat ze een einde zal maken aan de Freedom of Speech Act van 2023. Daarmee wordt onder de nieuwe Labour-regering meteen een klap toebedeeld aan de vrije meningsuiting van Britse studenten en professoren.
De Higher Education Freedom of Speech Act werd in 2023 goedgekeurd en moest het recht van studenten op vrije meningsuiting en academische vrijheid beter waarborgen. Volgens de wet kunnen instellingen worden gestraft die evenementen annuleren of weigeren te organiseren omdat ze niet in lijn zijn met de ideologie van de instelling.
Academische vrijheid onder druk
Het is geen verassing dat de roep om een dergelijke wet vooral uit conservatieve hoek komt. Veel rechtse studenten, onderzoekers en professoren voelen zich beknot in hun recht op vrije meningsuiting. Debatten en een open dialoog over tal van onderwerpen, en in het bijzonder over gender, migratie, abortus of sociale gelijkheid, worden onmogelijk gemaakt of geannuleerd. Op hun beurt ervaren studenten of professoren met afwijkende meningen sociale en academische uitsluiting en tegenwerking.
Onder de nieuwe wet zouden universiteiten en andere instelingen verplicht kunnen worden om de principes van de academische vrijheid te handhaven. Dit zou conservatieve academici eindelijk een welkome stok achter de deur geven. Maar de Freedom of Speech Act, die door de Tory-regering werd gelanceerd, lijkt nu op een maat voor niets te zullen uitdraaien.
Verschillende organisaties hebben echter al laten weten dat ze verdere actie zullen ondernemen tegen het besluit van Phillipson. Onder meer de Academics for Academic Freedom en de Free Speech Union, die zich inzet voor het recht op vrije meningsuiting, hebben al aangekondigd dat ze zullen blijven strijden voor de bescherming en het herstel van de academische vrijheid.