De Oekraïense eerste minister Denys Shmyhal heeft een plan uitgestippeld om zijn land binnen de twee jaar richting EU-lidmaatschap te brengen. Dat plan zal het belangrijkste discussiepunt worden op de eerste top tussen de EU en Oekraïne. Want geen enkel EU-lid vindt een Oekraïens lidmaatschap binnen de twee jaar realistisch.
De verwachtingen temperen: dat zal de grootste ambitie zijn van de EU-commissarissen, die deze week naar Kiev afreizen voor een top met Oekraïens president Zelensky en de hoofden van de Europese Commissie en de Raad. De Oekraïense regering wil binnen de twee jaar lid worden van de Europese Unie, maar volgens de EU en haar lidstaten is het land daar nog niet klaar voor.
Decennialang wachten
Eerste minister Shmyhal sprak zelf de ambitie uit in een reactie aan POLITICO. “We verwachten dit jaar al te starten met de ‘pre-entry-fase’ van de onderhandelingen.” Die ambitie komt niet overeen met de verwachtingen van de EU-top zelf. Zo verwachten zij een veel langer proces voordat de Oekraïners lid kunnen worden van de Europese Unie.
Verschillende landen wachten al jaren, zelfs decennia op lidmaatschap. Zo is Turkije al sinds 1999 officieel kandidaat-lid en wachten ook landen als Noord-Macedonië, Montenegro, Albanië en Servië al enkele jaren op hun lidmaatschap. Wanneer en of dat er komt in het geval van die landen, is uiterst onzeker.
Uitzonderlijk
Volgens verschillende Europese functionarissen is Oekraïne een uitzonderlijk geval. Zo noemde Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, Oekraïne “het enige land waar mensen werden doodgeschoten omdat ze zich in een Europese vlag wikkelden”. Ze verwijst hier naar de incidenten op het Maidanplein, toen Oekraïne onder druk van Rusland een politieke en economische associatieovereenkomst met de EU annuleerde.
De nauwe bondgenoten en buurlanden van Oekraïne, vooral Polen en de drie Baltische staten, steunen het lidmaatschap van Oekraïne en hopen dat de rest van Europa hen daarin volgt. De ‘klassieke’, meer westerse EU-landen zijn wat meer op hun hoede. Zij zien in Polen en Oekraïne samen een alliantie die op termijn kan concurreren met een economische grootmacht als Duitsland. Op kortere termijn vrezen de andere EU-leden ook een aanslag op de Europese begroting, omdat Oekraïne nu eenmaal gigantische financiële putten kent.
Oekraïne behoort niet bij europa, nu niet, dan niet, nooit niet.
Oekraïne, het meest corrupte land van de aardbol, wil bij de EU. Maar Hongarije met volkomen democratisch verkozen Viktor Orban, die lusten ze niet in Brussel. Er is iets niet in orde met onze EU leiders.
Is er in de EU nog slagkracht genoeg in het onvoorstelbare geval dat ze het afdreigen met de door Europa zelf ter beschikking gestelde wapens?